موضوع هزار رکعت نماز خواندن امیرالمؤمنین(علیه السلام) همواره مورد اعتقاد و باور اندیشمندان اسلامی بوده است[ الغدیر، ج 5، ص40.] و منابع معتبر اهل سنت نیز بر آن گواهی داده اند[ العقد الفرید، ج 2، ص 309 و ج3، ص 39؛ تاریخ ابن خلّکان، ج 1، ص 350؛ ابن الجوزی، صفة الصفوة، ج 2، ص 56؛ ابن حجر، تهذیب التهذیب، ج 7، ص 306.]. البته ابن تیمیه پیشوای سلفیان، در راستای تلاشی که برای انکار فضائل امیرمؤمنان(علیه السلام) داشت، این نماز از سوی امام را ناپسند شمرده، مدعی شد که چنین نمازی فضیلت نیست![ منهاج السنه، ج2، ص119] در حالی که ناپسند شمردن این نماز با سنت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در تضاد است؛ زیرا در نگاه رسول گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم)، نماز بهترین چیز است، پس هر کس توانایی زیاد خواندنش را دارد کوتاهی نکند[ نوری، مستدرک الوسائل، ج 3، ص 43.] و حضرت نیز به دلیل شیفتگی به نماز، آن قدر روی پا به عنوان عبادت ایستاد و نماز خواند تا پاها و یا ساق هایش ورم کرد[ صحیح بخاری، کتاب التهجد، ص 217، حدیث 1130.]. در باره این فضیلت امیرمؤمنان(علیه السلام) چند نکته مطرح است:
1. در روایات بر خواندن هزار رکعت نماز در «شب» و یا «شبانه روز» اشاره شده است:
الف. «و کان علی(علیه السلام) یصلّی فی کلّ یوم و لیلة ألف رکعة»[ حلی، منهاج الکرامة فی معرفة الإمامة، ص 51.]؛ «علی(علیه السلام) در شبانه روز هزار رکعت نماز می خواند».
ب. «کان یصلّی فی کلّ لیلة الف رکعة»[ کاشف الغطاء، العقائد الجعفریة، ص 81.]؛ «او در هر شب هزار رکعت نماز می خواند».
2. خواندن هزار رکعت در شب (نه شبانه روز) امری ممکن و شدنی است؛ زیرا این نماز مستحبی است و در فقه اسلامی می توان در هر رکعت به حمد اکتفا کرد و سوره نخواند.
علامه امینی در یک شب هزار رکعت نماز را در کنار قبر امام رضا(علیه السلام) بجا آورده بود.
همو معتقد است: «ما هم اکنون از یارانمان، کسانی را می شناسیم که گاهی در شب و گاهی در شبانه روز و در کمتر از هفت ساعت، هزار رکعت نماز کامل می خوانند بدون اینکه چیزی از آن بکاهند، برخلاف پندار ابن‌تیمیه که می پنداشته محال است. بنابراین بجا آوردن هزار رکعت نماز در شبانه روز هیچ‌گاه تمام وقت آن را اشغال نمی کند و نیازمند به مصرف تمام وقت و یا نصف آن نیست و چنین کاری مخالف با سنت پیامبر نیز نمی باشد، بلکه عین سنت است و عمل علماء و اولیاء نیز آن را تأیید کرده. پس هر که می خواهد از نماز زیاد و یا کم بجا آورد…».[ الغدیر، ج5، ص 48.]
3. ویژگی و امتیاز هزار رکعت نماز خواندن در شبانه روز و حتی در یک شب را درباره امام حسین، امام سجاد و امام رضا(علیهم السلام) نیز نقل کرده اند؛
الف. امام زین العابدین(علیه السلام) درباره پدرشان امام حسین(علیه السلام) می فرمود: پدرم در هر شبانه روز هزار رکعت نماز بجای می آورد![ ابن طاووس، فلاح السائل، ص 269؛ بحارالانوار، ج44، ص 196.]
ب. امام زین العابدین(علیه السلام) در روز و شب هزار رکعت نماز می گزارد و می فرمود:
«ما کجا و عبادت علی(علیه السلام) کجا؟!».[ نهج الحق و کشف الصدق، ص 257.]
ج. علی خزاعی برادر دعبل می گوید: با برادر خود دعبل در سال 198 هجرت متوجّه شهر طوس شدیم و به خدمت حضرت امام رضا(علیه السلام) مشرّف شدیم و حضرت پیراهن خزّ زردی خلعت به برادرم داد با انگشتری عقیق و کیسه ای از دراهم که به اسم شریف آن حضرت مزین بود و فرمود: ای دعبل! این پیراهن را خوب محافظت نما که من هزار شب در هر شب هزار رکعت نماز با این پیراهن خوانده ام و هزار بار قران در آن جامه ختم کرده ام[ وسائل الشیعه، ج 4، ص 99.].