ورزش منظم ممکن است به محافظت در برابر کووید شدید کمک کند

بر اساس مطالعه‌ی جدیدی در مورد فعالیت بدنی و بستری ‌شدن براثر ویروس کرونا، ورزش بیشتر به معنای خطر کمتر ابتلا به کووید شدید است. این مطالعه که شامل تقریبا ۵۰ هزار نفر از ساکنان کالیفرنیا بود که دچار کووید شده بودند، نشان داد که احتمال بستری ‌شدن یا مرگ به علت بیماری در کسانی که پیش از بیمار شدن بیشترین فعالیت جسمی را داشتند، کمتر از همه بود. البته این داده‌ها پیش از دسترسی به واکسن‌های کووید جمع‌آوری شده بود و به هیچ عنوان نشان نمی‌‌دهد که ورزش می‌تواند جایگزین واکسن شود؛ اما پیشنهاد می‌کند که ورزش منظم (هر نوع فعالیت ورزشی مانند شنا، پیاده‌روی، دویدن یا دوچرخه‌سواری)، در صورت آلوده شدن، می‌تواند به مقدار قابل‌توجهی خطر بیماری شدید را کاهش بدهد.

دانشمندان مدتی است می‌دانند احتمال دچار شدن به سرماخوردگی و دیگر عفونت‌های ویروسی در افرادی که آمادگی هوازی دارند، کمتر است و آن‌ها نسبت به افرادی که از آمادگی برخوردار نیستند، سریع‌تر بهبود پیدا می‌کنند. این امر تا حدی بدان علت است که ورزش پاسخ‌های ایمنی را تقویت می‌کند. آمادگی جسمانی بهتر همچنین پاسخ آنتی‌بادی در برابر واکسن‌های آنفلوانزا و بیماری‌های دیگر را افزایش می‌‌دهد؛ اما ویروس کرونای عامل کووید ۱۹ جدید است و اطلاعات کمی دراین‌باره وجود دارد که فعالیت بدنی و آمادگی جسمانی چگونه ممکن است خطر بیمار شدن با کووید را تحت تأثیر قرار بدهد.

البته چندین مطالعه‌ی جدید دلگرم‌کننده به نظر می‌رسند. در یکی از این مطالعات که اخیرا در مجله‌ی The International Journal of Obesity منتشر شد، احتمال ابتلا به کووید شدید در افرادی که می‌توانستند سریع‌تر راه بروند (سنجه‌ی پذیرفته‌شده‌ای از آمادگی هوازی)، نسبت به کسانی که کندتر راه می‌رفتند، کمتر بود. این رابطه حتی در افرادی که سریع راه می‌رفتند ولی دچار چاقی نیز بودند، دیده می‌شد. چاقی یکی از عوامل خطر شناخته‌شده برای بیماری شدید است. در مطالعه‌ی دیگری در مورد افراد مسن در اروپا، قدرت چنگ زدن بیشتر که شاخصی از سلامت عمومی عضلات است، با کاهش خطر بستری شدن براثر کووید همراه بود.

اما مطالعات مذکور سنجه‌های غیر مستقیم آمادگی عضلانی یا هوازی افراد را بررسی کرده‌ بودند و عادات ورزش روزمره‌ی آن‌ها را مورد مطالعه قرار ندادند؛ بنابراین نمی‌توانند به ما بگویند که آیا برخاستن و حرکت کردن (یا بی‌حرکت ماندن) خطر کووید را تغییر می‌‌دهد.

برای مطالعه‌ی جدید که در مجله‌ی British Journal of Sports Medicine منتشر شد، پژوهشگران و پزشکان مراکز پژوهشی مختلف در آمریکا اطلاعات مربوط به مقدار ورزش کردن افراد را به همراه اطلاعات مرتبط با اینکه آیا سال گذشته به خاطر کووید در بیمارستان بستری شدند یا نه، تجزیه‌و‌تحلیل کردند. سیستم مراقبت‌های بهداشتی سازمان کایزر پرمننته برای این پژوهش مناسب بود، زیرا از سال ۲۰۰۹ ورزش را به‌عنوان یکی از علائم حیاتی در جریان مراجعات بیماران در نظر گرفته و ثبت می‌کرد. در عمل، این بدان معنا است که پزشکان و پرستاران از بیماران می‌پرسند که آن‌ها چند روز در هفته ورزش می‌کنند، مثلاً پیاده‌روی سریع انجام می‌دهند و هر بار به مدت چند دقیقه این کار را انجام می‌دهند و سپس این اطلاعات را به پرونده پزشکی بیمار اضافه می‌کنند.

پژوهشگران از سوابق ۴۸۴۴۰ مرد و زن بزرگ‌سالی که از سیستم مراقبت‌های بهداشتی کایزر پرمننته استفاده می‌کردند و عادات ورزشی آن‌ها حداقل سه بار در سال‌های اخیر کنترل شده بود و در سال ۲۰۲۰ ابتلای آن‌ها به کووید ۱۹ مشخص شده بود، برای تجزیه‌و‌تحلیل خود استفاده کردند. پژوهشگران زنان و مردان را بر اساس روال‌های ورزشی گروه‌بندی کردند و گروهی که کمترین فعالیت را داشتند، در بیشتر هفته‌ها به مدت ۱۰ دقیقه یا کمتر ورزش می‌کردند و گروهی که بیش از همه فعال بودند، حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته ورزش می‌کردند و گروه نسبتا فعال در میانه‌ی این دو حد قرار داشتند.

پژوهشگران همچنین اطلاعاتی را برای هریک از افراد در مورد عوامل خطر شناخته‌شده‌ی کووید شدید از جمله سن، استعمال دخانیات، وزن و سابقه‌ی سرطان، دیابت، پیوند عضو، مشکلات کلیه و دیگر شرایط زمینه‌ای جدی جمع‌آوری کردند. بر اساس نتایج، افراد حاضر در گروهی که کم‌ترین فعالیت را داشتند و تقریبا هیچ‌وقت ورزش نمی‌کردند، نسبت به گروهی که بیشترین فعالیت را داشتند، دو برابر بیشتر در بیمارستان بستری می‌شدند و احتمال مرگ آن‌ها حدود دو و نیم برابر بیشتر بود. حتی در مقایسه با افراد نسبتا فعال، آن‌ها ۲۰ درصد بیشتر در بیمارستان بستری می‌شدند و احتمال مرگ آن‌ها حدود ۳۰ درصد بالاتر بود.

دانشمندان دریافتند که از میان عوامل خطر رایج برای بیماری شدید، فقط سن بالا و پیوند عضو خطر بستری شدن و مرگ براثر کووید را بیشتر از غیرفعال بودن، افزایش می‌داد. دکتر رابرت سالیس، پزشک خانواده و ورزش در مرکز پزشکی فونتانا که هدایت مطالعه‌ی جدید را بر عهده داشته است، می‌گوید: «کم‌تحرکی بزرگ‌ترین عامل خطر برای بیماری شدید بود، مگر اینکه فرد سالخورده یا گیرند‌ه‌ی عضو بود. درحالی‌که نمی‌توانید در مورد عوامل خطر دیگر کاری کنید، می‌توانید ورزش کنید.»

البته مطالعه‌ی جدید به علت مشاهده‌ای بودن اثبات نمی‌کند که ورزش موجب می‌شود خطرات کووید شدید کاهش پیدا کند بلکه فقط نشان می‌‌دهد افرادی که بیشتر ورزش می‌کنند، همچنین افرادی هستند که خطر ابتلای آن‌ها به بیماری شدید کمتر است. مطالعه‌ی جدید همچنین بررسی نکرده است که آیا ورزش خطر عفونی شدن با ویروس کرونا را کاهش می‌‌دهد؛ اما دکتر سالیس متذکر می‌شود که روابط به‌دست‌آمده در مطالعه قوی هستند. او می‌گوید:

فکر می‌کنم بر اساس این داده‌ها می‌توانیم به مردم بگوییم که پیاده‌روی سریع برای نیم ساعت و پنج بار در هفته باید به محافظت در برابر کووید ۱۹ شدید کمک کند. پیاده‌روی ممکن است خصوصاً برای افرادی که منتظر اولین واکسن خود هستند، مفید باشد. هرگز نمی‌گویم کسی که به‌طور منظم ورزش می‌کند، نباید به فکر دریافت واکسن باشد؛ اما تا زمان دریافت واکسن، فکر می‌کنم ورزش منظم مهم‌ترین کاری است که فرد می‌تواند برای کاهش خطر خود انجام بدهد و انجام ورزش منظم احتمالا در برابر هرگونه‌ی جدیدی یا ویروس جدید بعدی محافظت خواهد کرد.