پروبیوتیک در درمان کدام بیماری‌ها موثر است و منابع غذایی آن کدامند؟

عصراسلام: ما معمولاً به باکتری‌ها به چشم عوامل بیماری‌زا می نگریم، اما بدن انسان پر از باکتری‌های مفید نیز می باشد و پروبیوتیک‌ها همان «باکتری‌های خوب یا مفید» بدن انسان می‌باشند که به سلامت سیستم گوارشی کمک می‌کنند. منابع طبیعی پروبیوتیک ها عموما لبنیات و میوه‌ها هستند، ولی امروزه به صورت پودر مکمل، کپسول مکمل یا درون برخی از مواد غذایی فرآوری شده مانند ماست نیز یافت می شوند.

عموما دو گونه از باکتری‌ها و یک گونه قارچ تک سلولی منشاء اصلی پروبیوتیک ها را تشکیل می‌دهند:

لاکتوباسیل اسیدوفیل: لاکتوباسیل معروف‌ترین گونه باکتری‌های پروبیوتیک است و معمولا در ماست و غذاهای تخمیر شده یافت می شود. لاکتوباسیل در موارد اسهال یا سوءهاضمه ناشی از مصرف لاکتوز می‌تواند مفید باشد.

بایفیدو باکتریوم: این گونه از باکتری‌ها در لبنیات و غذاهای تخمیری مانند ماست و کیمچی (Kimchi) یافت می شوند. این دسته از پروبیوتیک ها به خصوص در بهبود علائم سندروم روده تحریک پذیر یا Irritable Bowel Syndrome (IBS) موثرند.

ساکارومایسیز بولاردی: ساکارومایسیز بولاردی نوعی قارچ تک سلولی است که می تواند در برقراری توازن باکتریایی  مخاط بدن انسان از جمله مخاط گوارشی و واژن بسیار موثر باشد.

مطالعات محققان دانشگاه ساری در انگلیس نشان می‌دهد مصرف مکمل‌های پروبیوتیک به صورت روزانه، میزان اضطراب را کاهش می‌دهد و بر سلامت روان تاثیر مثبت دارد.

مطالعات روی داوطلبان ۱۸ تا ۲۵ ساله نشان می‌دهد مصرف یک مکمل پروبیوتیک در روز نقش مهمی در سلامت محیط میکروبیوم روده دارد و از این طریق بر سلامت روان موثر است. یک خانواده خاص از باکتری‌ها، پروبیوتیک نام دارند. این باکتری‌ها در حین فرآیند هضم زنده می‌مانند و برای سلامتی بسیار مفید هستند. 

باکتری‌های پروبیوتیک با تقویت سیستم ایمنی بدن، جذب مواد مغذی و حفاظت در برابر اختلالات گوارشی، از امراضی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر جلوگیری می‌کنند. این باکتری‌ها به سوزاندن چربی کمک می‌کنند و با کاهش مقاومت بدن نسبت به انسولین، در پیشگیری از بیماری دیابت موثر هستند.

درمان اسهال‌های عفونی، برخی از بیماری‌های پوستی و افزایش بهداشت دهان و دندان از دیگر فواید این باکتری‌ها هستند. از بین مواد غذایی شناخته شده، ماست حاوی بیشترین مقدار پروبیوتیک است. سیب، موز، توت، کشمش، انواع سبزی، پیاز، سیر، تره فرنگی، عدس، نخود، لوبیا، ذرت، بادام، عسل و چای سبز نیز حاوی این باکتری هستند.

مکمل‌های این باکتری نیز در بازار وجود دارد و مطالعات نشان می‌دهد این مکمل‌ها هیچ عارضه جانبی ندارد.مطالعات قبلی محققان دانشگاه مک‌مستر نیز نشان داد باکتری های پروبیوتیک علائم افسردگی را کاهش می‌دهند. نتایج این مطالعه در نشریه Scientific Reports منتشر شده است.