«وَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْ ءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرینَ» و قطعاً شما را به چیزی از [قبیلِ ] ترس و گرسنگی و کاهشی در اموال و جان‌ها و محصولات می آزماییم و مژده ده شکیبایان را. (بقره: 155)

روایت

1 ـ « حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ هَمَّامٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ جَعْفَرٍ الْحِمْیَرِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ مَحْبُوبٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ رِئَابٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ (عج) أَنَّهُ قَالَ: إِنَّ قُدَّامَ قِیَامِ الْقَائِمِ عَلَامَاتٍ بَلْوَی مِنَ اللَّهِ تَعَالَی لِعِبَادِهِ الْمُؤْمِنِینَ قُلْتُ وَ مَا هِیَ قَالَ ذَلِکَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْ ءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرِینَ[1] قَالَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ[2] یَعْنِی الْمُؤْمِنِینَ بِشَیْ ءٍ مِنَ الْخَوْفِ[3] مِنْ مُلُوکِ بَنِی فُلَانٍ فِی آخِرِ سُلْطَانِهِمْ وَ الْجُوعِ[4] بِغَلَاءِ أَسْعَارِهِمْ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ[5] فَسَادِ التِّجَارَاتِ وَ قِلَّةِ الْفَضْلِ فِیهَا وَ الْأَنْفُسِ[6] قَالَ مَوْتٌ ذَرِیعٌ وَ الثَّمَراتِ[7] قِلَّةِ رَیْعٍ مَا یُزْرَعُ وَ قِلَّةِ بَرَکَةِ الثِّمَارِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرِینَ[8] عِنْدَ ذَلِکَ بِخُرُوجِ الْقَائِمِ (عج) ثُمَّ قَالَ لِی یَا مُحَمَّدُ هَذَا تَأْوِیلُهُ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ وَ ما یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْم[9] : محمد بن مسلم از امام صادق (عج): نقل می­کند که ایشان فرمودند: پیشاپیش قیام قائم نشانه هایی خواهد بود: گرفتاری­هایی که از جانب خدا برای بندگان مؤمنش است. عرض کردم: آن گرفتاری­ها چیست؟ فرمود: همان است که خدای عزّ و جلّ می‌فرماید:«حتما ما شما را آزمایش خواهیم کرد به چیزی از ترس و گرسنگی و کم بود در مال و جان و میوه جات و به بردباران مژده بده.» فرمود: [ما حتما شما را آزمایش خواهیم کرد یعنی] مؤمنین را «به چیزی از ترس» [یعنی]از پادشاهان فلان خانواده در پایان سلطنت­شان «و گرسنگی» [یعنی]با گرانی قیمت‌شان «و کمبود ثروت‌ها» [یعنی]تباهی بازرگانی و کم‌سود بودن تجارت‌ها «و جان‌ها» فرمود: یعنی مرگ زودرس «و میوه جات» یعنی کم‌شدن کشاورزی و کمبود برکت میوه ها «و برد باران را مژده بده» [یعنی] در چنین وقت[به بردباران مژده بده] به خروج حضرت قائم (عج).

سپس به من فرمود: ای محمّد! این است؛ تأویل این آیه و خداوند می‌فرماید تأویل آن را به جز خدا و پایداران در دانش کسی نمی‌داند.

منابع

الغیبة للنعمانی؛ ص 250، باب 14.

تفسیر نور الثقلین، ج 1، ص 142، ح 445.

البرهان فی تفسیر القرآن ، ج 1 ، ص 358، ح 711.

المحجة فی ما نزل فی القائم الحجة (ع) ، ص 47.