نظارت بر نهادهای زیر نظر رهبری

1. هر سال در موسم تصویب بودجه سالیانه کشور، رسانه های معاند و وابسته به دروغ پراکنی و شایعه در مورد بودجه نهادهای مذهبی و نهادهای زیر نظر رهبری می پردازند. عبدالمجید شیخی کارشناس اقتصادی در مورد ادعاهای مذکور اظهار داشت: در خصوص این ادعا که بودجه نهادها (مثل بنیاد مستضعفان، ستاد اجرایی فرمان امام و آستان قدس رضوی) سه چهار برابر بودجه کل کشور است (یعنی ۳۰۰ درصد بودجه کل کشور) باید گفت اولاً نهادهای اقتصادی تحت پوشش، سهمی از بودجه ندارند و از بودجه کل کشور استفاده نمی‌کنند. ثانیاً بودجه کل کشور در سال جاری بیش از ۲۰ میلیون و ۲۶۶ هزار میلیارد ریال است اما مجموع بودجه نهادها کمتر از ۵.۴ درصد بودجه کل کشور است، بنابراین ادعای اینکه بودجه نهادها سه چهار برابر بودجه کشور است، غیرواقعی و حاصل یک بزرگنمایی ۶۰ برابری است.(www.mehrnews.com/news/4994369/۴)
2. نهادهای زیر نظر دفتر رهبری، نه تنها مورد نظارت دستگاههای نظارتی قرار دارند، بلکه در کنار نظارت معمول سایر دستگاهها، به طور خاص موسسه حسابرسی مفید راهبر، نظارت بر عملکرد این نهادها را بر عهده دارد.
مقام معظم رهبری در مورد نظارت بر این نهادها فرمودند: « هیچ‌کس فوق نظارت نیست. خودِ رهبری هم فوق نظارت نیست؛ چه برسد به دستگاههای مرتبط با رهبری. بنابراین همه باید نظارت شوند. نظارت بر کسانی که حکومت می‌کنند – چون حکومت به‌طور طبیعی به معنای تجمّع قدرت و ثروت است؛ یعنی اموال بیت‌المال و اقتدار اجتماعی و اقتدار سیاسی در دست بخشی از حکّام است – برای این که امانت به‌خرج دهند و سوء استفاده نکنند و نفسشان طغیان نکند، یک کار لازم و واجب است و باید هم باشد. » ( پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری ، بیانات در دانشگاه امیر کبیر ، ۹/۱۲/۷۹)
بحث نظارت بر عملکرد نهادهای زیرمجموعه رهبری و پاسخگو بودن و شفافیت مالی آنها، تاکنون بارها مطرح شده است. اصل ۵۵ قانون اساسی مقرر می دارد: «دیوان محاسبات به کلیه حسابهای وزارتخانه ها، موسسات، شرکتهای دولتی و سایر دستگاه هایی که به نحوی از انحاء از بودجه کل کشور استفاده می‌کنند به ترتیبی که قانون مقرر می‌دارد رسیدگی یا حسابرسی می‌نماید که هیچ هزینه ای از اعتبارات مصوب تجاوز نکرده و هر وجهی در محل خود به مصرف رسیده باشد. دیوان محاسبات، حسابها و اسناد و مدارک مربوطه را برابر قانون جمع آوری و گزارش تفریغ بودجه هر سال را به انضمام نظرات خود به مجلس شورای اسلامی تسلیم می‌نماید. این گزارش باید در دسترس عموم گذاشته شود»
بر همین اساس دیوان محاسبات به مثابه دادگاهی مالی است که نظارت می کند هزینه‌های معین شده در بودجه از میزان معین شده تجاوز نکند و تغییر وتبدیلی در آن ایجاد نشود.
همچنین علاوه بر اینکه هر وجهی باید در محل خود صرف شود مکلف است که در امر بررسی و تفکیک محاسبات ادارات دولتی و جمع‌آوری سند خرج محاسبات و صورت تمام محاسبات مملکتی اقدام کند.
در همین حال دیوان محاسبات علاوه بر نظارت بر وزارتخانه ها و دستگاه ها و سازمان های دولتی و عمومی، بر نهادهای تحت پوشش دفتر مقام معظم رهبری که به نحوی از انحاء از محل بودجه عمومی کشور استفاده می کنند نظارت مستمر دارد. شاید در راس این نهادها بتوان به کمیته امداد امام خمینی (ره) اشاره کرد، نهادی مردمی که رئیس آن توسط رهبری انتخاب می شود و بخشی از منابع آن از طریق بودجه دولتی تامین می شود و بر همین اساس دیوان محاسبات به صورت مستمر و دائم بر نحوه هزینه کرد بودجه این نهاد نظارت می کند.
از سوی دیگر، سازمان بازرسی کل کشور که طبق اصل ۱۷۴ قانون اساسی (بر اساس حق نظارت قوه قضائیه نسبت به حسن جریان امور و اجرای صحیح قوانین در دستگاه های اداری سازمانی به نام «سازمان بازرسی کل کشور» زیر نظر رئیس قوه قضائیه تشکیل می شود. حدود اختیارات و وظایف این سازمان را قانون تعیین می کند.)، وظیفه نظارت بر حسن جریان امور و اجرای صحیح قوانین را دارد نظارت کاملی هم بر نهادهای تحت پوشش دفتر مقام معظم رهبری داشته و تیم های بازرسی این سازمان در بازرسی های مستمر، موردی و سرزده این نهادها را مورد بازرسی و ارزیابی کامل قرار می دهند.
نحوه نظارت بر عملکرد مالی نهادهای زیر نظر رهبری
در حالی که در وزارتخانه ها و سازمانها و موسسات و شرکت های دولتی، تنها دو دستگاه نظارتی دیوان محاسبات و سازمان بازرسی کل کشور هستند که بر نحوه هزینه کرد بودجه و چگونگی اجرای قوانین و مقررات نظارت می کنند اما در نهادهای تحت پوشش دفتر مقام معظم رهبری، «موسسه حسابرسی مفید راهبر» به عنوان ضلع سومی است که می توان گفت حتی در بعضی موارد به مراتب سخت گیرتر از دیوان محاسبات و سازمان بازرسی کل کشور، صورت های مالی این نهادها را مورد بررسی و ارزیابی قرار می دهد.
مؤسسه حسابرسی مفید راهبر به منظور اعمال نظارت و ارتقاء سطح کیفی اطلاعات و گزارشات مالی و مدیریتی بنیادها ونهادهای انقلاب اسلامی، به عنوان مؤسسه غیرتجاری انتفاعی در اواخر سال ۱۳۷۱ تاسیس و بر اساس مصوبه مورخ ۱۷/۵/۱۳۸۰ هیئت وزیران به عنوان مؤسسه حسابرسی عضو «جامعه حسابداران رسمی ایران» به رسمیت شناخته شد. همچنین مؤسسه طبق مصوبه مورخ ۲۲/۶/۱۳۷۹ به عنوان «مؤسسه حسابرسی معتمد بورس اوراق بهادار» فعالیت می کند.
موسسه حسابرسی مفید راهبر به عنوان یکی از بهترین موسسات و شرکت های حسابرسی در کل کشور شناخته شده و بر همین اساس تیم های حسابرسی و کارشناسی این موسسه به صورت مداوم ، علاوه بر برنامه های فصلی و موردی، در تمامی نهادهای تحت پوشش دفتر مقام معظم رهبری حضور پررنگ داشته و بر چگونگی هزینه کرد اعتبارات و بودجه ها نظارت کامل دارند و به صورت مستمر گزارش های خود را به مقامات ذی صلاح و نهادهای دارای صلاحیت قانونیِ رسیدگی به موارد مکشوفه اعلام می دارند.580463/ www.asriran.com/fa/news)