میزان خواب مناسب کودک در سنین مختلف

مقدار خواب مورد نیاز کودکان مختلف با هم متفاوت بوده و به عوامل مشخصی، همچون سن کودک بستگی دارد. 

یک تا چهار هفتگی: ۱۵ تا ۱۶ ساعت در شبانه روز 

نوزادان معمولاً ۱۵ تا ۱۸ ساعت شبانه روز را در خواب سپری می‌کنند‌، ولی هر بار تنها در دوره‌های کوتاه دو تا چهار ساعته می‌خوابند. نوزادان نارس بیش‌تر و کودکان مبتلا به کولیک کم‌تر از این مدت زمان می‌خوابند.

از آنجایی که در نوزادان هنوز ساعت زیستی داخلی بدن (circadian rhythm) شکل نگرفته است، الگوهای خواب آن‌ها به چرخه‌ی شب و روز وابسته نیست. در حقیقت خواب آن‌ها یک الگوی مشخص را دنبال نمی‌کند.

یک تا چهار ماهگی: ۱۴ تا ۱۵ ساعت در شبانه روز

با رسیدن به ۶ هفتگی، نوزاد آرام‌تر شده و الگوی خواب منظم تری پدیدار می‌شوند. طولانی‌ترین دوره‌ی خواب در این سن به ۴ تا ۶ ساعت رسیده و معمولاً به صورت منظم در زمان غروب آفتاب رخ می‌دهد‌. در این سن اشتباه گرفتن شب و روز به پایان می‌رسد.

چهار تا دوازده ماهگی: ۱۴ تا ۱۵ ساعت در شبانه روز 

در حالی که تا ۱۵ ساعت زمان ایده‌آل به نظر می‌ر‌سد، بیش‌تر نوزادان بالای یازده ماه تنها ۱۲ ساعت در روز می‌خوابند‌. رسیدن به یک الگوی خواب ثابت، هدف اصلی این دوره است. چرا که در این سن کودک اجتماعی‌تر شده و الگوهای خوابش هم به والدین شبیه تر می‌شود.

در حول و حوش شش ماهگی، کودک ۳ یا ۲ بار در طول روز چرت می‌زند. در این زمان و یا حتی زودتر کودک قادر است که به صورت کامل در طول شب بخوابد. زمانی که ساعت زیستی داخل بدن به صورت کامل به تکامل برسد، الگوی چرت عصرگاهی کودک هم به ثبات خواهد رسید. 

یک تا سه سالگی: ۱۲ تا ۱۴ ساعت در شبانه روز

زمانی که کودک یک سالگی را پشت سر می‌گذارد و با رسیدن به ۱۸ تا ۲۱ ماهگی، کم کم تمایل به چرت صبحگاهی و غروب خود را از دست داده و تنها یک بار در روز  چرت می‌زند. در حالی که کودکان نوپا به ۱۴ ساعت خواب در روز نیاز دارند، آن‌ها معمولاً تا ۱۰ ساعت به خواب می‌روند.

بیش‌تر کودکان ۲۱ تا ۳۶ ماهه، کماکان به یک خواب کوتاه نیمروز نیاز دارند، مدت زمان این خواب بین یک تا سه و نیم ساعت متفاوت است. کودکان در این سن معمولاً بین ساعت ۷ و ۹ شب به رختخواب رفته و صبح‌ها بین ساعت ۶ و ۸ از خواب بیدار می‌شوند.

سه تا شش سالگی: ۱۰ تا ۱۲ ساعت در شبانه روز 

کودکان در این سن معمولاً بین ساعت ۷ تا ۹ شب به خواب رفته و بین ساعت ۶ تا  ۷ صبح از خواب بیدار می‌شوند. این الگوی خواب درست مانند الگوی خواب کودک در سنین پایین‌تر است‌. 

در سه سالگی هنوز کودکان خواب کوتاه روزانه را دارند در حالی که در پنج سالگی بیش‌تر آن‌ها دیگر در هنگام روز به خواب نمی‌روند. چرت روزانه به تدریج کوتاه‌تر می‌شود‌. مشکلات خواب جدید بعد از سن سه سالگی معمولاً ایجاد نمی‌شود.

هفت تا دوازده سالگی: ۱۰ تا ۱۱ ساعت در شبانه روز 

در این سنین، به دلیل فعالیت‌های اجتماعی، فعالیت‌های  خانوادگی و روتین مدرسه، ساعت خواب کودک به تدریج دیر و دیرتر می‌شود.بیش‌تر دوازده ساله‌ها تقریبا ساعت ۹ شب به رختخواب می‌روند. با این همه ساعت به خواب رفتن کودکان در این سن متفاوت بوده و بین ساعت ۷ تا ساعت ۱۰ خواهد بود. کل ساعت خواب کودک در این سن ۹ تا ۱۲ ساعت و به صورت میانگین ۹ ساعت خواهد بود.

دوازده تا هجده سالگی: ۸ تا ۹ ساعت در شبانه روز 

نیاز به خواب برای سلامت و کیفیت زندگی نوجوانان بسیار ضروری و حیاتی است‌. در این سن بسیاری از نوجوانان به ساعت‌های خواب بیش‌تری نسبت به سال‌های گذشته احتیاج دارند. با این همه بسیاری از نوجوانان و جوان در این سنین به دلیل افزایش فشارهای اجتماعی، به مقدار کافی و مورد نیاز نمی‌خوابند. 1

راهکارهایی برای کمک به خواب کودک تازه متولد شده

چندین راه وجود دارد که می توانید به کودک کمک کنید که بهتر بخوابد. این موارد عبارتند از:

کار بر روی تغییر چرخه خواب بیشتر به سمت شب از 2 تا 3 ماهگی

نوزادان اغلب اوقات روزها و شب هایی را دارند که معکوس می شوند و اغلب چرخه خواب و بیداری با نیاز به تغذیه اداره می شود. زمانی که نیاز به تغذیه در طول شب وجود دارد اتاق را تاریک نگه دارید .

در نهایت، این به توسعه یک برنامه خواب و بیداری سازگار کمک خواهد کرد. هم چنین سعی کنید زمان چرت زدن را کم نکنید چون این منجر به خستگی و کاهش کیفیت خواب می شود.

یاد بگیرید چطور علائم خستگی نوزادتان را درک کنید

علائم خستگی در بین نوزادان متفاوت است اما می تواند شامل چیزهایی مانند اذیت کردن، گریه کردن، کشش بدن، خمیازه کشیدن و مالیدن چشم ها باشد.

قرار دادن کودک در رختخواب هنگام دیدن این علائم معمولا به آن ها اجازه می دهد که به سرعت به خواب بروند و برنامه روتین خواب را آغاز کنند. بسیاری از متخصصان توصیه می کنند که کودک خود را در حالی که هنوز بیدار اما خواب آلود است، روی تخت خواب قرار دهند. بدین ترتیب کودک یاد خواهد گرفت که چگونه بخوابد و یاد بگیرد که با شروع خواب با حضور شما ارتباطی نداشته باشد.

مراسم خواب تعیین کنید

کودک می تواند به هنگام حمام کردن، تکان خوردن، خواندن، آواز خوانی، نواختن موسیقی نرم، نوازش، و ماساژ ملایم به خوبی پاسخ دهد. با اینکه ممکن است شما این علائم را درک نکند اما تنظیم کردن این در حال حاضر می تواند به ایجاد برنامه روتین خواب منظم کمک کند که منجر به عادات خواب خوب در آینده خواهد شد.

پس از حدود 6 ماه از زمان خواب، از خوابیدن وشیر دادن به کودک به عنوان بخشی از برنامه خواب اجتناب کنید. سعی کنید یک شی امن (برای مثال، یک اسباب بازی یا پتو یا تی شرت را با بوی بدن خود در آن)در حدود 1 سالگی در نزدیکی او قرار دهید این شی اگر توسط کودک پذیرفته شود ممکن است به کودک کمک کند که در شب آرام شود دقت کنید که محیط اتاق خواب آرام، خنک، تاریک، و راحت برای خوابیدن است.

از دیدن تعداد زیادی از حرکات بدن هنگام خواب کودک تعجب نکنید ممکن است به نظر برسد که او بیدار است اما واقعا اینطور نیست خواهید دید که لبخند، مکیدن، تکان دادن و انواع حرکات وجود دارد اینها همه جنبه های طبیعی خواب هستند.

با این حال، اگر او برای چند دقیقه گریه را ادامه دهد وقت آن است که او را چک کنید نوزاد ممکن است سرما خورده، مرطوب، گرسنه، و یا حتی بیمار باشد و به مراقبت و توجه نیاز داشته باشد. 2

فواید خواب کافی برای کودکان

خواب کافی کودکان بر کارایی ذهنی و جسمی آن‌ها تاثیر مستقیم دارد. کودکانی که در ساعات مشخصی می‌خوابند نسبت به کودکانی که خواب منظم و کافی ندارند، دارای هوش و سرعت یادگیری بالاتری هستند. از دیگر فواید خواب کافی کودکان به شرح زیر می‌باشد.

تقویت سیستم ایمنی

افزایش قدرت یادگیری در طول روز

رشد طبیعی و مناسب

خلق و خوی خوب در طول روز

توجه کنید که خوابیدن از جمله نیازهای اساسی و اولیه کودکان است که تاثیرات مستقیمی بر مغز افراد می‌گذارد. در صورتی که فرزندتان در سنین کودکی به دلایل مختلفی نتواند خواب با کیفیتی را تجربه کند در آینده با مشکلات زیادی مواجه خواهد شد. 

چگونه خواب کودکان بهتر خواهد بود؟

خسته کردن

کودک را در طول روز به پارک ببرید و اجازه دهید حسابی بازی کند و خسته شود تا شب به راحتی و به موقع به خواب برود. یکی از مهم ترین دلایل دیر خوابیدن کودکان نداشتن فعالیت در طول روز است. خوابیدن زیاد در طول روز نیز باعث می‌شود، شب نیاز به خواب نداشته باشد. تنظیم یک برنامه خواب مشخص برای کودک ضروری است. این مسئله هنگامی که کودک شما بیش از کودکان دیگر پر جنب و جوش و بیش فعال است اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

آرامش دادن به کودک

ممکن است کودک به دلایلی مثل ترس از تاریکی به سختی به خواب برود. پس بهتر است اتاق خواب را خیلی تاریک نکنید و پیش از خواب به او سر زده و او را آرام کنید. ترس از تاریکی کودکان گاه آن قدر شدید است که نیاز به مداخله خواهد داشت. اگر نمی‌توانید او را آرام کنید حتما برای درمان ترس از تاریکی کودک خود به مشاور کودک مراجعه نمایید.

اتاق خواب را محل تنبیه نکنید

از خواب و اتاق خواب به عنوان تنبیه استفاده نکنید. خوابیدن و محل خواب باید برای کودکان یک نقطه امن باشد که با آرامش و رضایت به خواب برود. برای تشویق و حتی نحوه تنبیه کودک تان باید به جوانب مختلف آن بیاندیشید. در واقع تنبیه باعث افزایش ترس کودک می‌شود و ممکن است در کوتاه مدت جوابگو باشد اما در بلند مدت آثار جانبی بدی بر جای می‌گذارد. 

قصه خواندن

تشویق کودکان به خواب با استفاده از قصه و لالایی، راه موثری است. با ایجاد یک جذابیت برای به رختخواب رفتن کودک راحت تر به سمت اتاق خواب کشانده می‌شود. همچنین ماندن شما در اتاق و قصه گویی برای کودک موجب آرامش کودک قبل خواب می‌شود. قصه خواندن به کودک شما علاوه بر خوابیدن کمک می‌کند تا با شنیدن داستان‌ها با موضوعات مختلف اطلاعاتش افزایش یابد و پند و حکایات مختلف را نیز بیاموزد. 3

پی نوشت:
1.www.drdr.ir
2.www.ilna.news
3.www.honarehzendegi.com