وصایت و جانشینی پیامبر(ص)

حوادث تاریخی بر اساس خواست ما شکل نمی گیرد که برخی از چراها و اگرها و اماها را مطرح کنیم . برای فهم و تحلیل تاریخ باید به موقعیت زمانی و مکانی واقایع و حوادث تاریخی رفت تا حوادث را فهم و تحلیل کرد .
جواب سوالات شما در مورد بحث جانشینی پیامبر(ص)
1- اقدامات پیامبر به امر الهی و پس از نزول آیه تبلیغ (یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک) صورت پذیرفت .
پیامبر از جانب خود سخن نمی‌گوید بلکه از جانب خداوند سخن می گوید و تا به امری مامور نشود ابلاغ نمی شود .
گرچه وصایت و جانشینی و وزارت و امارت علی(ع) از روز اول بعثت و در ماجرای حدیث دار و موارد دیگر بیان شده بود اما در مراسم حج مردم مشغول اعمال حج هستند وپیامبر(ص) قبل از حج اعلام کرده بود که این حجه الوداع و آخرین حج است و مسلمانانی که می‌توانستند در حج شرکت کردند و پس از اعمال حج و در هنگام جدایی کاروانها آیه تبلیغ نازل و ضرورت ابلاغ امامت و ولایت علی(ع) اعلام گردید.

2- مقام امامت و ولایت بالاتر از مقام امارت و خلافت است گرچه عبارت خلافت و امارت علی(ع) در موارد دیگر توسط پیامبر(ص) اعلام شده بود .

3- اعلام عمومی برای مردم صورت پذیرفت و نوشتن امری مرسوم نبود چون مردم بیعت کرده و بر امامت و ولایت علی(ع) شهادت داده بودند نیازی به نوشتن نبود. از کجا معلوم در صورت نوشتن مخالفت نمی شد. ماجرای دوات و قلم خواستن پیامبر در هنگام بیماری و سر پیچی از این امر نشان از عدم اطاعت از پیامبر(ص) بود .

4- در هنگام حج مسلمانان مشغول حج هستند و پرداختن به سایر امور احتیاج به امر الهی و وحی دارد که هنوز نازل نشده بود .

منابع جهت مطالعه :
– نهج البلاغه علی(ع)
– شرح نهج‌البلاغه ابن ابی الحدید
– الغدیر، علامه امینی
– السقیفه، محمدرضا مظفر
– فروغ ابدیت – جعفر سبحانی
– الصحیح من سیره النبی – جعفر مرتضی عاملی
– الصحیح من سیره الامام علی (ع) ، سید جعفر مرتضی عاملی ، مرکز نشر و ترجمه علامه سیدجعفر عاملی ، ۱۳۹۵
– سیدمرتضی عسکری؛ به کوشش مهدی دشتی،سقیفه، بررسی نحوه شکل گیری حکومت پس از رحلت پیامبر اکرم (ص)، منیر ۱۳۸۵.