داروی متوکلوپرامید برای درمان برخی از ناراحتی‌های معده و روده استفاده می‌شود. داروی متوکلوپرامید معمولا به عنوان یک درمان کوتاه مدت (بین ۴ تا ۱۲ هفته) برای سوزش مداوم معده در زمانی که داروهای رایج به اندازه‌ی کافی خوب عمل نمی‌کنند مورد استفاده قرار می‌گیرد. داروی متوکلوپرامید بیشتر برای درمان سوزش معده که پس از صرف غذا یا در طول روز اتفاق می‌افتد استفاده می‌شود. درمان سوزش مداوم معده می‌تواند آسیب‌های ناشی از اسید معده به مری را کاهش داده و به بهبودی بیمار کمک کند.

داروی متوکلوپرامید همچنین برای درمان بیماران دیابتی که مشکل گاستروپارزی دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد. درمان گاستروپارزی می‌تواند علائم حالت تهوع، استفراغ و پر بودن معده و شکم را کاهش دهد.

نحوه‌ی عملکرد داروی متوکلوپرامید

داروی متوکلوپرامید با مسدود کردن یک ماده‌ی طبیعی (دوپامین) در بدن کار می‌کند. این عمل سبب تخلیه‌ی معده و حرکت روده‌ی فوقانی می‌شود.

مصرف داروی متوکلوپرامید به دلیل خطر بروز عوارض جانبی جدی مانند اسپاسم عضلانی و حرکات غیر قابل کنترل عضلات برای کودکان توصیه نمی‌شود. برای اطلاع از جزئیات بیش‌تر با پزشک خود یا دکتر داروخانه صحبت کنید.

نحوه‌ی مصرف داروی متوکلوپرامید و دوز مصرفی

پیش از شروع مصرف داروی متوکلوپرامید و پیش از هر بار مصرف مجدد راهنمای استفاده از دارو را مطالعه کرده یا از پزشک یا دکتر داروخانه درباره‌ی نحوه‌ی مصرف آن سؤال کنید.

داروی متوکلوپرامید را به صورت خوراکی ۳۰ دقیقه قبل از غذا و پیش از خواب، معمولا چهار بار در روز و طبق دستور پزشک، مصرف کنید. در صورتی که شکل مایع داروی متوکلوپرامید را مصرف می‌کنید از پیمانه‌ی مخصوص استفاده کنید. از قاشق غذاخوری به دلیل دقیق نبودن میزان مصرف دارو استفاده نکنید. اگر از شکل قرص داروی متوکلوپرامید استفاده می‌کنید پیش از زمان مصرف دوز دارو قرص را از بسته خارج نکنید. پیش از استفاده از این دارو دست‌های خود را خشک کنید. در صورتی که قرص شکسته یا خرد شده بود از مصرف آن خودداری کنید. بلافاصله بعد از خارج کردن قرص از بسته آن را روی زبان خود بگذارید. اجازه دهید قرص به طور کامل حل شود و سپس آن را با بزاق فرو دهید. لازم نیست که این دارو را با آب میل کنید.

دوز مصرف داروی متوکلوپرامید به سن، وضعیت بیماری و پاسخگویی بدن شما به درمان و سایر داروهایی که مصرف می‌کنید بستگی دارد. اطمینان حاصل کنید که پزشک شما یا دکتر داروخانه در جریان تمامی داروهایی که مصرف می‌کنید قرار گرفته باشند.

در صورتی که سوزش معده را فقط در مواقع خاصی از روز (مثلا بعد از شام) احساس می‌کنید ممکن است پزشک شما به جای مصرف دارو در طول روز اینطور صلاح ببیند که دارو را تنها در آن زمان‌ها مصرف کنید. این شیوه خطر ابتلا به عوارض جانبی را کاهش می‌دهد.

به علت احتمال ابتلا به دیسکینزی حاد داروی متوکلوپرامید را در دوز بالاتر یا زمان طولانی‌تری از آن‌چه پزشک شما تجویز کرده استفاده نفرمایید. طبق گفته‌ی شرکت سازنده‌ی دارو درمان با متوکلوپرامید نباید بیش‌تر از دوازده هفته طول بکشد.

مصرف داروی متوکلوپرامید برای درمان گاستروپارزی دیابتی معمولا در حدود دو تا هشت هفته طول می‌کشد و پس از آن روده‌ی شما به خوبی فعالیت می‌کند. بیماری شما ممکن است دوباره به همان صورت قبل تکرار شود. ممکن است در این شرایط پزشک اینطور صلاح ببیند که در زمانی که علائم بیماری‌تان ظاهر می‌شود مصرف دارو را شروع کرده و پس از بهبودی استفاده از داروی متوکلوپرامید را متوقف کنید. از پزشک خود در مورد زمان صحیح شروع به مصرف و توقف مصرف داروی متوکلوپرامید سؤال کنید.

برای تاثیرگذاری بیش‌تر داروی متوکلوپرامید این دارو را به صورت مرتب مصرف کنید. به یاد داشته باشید که هر روز در زمان مقرر، پیش از صرف یک وعده‌ی غذایی، از دارو استفاده کنید.

در صورتی که داروی متوکلوپرامید را در مدت زمان طولانی یا در دوز بالا استفاده کرده‌اید توقف ناگهانی این دارو ممکن است باعث ایجاد علائم ترک ناگهانی مانند سرگیجه، ناآرامی و عصبانیت و سردرد شود. برای جلوگیری از ابتلا به علائم ترک ناگهانی ممکن است پزشک شما میزان دوز مصرفی‌تان را به تدریج کاهش دهد. برای اطلاع از جزئیات بیش‌تر با پزشک خود یا دکتر داروخانه مشورت کنید و در صورت ابتلا به علائم ترک ناگهانی به سرعت موضوع را به پزشک اطلاع دهید.

در صورتی که علائم بیماری شما مثل قبل ادامه پیدا کرد یا حالتان شما وخیم‌تر شد به پزشک خود اطلاع دهید. 1

عوارض جانبی

با مصرف این دارو خواب آلودگی، سرگیجه، خستگی، مشکل خواب، تحریک پذیری، سردرد و اسهال ممکن است رخ دهند. اگر هر کدام از این موارد ادامه پیدا کرد یا بدتر شد، فورا پزشک یا داروساز خود را مطلع نمایید.

به خاطر داشته باشید که پزشک این دارو را بدین دلیل تجویز کرده است که نفع آن را برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی آن در نظر گرفته است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند، عوارض جانبی جدی ندارند.

در صورت وجود اختلالات جدی، از جمله: تغییرات ذهنی / خلقی (مانند اضطراب، سردرگمی، افسردگی، افکار خودکشی)، توانایی جنسی، عدم توانایی در حفظ و / یا نیاز برای قدم برداشتن، اسپاسم عضلانی / غیرقابل کنترل علائم پارکینسون (مانند لرزیدن، حرکات آرام / دشوار، حالت چهره ماسک مانند)، تولید شیر مادر غیر طبیعی، بزرگ شدن / حساسیت سینه ها، تورم دست / پا و تغییر در دوره قاعدگی در زنان، فورا به پزشک اطلاع دهید.

این دارو به ندرت می تواند یک بیماری بسیار جدی ایجاد کند که سندرم بدخیم نوروپاتیک (NMS) نامیده می شود. در صورت بروز هر یک از علائم زیر، فورا باید تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرید: تب، سفتی عضلات، سردرگمی شدید، عرق کردن، ضربان قلب سریع / غیر طبیعی.

واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. اما اگر متوجه علائم واکنش شدید آلرژیک شدید، از جمله: بثورات، خارش / تورم (به ویژه در صورت / زبان / گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، فورا به پزشک مراجعه نمایید. 2

اطلاعات مهم در مورد متوکلوپرامید

از مصرف متوکلوپرامید بیش از مقدار و زمان توصیه شده خودداری کنید. این دارو نباید بیش از 12 هفته مورد استفاده قرار گیرد.

مصرف بیش از حد یا طولانی مدت متوکلوپرامید میتواند سبب بروز اختلالات جدی حرکتی شود که ممکن است برگشت پذیر نباشد. علایم این اختلال میتواند شامل حرکات غیر قابل کنترل عضلات لب ها، زبان، چشم ها، صورت، بازو ها یا پا ها باشد. هرچه دوره مصرف متوکلوپرامید طولانی تر باشد احتمال وقوع این اختلالات بیشتر است. ریسک وقوع این وضعیت در زنان، افراد مبتلا به دیابت و افراد مسن بیشتر از سایرین است.

درصورت داشتن آلرژی نسبت به متوکلوپرامید، خونریزی و انسداد در معده یا روده ها، صرع یا سایر مشکلات تشنجی و یا داشتن تومور در غده آدرنال؛ نباید از این دارو استفاده کنید.

پیش از مصرف متوکلوپرامید درصورت داشتن بیماری کبدی یا کلیوی، نارسایی احتقانی قلب، فشار خون بالا، دیابت، پارکینسون و سابقه افسردگی با پزشک مشورت کنید.

درصورت داشتن هریک از این موارد مصرف دارو را متوقف کرده و به پزشک مراجعه کنید: لرز، حرکات غیر قابل کنترل عضلات، تب، سفتی عضلات، گیجی، عرق کردن، ضربان قلب تند یا نامنظم، تنفس سریع، افسردگی، افکار مرتبط با خودکشی و آسیب زدن به خود، توهم، اضطراب، آشفتگی، تشنج و یا زردی پوست و چشم ها.

پیش از مصرف متوکلوپرامید

درصورت داشتن هریک از موارد زیر نباید از متوکلوپرامید استفاده کنید:

داشتن آلرژی نسبت به متوکلوپرامید

خونریزی و انسداد در معده یا روده ها

وجود حفره در معده یا روده ها

صرع یا سایر مشکلات تشنجی

داشتن تومور در غده آدرنال

برای حصول اطمینان از مضر نبودن مصرف متوکلوپرامید درصورت داشتن هریک از موارد زیر پزشک را مطلع سازید:

بیماری کلیوی

بیماری کبدی به ویژه سیروز کبدی

نارسایی احتقانی قلب یا اختلال در ریتم ضربان قلب

فشار خون بالا

سرطان سینه

پارکینسون

دیابت (دوز انسولین مصرفی ممکن است تغییر کند)

افسردگی یا بیماری های روانی

انتظار نمیرود که متوکلوپرامید برای جنین مضر باشد. درصورتی که باردار هستید و یا تصمیم به باردار شدن دارید پزشک را مطلع سازید.

متوکلوپرامید میتواند وارد شیر مادر شده و به نوزاد شیرخوار آسیب برساند. در دوران شیر دهی بدون توصیه پزشک از متوکلوپرامید استفاده نکنید.

قرص های تجزیه شونده متوکلوپرامید میتوانند حاوی فنیل آلانین باشند. درصورتی که مبتلا به فنیل کتونوری هستید پیش از مصرف این دارو با پزشک مشورت کنید.

متوکلوپرامید نباید توسط کودکان مصرف شود. 3

تداخلات دارویی

تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروهای شما را تغییر دهند یا خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهند.

فهرستی از تمام محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی / بدون نسخه و محصولات گیاهی) تهیه و آن را به پزشک و داروساز خود ارائه دهید. بدون تایید پزشک مصرف هیچ دارویی را شروع یا متوقف نکنید و دوز آنها را تغییر ندهید.

برخی از محصولاتی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند عبارتند از: داروهای آنتی سایکوتیک (مانند آریپیپرازول، هالوپریدول)، آتوواکون، آگونیست های دوپامین (مانند کابرگولین، پرگولید، روپینیرول) فسفومایسین، پراملینتاید، فنوتیازین ها (مانند پرومتازین، پروکلرپرازین)، ریواستیگمین.

متوکلوپرامید باعث میشود غذا و دارو از معده شما با سرعت بیشتری حرکت کند، که ممکن است بر جذب برخی از داروها تاثیرگذار باشد. با پزشک یا داروساز خود در مورد نحوه تاثیرگذاری این دارو بر داروهای دیگری که مصرف میکنید، مشورت کنید.

در صورت مصرف سایر محصولاتی که باعث خواب آلودگی می شوند، آنتی هیستامین ها (از قبیل ستیریزین، دیفن هیدرامین)، داروهای خواب و یا اضطراب (مانند آلپرازولام، دیازپام، زولپیدم)، شل کننده های عضلانی، و داروهای ضد درد مخدر (مانند کدئین) پزشک را مطلع نمایید.

برچسب روی تمام داروهای خود (مانند محصولات آلرژی یا سرفه و سرماخوردگی) را بررسی کنید چرا که آنها ممکن است حاوی مواد تشکیل دهنده ای باشند که موجب خواب آلودگی می شوند. از داروساز خود در مورد استفاده بی خطر از این محصولات سوال کنید. 2

پی نوشت:
1.www.doctoreto.com
2.www.rastineh.com
3.www.darooy.ir