خوشحالیم شما مخاطب ما هستید؛ امیدواریم راهنمای خوبی در رابطه با این موضوع برای شما باشیم.

در مورد سوال، باید خدمت شما عرض نمایم که در عین ساده بودن جوانب مهمی را در بر دارد و به علت عدم توضیح بیشتر دچار ابهام است. یکی از مهمترین ارکان مشاوره مخصوصاً در زمینه راهنمایی که باعث می گردد نتیجه مطلوبی از آن حاصل گردد میزان اطلاعاتی است که شما باید در اختیار مشاور قرار دهید؛ زیرا به هر حال تفاوت های فردی افراد در وضعیت و شرایط خانوادگی، محیطی، شخصیتی، جنسیتی و … ایجاب می کند که مشاوره ها با فرد مورد نظر و شرایط وی مطابقت داشته باشد .

ما از وضعیت درمانی فرزند شما اطلاعی نداریم اما با توجه به سن ایشان هنوز فرصت های خوبی برای درمان وجود دارد که با توجه به علت لکنت می توان از آنها استفاده نمود. البته دلایل بروز لکنت زبان در کودکان، تا کنون بطور دقیقی روشن نشده است. اما آنچه که تا حدودی مشخص است، آن است که لکنت نمی‌تواند علت واحدی داشته باشد، بلکه همواره معلول علت بدنی، عاطفی، اجتماعی و یا ترکیب این

عوامل است. بسیاری از افرادی که لکنت زبان دارند دچار بعضی از ناراحتی های عصبی و ناسازگاری‌های اجتماعی هستند. اما تشخیص اینکه آیا اینگونه ناراحتی های روانی علت لکنت زبان است و یا لکنت، خود حاصل حالات و فشارهای ناشی از اختلالات روانی است، بسیار مشکل است. در بعضی از مواقع لکنت ربان ممکن است حاصل نارسایی ها و اختلالات دستگاه عصبی باشد و یا در مواردی نیز لکنت زبان از زمان کودکی در اثر بعضی ناهنجاریهای خفیف فیزیولوژیکی پدید می‌آید. امروزه از روشهای مختلفی برای اصلاح، درمان و بازپروری اختلالات گویایی و لکنت زبان استفاده می‌نمایند، اما باید توجه نمود که درمان لکنت ‌زبان باید بوسیله متخصص و با توجه به سن فرد انجام گیرد. این نکته نیز بسیار قابل توجه است که نباید مبنای عاطفی را در لکنت و کند زبانی نادیده گرفت. از جمله این روش ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :

1. پسخوراند شنیداری درنگیده

این روش به این صورت اجرا می شود که شخص با یک ثانیه تاخیر، گفتار خود را از یک گوشی می شنود. این کار باعث می شود که به تدریج گفتار افراد الکن روان شود در حالیکه اگر افرادی با گفتار روان این کار را انجام دهند به شدت دچار لکنت می شوند.مشکل اصلی این درمان این ست که بیشتردر کلینیک جواب می دهد ودر خارج از اتاق مشاوره فرد را با مشکل روبه رو می کند.

2. تعقیب سایه به سایه

شکلی از شیوه پسخوراند شنیداری درنگیده است. در این روش، درمانگر از روی یک کتاب می خواند و فرد الکن کلمات وی را بعد از مدت کوتاهی که درمانگر آنها را بیان کرد، تکرار می کند. برای انجام این درمان لازم است که فرد الکن، به خوبی بر آنچه که درمانگر می خواند تمرکز کند و لنکت زبان خود را در این فرایند نادیده بگیرد.

3. گفتار تنظیم شده

با هجا، از فرد الکن می خواهند همزمان با یک مترونوم (دستگاهی که در فواصل زمانی معین صدای تیک می دهد و در موسیقی نیز کاربرد دارد) صحبت کند. این شیوه نیز می تواند در منحرف کردن فرد الکن از لکنت زبان خودش تاثیر بگذارد. تحقیقات نشان داده است که وقتی این شیوه را با پاداش هایی برای لکنت نکردن همراه می کنند، نتایج خوبی در جهت درمان فرد به همراه دارد. با این حال این سه روش، تنها امیدوار کننده هستند.

4. روش های زبانی یا تلفظی

برای انجام این عمل، بهترین هماهنگی‌ها بین حنجره، گونه‌ها، زبان و لب‌ها لازم است؛ اما همین که در این هماهنگی خللی ایجاد شود، زبان به لکنت می‌افتد. پیش از سن ۴ یا ۵ سالگی به ‌ندرت معلوم می‌شود که کودک لکنت زبان دارد. کندی زبان بر اثر اختلال‌های بدنی یا برآشفتگی‌های عاطفی، در انسان رشد می‌یابد. گویا بتوان در پاره‌ای موارد، کند زبانی را از راه آموزش برطرف کرد؛ یعنی به شخص مبتلا آموخت که چگونه آهسته آهسته چیزی را بخواند؛ آهسته آهسته و با توجه خاص به حرف زدن خود، سخن بگوید و هر هجایی را با کمال دقت ادا کند. همچنین به فرد می‌آموزند چگونه به هنگام بند آمدن زبانش، تنفس خود را تنظیم کند. بر اثر مطالعه درباره صوتها یا ترکیب صوت هایی که چنین مشکلی را فراهم می‌آورند، به پاره‌ای از تمرین های مرحله‌ به مرحله‌ای، برای خواندن اقدام می کنند که با انجام آن می‌توان تا حدود زیادی بر مشکل کند زبانی چیره شد.

5. روش دو جانبه یا مکمل

در این روش به بازپروری و پرورش جنبه‌های دوگانه فکری و زبانی اهمیت فراوان داده می‌شود. این روش بیشتر در مورد کودکان ۳ تا ۷ ساله استفاده می‌شود و معمولاً نتایج ثمر بخشی دارد. هدف این روش در واقع پرورش دوگانه‌ای از قدرت و صحت تفکر، قدرت و صحت بیان است. به عنوان مثال برای نیل به این منظور به کودک می‌آموزند که افکار خود را اصلاح و روشن دریابد، فقط افکار واضح و روشن خود را به زبان جاری نماید و کلمات و جملات را دقیق و رسا بازگو نماید.

6. روش روان درمانی

این روش بویژه در مورد افرادی که دچار کشمکش‌های عاطفی و اختلالات روانی عصبی هستند بکار می‌رود. روش روان درمانی برای کودکان سنین پایین ثمر بخش نمی‌باشد.

7. روش دارو درمانی

برخی اعتقاد دارند که یکی از عوامل لکنت، تنش‌ها و اضطراب و هیجانات عاطفی است. لذا داروهای آرام بخش می‌توانند تا حدودی کودک را از اضطراب و هیجانات عاطفی به دور داشته و در نتیجه لکنت زبان او را تقلیل دهند.

8. رفتار درمانی

یکی دیگر از روش های متداول و نسبتاً جدید در اصلاح و بازپروری لکنت زبان، روش تغییرات و اصلاحات رفتاری می‌باشد. نظریه مدافعان این روش در این است که یکی از علل لکنت زبان کودک رفتارهای سازش نایافته و یا ناهنجار اوست. لذا در این روش سعی بر اصلاح رفتارها و بالطبع تقلیل

لکنت زبان کودک است.

9. روش خود درمان گری

این روش که در واقع می‌تواند نوعی روش رفتار درمانی نیز تلقی شود، بر این اساس استوار است که فرد لکنتی با انگیزه قوی و ایجاد تغییرات لازم در زمینه بازخوردها و نگرش هایش نسبت به لکنت خود، با برنامه‌ای منظم، مشخص و بطور جدی و مصمم تلاش کند که اختلال گویایی خود را اصلاح کند.

نویسنده : حامد محقق زاده