حساسیت به شیر

آلرژی به شیر یک واکنش غیر طبیعی سیستم ایمنی بدن به شیر و محصولات حاوی شیر است. آلرژی به شیر یکی از شایع ترین آلرژی های غذایی در کودکان است. شیر گاو علت معمول آلرژی به شیر است، اما شیر حاصل از گوسفند، بز، گاومیش و سایر پستانداران نیز می تواند باعث این واکنش شود.

یک واکنش آلرژیک معمولاً خیلی زود بعد از مصرف شیر ایجاد می شود. علائم و نشانه های آلرژی شیر از خفیف تا شدید متغیر است و می تواند شامل خس خس سینه، استفراغ، کهیر و مشکلات گوارشی باشد.

آلرژی شیر همچنین می تواند باعث آنافیلاکسی یک واکنش شدید و خطرناک شود. امتناع از مصرف شیر و فرآورده های شیر درمان اصلی آلرژی در شیر است. خوشبختانه، در بیشتر کودکان آلرژی به شیر برطرف می شود.1
 

علت حساسیت به شیر

تمام آلرژی های غذایی واقعی در اثر نقص سیستم ایمنی ایجاد می شوند. اگر حساسیت به شیر دارید، سیستم ایمنی بدن پروتئین های خاصی از شیر را مضر معرفی می کند و باعث تولید آنتی بادی ایمونوگلوبولین (E (IgE برای خنثی سازی پروتئین (آلرژن) می شود. دفعه بعد که بدن شما با این پروتئین ها روبرو شود، آنتی بادی های IgE آن ها را به شناسایی می کند و نسبت به آن واکنش می دهد.

دو پروتئین اصلی در شیر گاو وجود دارد که می تواند منجر به بروز حساسیت شوند:

کازئین که در قسمت جامد شیر یافت می شود.

آب پنیر که در قسمت مایع شیر یافت می شود که به کشک تبدیل می گردد.

ممکن است شما یا فرزندتان به یک پروتئین شیر یا هردو به آن حساسیت داشته باشید. اجتناب از مصرف این پروتئین ها دشوار و سخت است زیرا این پروتئین ها در بعضی از غذاهای فرآوری شده هم وجود دارد. و بیشتر افرادی به شیر گاو نسبت به شیر گوسفند، بز و گاومیش بیشتر واکنش نشان می دهند. به طور معمول، افرادی که به شیر گاو حساسیت دارند، نسبت به سویا هم حساسیت دارند.1

علائم آلرژی و حساسیت به شیر گاو

حدود ۶۰ درصد از علائم بالینی آلرژی به شیر گاو حدود ۱ تا ۲ ساعت بعد از مصرف بروز می کنند و به طور معمول شامل واکنش های پوستی، تنفسی، گوارشی و گاهی در موارد شدید به صورت شوک آنافیلاکسی می باشند.
 

واکنش های پوستی

واکنش های پوستی به طور معمول  شامل کهیر، آنژیوادم (تورم بافت های بدن)، خارش، راش (جوش) پوستی و سوزش می باشند. همچنین گاهی ممکن است درماتیت آلرژیک نیز در اثر مصرف شیر در فرد مبتلا بروز یابد.
 

علائم  تنفسی

علائم تنفسی که بلافاصله بعد از مصرف شیرگاو بروز می یابند شامل رینوکونژکتیویت (رینیت آلرژیک همراه با قرمزی ملتحمه چشم)، خس خس سینه، سرفه، تشدید علائم آسم و تورم حنجره می باشند.
 

علائم گوارشی

علائم گوارشی آلرژی به شیر گاو شامل خارش حفره دهان، درد شکم، حالت تهوع، استفراغ و اسهال می باشند.
 

شوک آنافیلاکسی

شایان ذکر است حساسیت به شیر گاو بعد از حساسیت به بادام زمینی و دیگر مغز های خوراکی، سومین عامل شایع شوک آنافیلاکسی در انسان می باشد.2
 

نکاتی برای داشتن زندگی ای طبیعی برای افراد مبتلا به حساسیت شیر

راه های دیگری برای دریافت ویتامین و مواد معدنی موجود در شیر پیدا کنید. محصولات لبنی سرشار از کلسیم، پروتئین و ویتامین های D و B12 هستند. اگر شما و یا کودکتان به شیر آلرژی دارید، این کمبود را می توانید با موادی مانند بروکلی، اسفناج و سویا جبران کنید. مشاوره با متخصص تغزیه می تواند برای متعادل کردن رژیم غذایی به شما کمک کند.

جایگزین های محصولات لبنی را امتحان کنید. نوشیدنی سویا، برنج و شیر بادام که سرشار از کلسیم و ویتامین D هستند، می توانند گزینه های خوبی باشند. بستنی ها، شکلات ها، پنیر و ماست های بدون شیر را می توانید از فروشگاه ها تهیه کنید.

اگر کودک شما به محصولات لبنی حساسیت دارد در مورد محصولات غذایی ایمن با متخصص اطفال مشورت کنید.

از محصولات غیر خوراکی ای که حاوی شیر هستند اجتناب کنید. برچسب محصولات آرایشی، کرم ها و پماد ها را قبل از استفاده بخوانید. برخی از این محصولات حاوی شیر گاو هستند. برخی از دارو ها نیز حاوی آب پنیر هستند.3
 

ریسک فاکتورهای آلرژی به شیر

واکنش سیستم ایمنی بدن شما نسبت به برخی از پروتئین‌های موجود در شیر و محصولات حاوی شیر، اصلی‌ترین علت آلرژی به آن است. بدن افرادی که به شیر گاو حساسیت دارند، بعضی از پروتئین‌های آن را مضر تشخیص داده و شروع به تولید آنتی‌بادی‌هایی به نام ایمونوگلوبین E می‌کند تا این پروتئین‌ها را خنثی نماید.

بنابراین هر زمانی که فرد در تماس با این پروتئین قرار بگیرد، آنتی‌بادی‌های IgE آن‌ها را شناسایی کرده و به سیستم ایمنی سیگنال می‌دهند که هیستامین و دیگر مواد شیمیایی را ترشح کند. نتیجه‌ی این ترشح، طیفی از علائم آلرژیک خواهند بود.
 

فاکتورهای خاصی که می‌توانند احتمال ابتلا به این آلرژی را افزایش بدهند

سایر آلرژی‌های موجود
 

اگزما یا درماتیت اتوپیک

عارضه‌ای پوستی که باعث می‌شود پوست، ملتهب شده و بخارد.
 

سابقه‌ی خانوادگی

افرادی که کسی در خانواده‌شان دچار حساسیت به شیر گاو یا سایر انواع آلرژی است، مثلاً آسم یا اگزما و یا تب یونجه، بیشتر در معرض ابتلا به این عارضه قرار دارد.

کوتاه بودن دوران تغذیه‌ی کودک با شیر مادر نیز می‌تواند او را در معرض ابتلا به حساسیت به شیر گاو قرار دهد.
 

سن

آلرژی به شیر گاو در کودکان شایع‌تر از بزرگسالان است. زیرا سیستم گوارش کودکان هنوز کامل نشده است.4
 

تشخیص حساسیت به شیر

هنگامی که مواد غذایی باعث ایجاد یک حساسیت یا آلرژی می شود، همیشه تشخیص محرک نوع ماده غذایی، آسان نیست. برای ارزیابی، پزشک در مورد علائم و سابقه پزشکی بیمار سوالاتی می پرسد و یک معاینه بدنی انجام می دهد.

او همچنین ممکن است یک یا هر دو آزمایش زیر را توصیه کند:

تست پوست

در این آزمایش پوست بیمار در معرض مقادیر کمی از پروتئین های موجود در شیر قرار می گیرد. در صورت حساسیت فرد به شیر، احتمالا در محل آزمایش روی پوست یک برآمدگی ایجاد خواهد شد؛ اما این نوع آزمایش برای تشخیص حساسیت به شیر کاملاً دقیق نیست.
 

آزمایش خون

آزمایش خون می تواند با اندازه گیری میزان آنتی بادی ایمونوگلوبولین E در خون، پاسخ سیستم ایمنی بدن بیمار را به شیر اندازه گیری کند. اما این آزمایش در شناسایی آلرژی شیر کاملاً دقیق نیست.

اگر نتایج معاینه و آزمایش نتواند حساسیت به شیر را تأیید کند، ممکن است پزشک به بیمار توصیه شود تا غذاهای مختلفی را تغذیه کند ممکن است حاوی شیر در مقادیر زیاد باشند تا علائم احتمالی بررسی شود.

بهتر است آزمایش های آلرژی توسط یک متخصص آلرژی با تجربه انجام شود در شرایطی که پزشک مشکوک شود علت علائم بیماری ناشی از چیزی غیر از آلرژی غذایی است، ممکن است برای تایید یا رد کردن سایر علت ها، آزمایشات بیشتری را تجویز کند.2
 

درمان حساسیت به شیر

تنها راه جلوگیری از واکنش آلرژیک، اجتناب از مصرف شیر و پروتئین های شیر است. البته این کار تا حدودی می تواند دشوار باشد زیرا شیر یک ماده مشترک در بسیاری از غذاها است. 

همچنین برخی از افراد مبتلا به حساسیت به شیر می توانند شیر را از بعضی جهات تحمل کنند، مانند شیر که در کالاهای پخته شده یا برخی از غذاهای فرآوری شده مانند ماست گرم می شود. با پزشک خود در مورد مواد های غذایی که باید از مصرف آن ها خوداری کنید، مشورت بگیرید.

علاوه بر آن، داروهایی مانند آنتی هیستامین ها ممکن است علائم احتمالی یک واکنش آلرژیک خفیف را کاهش دهند. در موارد شدیدتر اختمال دارد بیمار به تزریق فوری اپی نفرین (آدرنالین) و بستری در اورژانس نیاز داشته باشد.1

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.allergycomnet.ir
3.www.shafajoo.com
4.www.salamatnews.com