جراحی قلب باز

جراحی قلب باز یک اصطلاح عمومی است که به روش‌هایی اشاره دارد که در آن قفسه سینه برای دسترسی به قلب باز می‌شود.

عمل قلب باز یکی از اعمال جراحی بزرگ محسوب می‌شود و نیاز به آمادگی‌های خاص خود را داردکه توسط تیم پزشکی و پرستاری انجام خواهد شد. گاهی این اقدامات به دلیل شرایط جسمی و سابقه بیماری‌های زمینه‌ای دیگر نیاز به زمان دارد و زمان عمل جراحی را پزشک معالج با توجه به ارزیابی‌های بالینی تعیین می‌کند.

با توجه به مشکلات قلبی بیمار جراحی قلب باز انجام می‌شود که می‌تواند شامل عضله قلب، شریان‌ها، دریچه‌های قلب و دیگر ساختارهای قلب باشد. بسته به نوع جراحی ممکن است قلب باز شود یا نشود.1
 

چه زمانی جراحی قلب باز مورد نیاز است؟

جراحی قلب باز ممکن است برای انجام CABG انجام شود. پیوند عروق کرونر ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری قلبی عروقی ضروری باشد. بیماری‌های قلبی عروقی هنگامی رخ می‌دهد که رگ‌های خونی که خون و اکسیژن را به عضله قلب می‌رسانند دچار تنگی یا گرفتگی می‌شوند که اغلب با نام گرفتگی عروق کرونری شناخته می‌شود. همچنین جراحی قلب باز در موارد زیر نیز انجام می‌شود:

تعمیر و یا تعویض دریچه‌های قلب

تعمیر قسمت‌های آسیب دیده یا غیر طبیعی قلب

ایمپلنت های پزشکی که به ضربان قلب کمک می‌کنند

پیوند قلب

جراحی بای پس

ترمیم نقص مادرزادی قلبی در نوزادان

برطرف کردن انسداد شریان‌های منتهی به قلب.1

مراحل انجام عمل جراحی قلب باز

به طور متوسط پروسه عمل جراحی قلب باز بین ۴ تا ۶ ساعت ممکن است به طول بکشد.

-ابتدا بیمار توسط متخصص بیهوشی، تحت بیهوشی قرار می گیرد. بیهوشی سبب می شود تا بیمار در طول کل زمان عمل خواب باشد و به هیچ عنوان دردی را احساس نکند.

-جراح برش ۸- ۱۰ اینچی در قفسه سینه ایجاد میکند.

-جراح برای دسترسی به قلب، تمام یا بخشی از استخوان های قفسه سینه را برش می دهد.

-هنگامی که قلب قابل مشاهده گردید، بیمار ممکن است به یک دستگاه بای پس قلب و ریه متصل شود. دستگاه خون را از قلب دور می کند به طوری که جراح بتواند عمل را انجام دهد. برخی از روش های جدیدتر از این دستگاه استفاده نمی کنند.

-جراح از یک رگ و یا عروق سالم استفاده می کند تا یک مسیر جدید در اطراف شریان مسدود شده ایجاد کند.

-جراح سینه را با سیم بسته، و این سیم ها را در داخل بدن قرار می دهد.

-برش اصلی بخیه می گردد.

گاهی اوقات آبکاری استرنوم sternal plating برای افراد در معرض خطر، از جمله افراد با سن بالا و یا افرادی که جراحی های متعدد داشته اند انجام می شود. این زمانی است که سینه با ورق های کوچک تیتانیوم پس از عمل جراحی دوباره متصل می گردند.2
 

بعد از عمل جراحی قلب باز چه اتفاقی می افتد؟

هنگامی که شما بعد از عمل جراحی از خواب بیدار می شوید، شما دو یا سه لوله در قفسه سینه خود خواهید داشت. که این برای کمک به تخلیه مایع از نواحی اطراف قلب شماست. شما مایعات داخل وریدی (IV) دریافت خواهید. شما ممکن است یک کاتتر (لوله نازک) در مثانه خود برای حذف ادرار داشته باشید.

همچنین به دستگاه هایی متصل خواهید بود که ضربان قلب شما و دیگر موارد را تحت نظارت قرار خواهند داد.

شما معمولا شب اول را در بخش مراقبت های ویژه (ICU) خواهید گذراند. سپس به بخش مراقبت های عادی خواهید رفت تا ۳ یا ۷ روز بعدی را در آنجا بگذرانید.3
 

فواید عمل قلب باز

جراحی قلب باز اگر توسط تیم جراحی حاذق صورت بگیرد ، نسبت به درمان دارویی و استفاده از استنت می تواند نتایج مثبت بیشتری داشته باشد. فواید و محاسن استفاده از عمل قلب باز به این صورت است:

در افرادی که تنگی های متعدد عروق کرونر دارند که به صورت تنگی هر سه رگ قلب و شاخه های مهم آنهاست، استفاده از عمل قلب باز بیشتر از بقیه روشها به باز شدن همه رگهای قلب منجر می شود. اصطلاحی که به “باز کردن همه رگها” یا “Total Revascularization”  معروف است.

در عمل قلب باز برای بای پس شریان اصلی قلب یا شریان “LAD” از رگ داخل سینه ای به نام “LIMA” استفاده می شود. شریان LIMA نسبت به تنگی مجدد بسیار مقاوم بوده و حتی بعد از سالهای متمادی باعث خونرسانی شریان LAD  می شود.

با توجه به استفاده از 3 یا 4 پیوند رگ در عمل جراحی قلب باز ، انسداد یک یا حتی 2 عدد از این پیوندها در سالهای بعدی معمولاً موجب بروز سکته قلبی، نارسایی قلبی یا حوادث ناگوار نخواهد شد.

بعد از جراحی قلب باز احتمال تکرار آنژیوگرافی و احتیاج به باز کردن مجدد عروق کرونر ، نسبت به درمان دارویی یا استفاده از استنت کمتر است.3
 

عوارض عمل قلب باز

برخی از عوارض شایع عمل قلب باز بطور معمول در ساعات و روزهای اولیه بستری شدن در بیمارستان بهبود می یابند و بیمار بطور دقیق برای عوارض عمل قلب باز توسط پرسنل بیمارستان و از طریق انجام تست های آزمایشگاهی مورد بررسی قرار می گیرد.
 

۱- خونریزی بعد از عمل قلب باز

ممکن است در محل برش جراحی یا منطقه ای از قلب که در آن عمل جراحی انجام می شود رخ دهد.
 

۲- ریتم قلب غیر طبیعی

در موارد نادر یک پیس میکر خارجی موقتی، و یا داخلی دائمی ممکن است برای اصلاح این مشکل لازم باشد.
 

۳- آسیب ایسکمیک قلب

آسیب به بافت قلب ناشی از کمبود جریان خون به قلب

۴- مرگ

خطر مرگ در جراحی که در آن قلب متوقف گردیده است در هر روشی افزایش می یابد.

۵- لخته شدن خون

لخته شدن خون ممکن است در داخل و اطراف قلب شکل گرفته و یا از طریق جریان خون حرکت نماید.
 

۶- سکته مغزی

اغلب توسط لخته هایی که در خون بعد از عمل جراحی شکل گرفته اند، ایجاد می شود.
 

۷- از دست دادن خون

در برخی موارد، یک انتقال خون ممکن است لازم باشد.
 

۸- تامپوناد قلبی (تامپوناد پریکارد)

یک بیماری تهدید کننده زندگی که در آن پریکارد، کیسه اطراف قلب، پر از خون می شود. این حالت باعث می شود که عملکرد کامل قلب دشوار و یا غیر ممکن گردد.2
 

مراقبت های بعد از عمل جراحی قلب باز

پس از انجام عمل جراحی قلب باز بیمار احساس بهتری خواهد داشت و امکان دارد بین ۱۰ تا ۱۵ سال هیچ گونه مشکل قلبی برای وی پیش نیاید. اما در طولانی مدت ممکن تعداد دیگری از رگ ها دچار گرفتگی شوند و نیاز به عمل مجدد باشد.

اگرچه عمل جراحی بای پس، خون رسانی به قلب را بهبود می بخشد، اما بیماری های زمینه ای عروق کرونر را درمان نمی کند. نتایج اثربخش درمان، زمانی دوام خواهند داشت که شما مواردی همچون:مصرف منظم داروها برای جلوگیری از لخته شدن خون را رعایت کرده و فشارخون، کلسترول و دیابت خود را کنترل نمایید. سبک زندگی سالم، در پایداری نتایج درمان بسیار مؤثر است، ازجمله رعایت موارد زیر:

ترک سیگار.

پیروی از یک رژیم غذایی سالم، مانند رژیم غذایی دش (DASH)(یک برنامه غذایی که توسط سازمان ملی قلب، خون و ریه امریکا به بیماران توصیه می شود).

داشتن وزن متعادل.

انجام تمرینات ورزشی به طور منظم.

مدیریت استرس.

علاوه بر تغییر در شیوه زندگی، در اغلب موارد یک برنامه بازتوانی قلب توسط پزشک برای بیمار توصیه می گردد. توان بخشی قلبی، یک برنامه درمانی است که شامل تمرینات و آموزش های خاص می شود. این برنامه برای هر فردی بر اساس شرایطش به صورت خاص طراحی می شود، تا عملکرد قلبی او بهبود یابد.

از برنامه بازتوانی قلبی پس از حمله های قلبی یا سایر جراحی های قلبی استفاده می شود تا به ارتقاء شرایط بیمار کمک شود. اغلب بازتوانی قلبی از زمانی که شما هنوز در بیمارستان هستید، آغاز می شود. این برنامه تحت نظارت پزشک ادامه خواهد داشت تا زمانی که شما بتوانید پس از بازگشت به منزل به راحتی آن را دنبال نمایید.1

پینوشتها
1.www.drdr.ir
2.www.goums.ac.ir
3.www.ghalbeman.ir