تمام رفتارهای شما از زبان بدن گرفته تا روابط زناشویی، نشانه‌هایی از میزان عزت نفس شما را در خود پنهان کرده‌اند. حتی اینکه چه زمانی و چه کسانی را به یک مهمانی دعوت کنید هم نشان‌دهنده‌ی میزان عزت نفس شماست.

اگر معتقدید که این نشانه‌های عزت نفس پایین، فقط باعث می‌شود که شما فردی دمدمی‌ مزاج و خاص به‌نظر برسید، در اشتباهید.

عزت نفس پایین مشکلی جدی است و نیاز به راه‌حل و درمان جدی دارد. لازم است بدانید که میزان عزت نفس شما چقدر است؛ چراکه بر اساس تحقیقات صورت‌گرفته در مرکز مشاوره و سلامت روان دانشگاه تگزاس، عزت نفس پایین به‌طور قطع روی شکست‌های شغلی، روابط اجتماعی و عاطفی و میزان شادی شما تأثیر می‌گذارد. اگر حال‌تان خوب نیست و شاد نیستید، به‌احتمال قوی در رابطه‌ای اشتباه قرار دارید یا شغل‌تان را آن‌طور که باید، دوست ندارید یا شاید دیوارهایی که به دور خودتان کشیده‌اید، مانع ارتباط مؤثر شما با خانواده و دوستان‌تان می‌شود.

اگر نگاهی عمیق و دقیق به زندگی و عادت‌های خود بیندازید، شاید متوجه جای خالی عزت نفس در زندگی خود شوید، اما دانستن این مسئله اولین گام برای بهبود عزت نفس و دست‌یابی به قدرت درونی خودتان است تا بتوانید زندگی خود را شادتر کنید.

همراه ما باشید، می‌خواهیم تعدادی از عجیب‌ترین نشانه‌های عزت نفس پایین را برای‌تان بازگو کنیم.

شما حتی برای زنده بودن خود هم معذرت‌خواهی می‌کنید

اگر کسی در خیابان به شما تنه بزند، آیا شما از او معذرت‌خواهی می‌کنید؟ افرادی که عزت نفس پایینی دارند معمولا خود را مقصر می‌دانند و برای خودشان به‌اندازه‌ی کافی ارزش قائل نیستند و تقصیر تمام مشکلات و مسائل را به گردن می‌گیرند.

از نظر شما همه‌چیز به شانس بستگی دارد

چقدر به شانس اعتقاد دارید؟ آیا دلیل همه‌ی موفقیت ها و اتقافات خوب زندگی‌تان را، فقط شانس یا لطف الهی می‌دانید؟ یا حتی کمی فراتر رفته و گاهی فکر می‌کنید که لیاقت کسب موقعیت‌های خوب فعلی‌تان را نداشته‌اید و فقط شانس آورده‌اید؟ واقعیت این است که موفقیت‌های شما حاصل دسترنج و تلاش شما هستند. هوش، استعداد و شخصیت شما نقش مهمی در پیشرفت شما بازی می‌کنند و انکار نقش خودتان در پیشرفت‌هایتان یعنی اینکه شما در مورد خودتان معقول و صادقانه قضاوت نمی‌کنید. این مسئله، خود را به صورت نپذیرفتن تعریف و تمجید یا انتقاد از دیگران نیز نشان می‌دهد.

چیزهایی می‌خرید که واقعا به آنها نیازی ندارید

آیا هنگام خرید لباس یا لوازم دکوری منزل، دائما به اینکه دیگران چه نظری در مورد خرید شما خواهند داشت، فکر می‌کنید؟

یا حتی بدتر، آیا رشته‌ی تحصیلی شما رشته‌ی موردتأیید و علاقه‌ی والدین شماست یا رشته‌ای را انتخاب کرده‌اید که به رؤیاهای شما نزدیک‌تر است؟ مقایسه‌ی خودتان با افراد دیگر و زندگی برای گرفتن تأیید دیگران، قاتل عزت نفس و مانع سرسخت شما برای لذت بردن از زندگی است.

خودتان را پنهان می‌کنید

آیا مردن را به هم‌اتاق بودن با کسی که از شما متنفر است، ترجیح می‌دهید؟ آیا عقاید خود را نادیده می‌گیرید و اظهارنظر نمی‌کنید تا مبادا دیگران از شما بدشان بیاید؟ دوری از بحث و تأیید بی‌مورد نظرات دیگران برای خوشایند آ‌نها، نشانه‌ی عزت نفس پایین است.

یک عادت عجیب و غیرعادی دارید

شاید به کندن زخم یا جویدن ناخن عادت داشته باشید یا اینکه نسبت به موهای زائد بدن و صورت‌تان بیش‌از‌حد حساس باشید. این مشکل خودآزاری عصبی نام دارد و در افرادی که اضطراب یا عزت نفس پایین دارند، بسیار دیده می‌شود. این رفتارها یک مکانیسم مقابله با احساسات ناراحت‌کننده هستند.1

بیهوده موافقت می‌کنید

افرادی که اعتماد به نفس کافی ندارند، در بحث‌ها سریعا عقب‌نشینی می‌کنند. آنها توان متقاعد کردن دیگران را در خود نمی‌بینند. حتی وقتی که واقعا حق با دیگران نباشد، بیهوده با آنها موافقت می‌کنند تا نیازی به ادامه‌ی بحث پیش نیاید. دوستان عزیز! بدانید و آگاه باشید که هر کسی نظری دارد و نظر هر کس زاییده‌ی افکار، سواد و خواسته‌هایش است. با ابراز نکردن و دفاع نکردن از عقاید و ایده‌های خود، در واقع به افکار، سواد و خواسته‌هایتان توهین می‌کنید. 

شما درست به اندازه‌ی فردی که مخالفش هستید، حق دارید دیدگاه خود را بیان کنید و چه بسا که حق با شما باشد! ساکت ننشینید و با آرامش، نظر واقعی خود را مطرح‌ کنید. روش‌های متقاعد کردن متعدد هستند، مثلا می‌توانید از مهارت داستان‌گویی برای متقاعد کردن دیگران استفاده کنید.

بیش از حد به سر و وضعتان می‌رسید

مرتب بودن، آرایش و پیرایش بسیار پسندیده است. اما اگر اهمیت‌ دادن به سر و وضع بیش از حد طبیعی باشد، یعنی شما از کمبود اعتماد به نفس رنج می‌برید. یادتان باشد اعتماد به نفس از درون سرچشمه می‌گیرد و ربطی به عوامل بیرونی ندارد. با خود بگویید من زیبا هستم و ضمن رعایت نکات بهداشتی و پیراستگی، خود را بیش از حد درگیر سر و وضع و لباس‌تان نکنید. باور کنید اگر ساعت‌ها جلوی آینه نایستید و وقت خود را صرف طراحی تابلویی از رنگ روغن نکنید، هیچ اتفاقی نمی‌افتد.

انتقادپذیر نیستید

انتقاد‌پذیر باشید. اگر دوست‌تان در مورد مسئله‌ای از شما انتقاد کرده است، از او نرنجید (خب البته ما در اینجا فرض کرده‌ایم دوست شما اصول انتقاد سازنده را به درستی رعایت کرده است!). سعی‌ کنید به آن بیندیشید و در صورت منطقی بودن، عیب خود را رفع‌ کنید. 

از علائم کمبود اعتماد به نفس، این است که فرد مذکور از شنیدن نقد سایرین آزرده می‌شود و در خود می‌شکند. این افراد با شنیدن نقد عصبانی می‌شوند و ناراحتی‌شان روی بقیه‌ی کارهایشان هم اثر می‌گذارد. مثلا نقدی که همکارش به او وارد کرده‌ است، باعث بدخلقی او با دوستان و خانواده‌اش می‌شود.

سریع تغییر عقیده می‌دهید

از علائم کمبود اعتماد به نفس، نداشتن نظرات ثابت است. افرادی که در آنها علائم کمبود اعتماد به نفس دیده می‌شود، سریعا و تحت تأثیر عوامل و افراد مختلف نظرشان عوض می‌شود. در حقیقت این افراد، جرئت صراحت و کنترل زندگی خود را ندارند. دمدمی مزاج هستند، مدام شک می‌کنند و از این شاخه به آن شاخه می‌پرند. صریح باشید، فکر کنید، تصمیم‌تان را بگیرید و تغییرش ندهید.

زود تسلیم می‌شوید

افرادی که کمبود اعتماد به نفس دارند، قبل از رسیدن به اهداف و رؤیاهای خود تسلیم می‌شوند. آن‌قدر انرژی‌های منفی دارند که رمقی برای‌شان باقی نمی‌ماند. همیشه باید خود را باور داشت و به دنبال آرزوها رفت و از شکست نهراسید.2

از کسی متنفرید اما او را به تمام مهمانی‌هایتان دعوت می‌کنید

افراد با عزت نفس پایین معمولا بیش‌ازحد درگیر و نگران نظر دیگران هستند. این افراد به‌صورت افراطی به‌دنبال حفظ صلح هستند. شاید تحمل کسی که از شما نفرت دارد در کنار خودتان آسان‌تر از مقابله با رفتار نادرست آن فرد یا حذف او از زندگی‌تان به‌نظر برسد.

بیشتر از دوران کودکی‌تان چرت می‌زنید

عزت نفس پایین عوارض و تأثیرات منفی زیادی مثل خستگی روی فیزیک بدن دارد. زمانی که کارهای زیادی برای انجام دادن دارید، خواب یک روش فرار به حساب می‌آید. تمایل افراطی به خواب ممکن است از نشانه های افسردگی باشد.

در روابط زناشویی عجول هستید

ممکن است این رفتار شما نشانه‌ای از نداشتن اعتماد به نفس باشد، چراکه پیش خود فکر می‌کنید همسرتان لذت چندانی از بودن با شما نمی‌برد. افراد با عزت نفس پایین معمولا روابط عجولانه‌ای دارند و به‌دلیل اینکه احساس خوبی نسبت به خودشان ندارند، آن‌طور که باید با شریک‌شان راحت نیستند.

بی‌دلیل تلفن همراه خود را چک می‌کنید

آیا زمانی که در یک مهمانی تنها می‌مانید، به‌جای صحبت با اطرافیان، سراغ گوشی خود می‌روید و مدام پیام‌های خود را چک می‌کنید؟ شاید حوصله‌تان سررفته باشد یا اینکه آن‌قدری اعتماد به نفس ندارید که بدانید دیگران مشتاق صحبت با شما هستند و از صحبت با شما خسته نمی‌شوند. ضعف مهارت‌های اجتماعی از نشانه‌های بارز نداشتن عزت نفس است.

دروغ‌های عجیب و احمقانه می‌گویید

شاید دوست دارید اوضاع را آرام نگه دارید یا گاهی حقیقت به نظرتان چندان جالب نیست و ترجیح می‌دهید کمی دروغ مصلحتی به آن اضافه کنید و بعد از آن به‌احتمال زیاد خودتان را به‌خاطر دروغی که گفته‌اید سرزنش می‌کنید. طبق مطالعات، این مورد رفتاری رایج در افرادی است که عزت نفس پایینی دارند. این افراد معمولا برای گرفتن تأیید دیگران، خود واقعی‌شان را پنهان می‌کنند و دست به تظاهر می‌زنند.

نمی‌توانید غذا انتخاب کنید

«چی میل داری؟ نمی‌دونم هرچی شما سفارش بدی!»، سناریوی رایجی است که طرف دوم آن معمولا فردی‌ است که به‌دلیل عزت نفس پایین از اتخاذ ساده‌ترین تصمیم‌ها نیز ترس و ابا دارد. چنین افرادی بعد از اینکه در مورد مسئله‌ای تصمیم می‌گیرند ممکن است بارها و بارها تصمیم خود را تغییر بدهند.

اگر اکثر این نشانه‌ها را در خودتان می‌بینید، وقت آن است که عزت نفس خود را تقویت کنید و بدانید که اگر خود را باور داشته باشید و برای خودتان احترام قائل باشید، زندگی آسان‌تر و بی‌شک لذت‌بخش‌تر خواهد بود.3

پی نوشت:
1.www.chetor.com
2.www.keramatzade.com
3.www.vista.ir