مگر فرشتگان نیز به خدا عشق دارند؟ مگر آنها از روی اجبار و مشاهده عظمت خداوند مطیع نیستند؟ یا اینکه از روی معرفت طهارت و عصمت دارند؟

داستان سی مرغ عطار را شنیده اید. سیمرغ، مراد همان سی مرغ راه یافته اند. زندگی با عناصری مانند معرفت، عشق، شریعت، ولایت ،اختیار، عقل، اخلاق و… زندگی با دین یا همان دینداری میتواند باشد. دینداری همین چیز هاست. همه هستی، فرشتگان تا سنگ و چوب و … مأموریتی که برای آنها تعیین شده، در قالب مختار بودن آنهاست. مانع عاشق بودن آنها هم نیست. تسبیح همة موجودات، حیات پس از مرگ، حتی برای حیوانات و … بخشی از این حقیقت است. به عنوان نمونه:
«تُسَبِّحُ لَهُ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَالأرْضُ وَمَنْ فِیهِنَّ وَإِنْ مِنْ شَیءٍ إِلا یسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَلَکِنْ لا تَفْقَهُونَ تَسْبِیحَهُمْ إِنَّهُ کَانَ حَلِیمًا غَفُورًا» (1)
آسمان‌های هفتگانه و زمین و آنچه در آنها است، برای خداوند تسبیح می‌گویند. همة موجودات تسبیح خداوند و حمد او را می‌گویند. اما شما متوجه تسبیح آنها نمی‌شوید. براستی خداوند بردبار و آمرزنده است.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله با اشاره به کوه احد فرمود: «هذا اُحدٌ، جبلٌ یحبّنا و نُحبّه».
این کوه احد است. کوهی که ما را دوست دارد و ما نیز آن را دوست می‌داریم.(2)؛
طهارت و معرفت و عصمت فرشتگان متناسب با ساختار وجودی آنها است، چنانچه برای جن و انسن نیز این تناسب وجود دارد.
ــــــ
(1). سوره مبارکه اسراء / آیه شریفه 44.
(2). بحارالانوار ج21، ص248.