گرفتگی عروق

گرفتگی عروق به افزایش چربی ها، کلسترول و سایر مواد داخل و خارج دیواره شریانی (پلاک) اشاره دارد که می تواند جریان خون را محدود کند. گرفتگی عروق می تواند منجر به مشکلات جدی شود، از جمله حمله قلبی، سکته مغزی، یا حتی مرگ شود. علائم گرفتگی عروق بستگی به محل گرفتگی عروق و نوع عروق درگیر شده در اثر گرفتگی دارد.

گرفتگی عروق یا آترواسکلروز که به آن تصلب شرابین نیز می گویند، بیماری است که در آن، در داخل شریان ها پلاک تشکیل می شود. شریان‌ها سرخرگ‌های خونی هستند که خون غنی از اکسیژن را به قلب و سایر قسمت‌های بدن منتقل می‌کنند.

پلاک‌ها، از چربی، کلسترول، کلسیم و سایر مواد موجود در خون تشکیل شده‌اند. با گذشت زمان، این پلاک‌ها سفت شده و باعث تنگ شدن شریان‌ها می‌شود. در نتیجه جریان خون غنی از اکسیژن، به اندام‌ها و سایر قسمت‌های بدن محدود می‌گردد. گرفتگی عروق می‌تواند به مشکلات جدی از جمله حمله قلبی، سکته، یا حتی مرگ منجر شود.1
 

علت گرفتگی شریان ها

شریان ها مانند لوله هایی در سراسر بدن منتشر می شوند و خون اکسیژن دار را از قلب به بافت ها و اندام های مختلف بدن منتقل می کنند. شریان های سالم دیواره های داخلی صاف دارند و خون به راحتی از طریق آنها حرکت می کند؛ اما برخی شرایط و بیماری ها باعث گرفتگی و انسداد شریان ها می شوند که این وضعیت ناشی از تشکیل پلاک یا لخته های خونی در امتداد دیواره های شریانی است.

گرفتگی شریان ناشی از ایجاد ماده ای به نام پلاک در دیواره های داخلی شریان ها است. پلاک شریانی می تواند جریان خون را کاهش دهد یا در برخی موارد آن را به طور کامل مسدود کند.

پلاک ها می توانند در عروق کرونر، کاروتید، محیطی و کلیوی ایجاد شوند. پلاک از چربی، کلسترول و سایر مواد موجود در خون ساخته شده است که در نهایت شریان ها را سخت و تنگ می کند. گرفتگی شریان ها می تواند جریان خون غنی از اکسیژن را به اندام ها و سایر قسمت های بدن مختل کند.

در برخی موارد تا زمانی که 70% یا بیشتر شریان ها دچار گرفتگی نشود هیچ علائمی را بروز نمی دهد. اگرچه علت اصلی و دقیق گرفتگی شریان ها هنوز تشخیص داده نشده است، اما برخی عوامل می توانند در بروز این وضعیت تاثیر زیادی داشته باشند، از جمله:

چاقی

دیابت

افزایش سن

کلسترول بالا

فشار خون بالا

بیماری التهابی

سیگار کشیدن بیش از حد

سابقه خانوادگی سخت شدن شریان ها

تری گلیسیرید بالا (نوعی چربی یا چربی در خون)

روند تشکیل پلاک ها در شریان ها یک روند تدریجی و پیشرونده است که در برخی افراد حتی احتمال دارد از همان کودکی شروع شده باشد.2

علائم گرفتگی عروق

گرفتگی عروق معمولا علائم و نشانه‌های خاصی ندارد، مگر تا زمانی که یکی از عروق به شدت تنگ شده یا کاملا مسدود شود و جریان خون را مختل کند. بسیاری از افراد نمی‌دانند که مبتلا به این بیماری هستند تا زمانی که دچار یک عارضه اورژانسی مانند حمله قلبی یا سکته مغزی شوند. البته برخی افراد ممکن است نشانه‌ها و علائم گرفتگی عروق را داشته باشند.

بسته یه اینکه کدام سرخرگ مسدود شده باشد، علائم گرفتگی عروق فرق دارد. گرفتگی عروق خونی به تدریج توسعه می یابد. گرفتگی عروق خفیف معمولا علائم ندارد. علائم گرفتگی عروق متوسط تا شدید به این بستگی دارد که کدام شریان ها آسیب ببینند؛ مثلا:

اگر گرفتگی عروق در شریانهای قلب خود دارید، ممکن است علائم گرفتگی عروق مانند درد قفسه سینه یا فشار در سینه (آنژین) داشته باشید.

اگر در شریان هایی که خون به مغز می رسانند، دچار گرفتگی عروق شوند علائم گرفتگی عروق ممکن است شامل بی حسی یا ضعف ناگهانی در بازوها یا پاها، دشواری صحبت کردن یا نادیده گرفتن گفتار، از دست دادن موقت بینایی یا فلج موقت عضلات صورت باشد. این علائم یک حمله ایسکمیک گذرا (TIA) را نشان می دهند که اگر بدون درمان باقی بمانند ممکن است به یک سکته مغزی توسعه پیدا کنند.

اگر در رگ ها سینه ها و پاها شما گرفتگی عروق پیدا کنید، ممکن است علائم گرفتگی عروق شامل درد پا و عضلات پا در هنگام پیاده روی داشته باشید. در صورت وجود گرفتگی عروق در شریان هایی که به کلیه منتهی می شود، فشار خون بالا یا نارسایی کلیه ایجاد می شود.

اولین نشانه ها و علائم گرفتگی عروق می تواند از دوران نوجوانی شروع شود. اغلب تا زمانی که پلاک تشکیل شود یا جریان خون بسیار محدود شود، هیچ علائم گرفتگی عروق قابل تشخیص نمی باشد. معمولا چند سال طول می کشد تا علائم گرفتگی عروق، خود را نشان بدهند. علائم گرفتگی عروق بستگی به آن دارد که کدام شریانها آسیب دیده باشند.1
 

خطرات ناشی از گرفتگی رگ قلب چیست؟

 خطرات ناشی از گرفتگی رگ قلب بستگی به محل تجمع پلاک شریانی دارد. گرفتن رگ قلب در نقاط مختلف بدن می تواند منجر به شرایط پزشکی متعدد شود ، از جمله:
 

بیماری عروق کرونر

هنگامی که پلاک ها در رگ های حامل خون به قلب جمع می شوند، منجر به بیماری عروق کرونر یا بیماری قلبی می شود. بیماری عروق کرونر می تواند باعث درد قفسه سینه یا تنگی نفس شود. این وضعیت می تواند به سکته قلبی منجر شود و عامل اصلی مرگ در ایالات متحده است.
 

بیماری شریان کاروتید

شریان های کاروتید در هر دو طرف گردن شما قرار دارند. آنها اکسیژن را به مغز شما میرسانند. تجمع پلاک شریانی در شریانهای کاروتید می تواند منجر به سکته مغزی شود.
 

بیماری شریان محیطی

 اگر پلاکی در رگهای خونی ایجاد شود که خون را به پاهای شما منتقل می کند ، می تواند میزان اکسیژن منتقل شده را کاهش دهد. کاهش جریان خون می تواند باعث درد ، بی حسی یا عفونت جدی در پاها شود.3
 

درمان گرفتگی رگ قلب چگونه امکان پذیر است؟

انواع مختلفی از گزینه های پیشگیری و درمانی برای گرفتن رگ قلب وجود دارد. آنچه بهترین دکترقلب شما برای کاهش پلاک شریانی و درمان گرفتگی رگ قلب تجویز می کند ، به شدت به وضعیت و سابقه پزشکی شما بستگی دارد.

بهترین متخصص قلب و عروق شما ممکن است یک یا چند مورد از موارد زیر را  به منظور جلوگیری و درمان گرفتگی رگ قلب تجویز کند:

تغییر سبک زندگی

یک شیوه زندگی سالم برای مدیریت پلاک شریانی و درمان گرفتگی رگ قلب ضروری است. این شیوه شامل:

خوردن رژیم غذایی کم چربی و کلسترول ، با قند و کربوهیدرات های ساده و غنی از میوه و سبزیجات

حفظ وزن سالم بدن

خودداری از کشیدن سیگار

وزرش منظم و مداوم

مدیریت سطح استرس

کنترل سطح فشار خون و کلسترول

حفظ قند خون پایین

موارد فوق توصیه های عمومی است و طبیعتا باتوجه به شرایط افراد تغییر می کند. شما میبایست به منظور دریافت رژیم غذایی خوب و اختصاصی خودتان به یک متخصص تغذیه خوب مراجعه نمایید و توصیه های او را در جهت بازیابی سلامتی تان به کارگیرید.
 

2.روشهای جراحی

در بعضی موارد ، عمل جراحی برای درمان گرفتگی رگ قلب و جلوگیری از تجمع پلاک شریانی لازم است. این رویه ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
 

قرار دادن استنت

برای حفظ جریان خون کافی می توان یک لوله کوچک به نام استنت که ممکن است حاوی دارو باشد ، در یک شریان قرار داد. برای رسیدن به قلب از سوند و از طریق شریان پا استفاده می شود و استنت از طریق سوند در ناحیه انسداد ایجاد می شود.
 

آنژیو

این روش به باز شدن گرفتگی رگ قلب که با باز کردن انسداد با وسیله ای که پلاک را به دیواره های جانبی شریان ها سوق می دهد، کمک می کند.
 

3.داروها

 تعدادی از داروها ممکن است به کنترل برخی از عوامل مؤثر در تجمع پلاک شریانی و درمان گرفتگی رگ قلب کمک کنند. این داروها شامل:

داروهای کاهش دهنده کلسترول

داروهای کاهش دهنده فشار خون

آسپرین و سایر داروهای رقیق کننده خون ، که احتمال تشکیل لخته خون خطرناک را کاهش می دهد.

مصرف این داروها باید زیر نظر بهترین متخصص قلب و عروق صورت گیرد. مصرف بدون تجویز پزشک قلب خوب خسارات جبران ناپذیری را به بار می آورد.3

پینوشتها
1.www.drdr.ir
2.www.pezeshket.com
3.www.drzaraban.com