ابتدا باید بدانیم که اگر حضرت قائم (عج الله تعالی فرجه) ظهور فرمایند فرج و گشایش در همه امور حاصل می شود و تمام ناملایمات و ناامنی ها و ناپسندی ها، ظلم ها، بی عدالتی ها و هر عمل زشتی که انسان های پاک سیرت را می رنجاند از بین می رود و حکومت اللهی که بخاطر ظالمان، روی زمین محقق نگردید؛ به دست ایشان تحقق می یابد و قدرت درک و فهم بشر بیشتر شده معارف دین را درک کرده حقایق برای همگان روشن می گردد. و این را هم بدانید که حکومت امام زمان یک حکومت جهانی است و انشاالله وقتی که ایشان ظهور کنند دنیا را متحول می سازند و جهان را پر از عدل و داد می کنند. قطعا زمانی که امام ظهور بفرمایند تمام پرده های ابهام کنار رفته و حقایق روشن شده و چراغ هدایت منور می گردد. خلاصه در یک کلام، امام زمان می آیند تا حکومت اسلامی تشکیل دهند. از متون و آموزه های دینی استفاده می شود که امام زمان (ع) بعد از ظهور، جامعه ی آرمانی تشکیل می دهد همه اهداف والای دین را برای جامعه بشری محقق می کنند:
1 ـ گسترش و حاکمیت عدالت.
یکی از شاخصه های مهم جامعه امام زمان (ع) حاکمیت و گسترش عدالت است. در آموزههای دینی عدالت از اهمیت ویژهای برخوردار است؛ از این رو در برخی از روایات آمده است: بِالْعدلِ قامتْ السموات والارض. قرآن یکی از اهداف پیامبران را بر قراری قسط و عدالت بیان نموده است. متأسفانه یکی از آسیب هایی که شدیداً جوامع را ـ در طول تاریخ ـ تهدید کرده، ستم هایی است که بر انسانها روا داشته شده، امروزه نیز ظلم فضای همه جوامع را فرا گرفته است. بعد از ظهور امام زمان (ع) عدالت گسترش یافته و این مؤلفه در تمام ابعادش رعایت میشود.حاکمیت عدالت بدان معنا است که حکومت نسبت به مردم ظلم نمیکند وثروتهای عمومی بر اساس عدالت توزیع می شود و قضاوتها بر اساس عدالت شکل میگیرد و این خواست همة انسانهای حق گرا است. امام زمان(ع) با بر قراری عدالت، خواست انسانها را بر آورده میکند. امام رضا (ع) فرمود: خداوند زمین را به دست قائم (ع) از هر ستمی پاک گرداند و از هر ستمی پاکیزه سازد… آن گاه که خروج کند، میزان عدل را میان مردم نهد، و بدین گونه هیچ کس نتواند به دیگری ستمی کند. در برخی روایات آمده است: … یملاها عدلاً کما ملئتْ ظلماً وجوراً….
این روایت دو پیام مهم دارد:یکم: وضعیت جوامع بشری قبل از ظهور امام زمان که جهان پر از ظلم است، زیرا واژه یملا حکایت از گسترش ستم دارد.دوم: وضعیت جامعه ی بشری بعد از ظهور امام زمان (ع) را بیان میکند که پر از عدل است.
2 ـ بر قراری امنیت
یکی از نیازهای مهم انسان امنیت است. البته امنیت در ابعاد مختلف مانند امنیت اخلاقی، امنیت اقتصادی، امنیت حقوقی و… ظهور میکند.یکی از ویژگیهای جامعه آرمانی امام زمان (ع) حاکمیت امنیت در تمام ابعادش میباشد. در روایتی از امام صادق (ع) در تفسیر آیة: وعد اللّه الذین آمنوا منکم… لیستخلفنهم فی الارض… و لیبدّلنّهم من بعد خوفهم امناً. میفرماید: نزلتْ فی القائم و أصحابه. امام علی (ع) فرمود: چون قائم ما قیام کند، کنیهها از دلها بیرون رود، حتی حیوانات با هم سازگاری کنند. در آن روزگار، زن، با همة زیب و زیور خویش، از عراق در آید و تا شام برود و از هیچ چیز نترسد.
3- حاکمیت دین و ارزشها
یکی از ویژگیهای جامعة امام زمان (ع) حاکمیت همه جانبة دین و ارزشهای اسلامی است قبل از ظهور امام زمان (ع) بدعتها ظهور نموده و عملاً قوانین الهی فراموش شده و تحریف ها به اوج میرسد، از این رو بعد از اجرا و حاکمیت دین اسلام این نگرش به وجود میآید که امام زمان (ع) دین جدید به وجود آورده است. امام صادق (ع) فرمود: راه و روش او، چون پیامبر (ص) است، یعنی هر چه پیش از او باشد و یران میکند، چنان که پیامبر(ص) جاهلیت را ویران ساخت و اسلام را نو مینمایند. امام علی (ع) فرمود: و یحیی میت الکتاب و السنّة؛مهدی(ع) کتاب و سنت مُرده و از میان رفته را زنده میکند. در قرآن یکی از ویژگیهای حکومت امام زمان (ع) حاکمیت دین بیان شده است.
4 ـ حکومت مستضعفان و صالحان
یکی از شاخصههای مهم جامعه امام زمان (ع) حکومت مستضعفان و صالحان است. صالحان و مستضعفان و طبقات محروم در جامعه ی امام زمان حکومت میکنند.و این آرمان و ایده همة انبیاء بوده است. در آموزههای قرآن نیز به حاکمیت صالحان و طبقات محروم اشاره شده است: ما میخواهیم به مستضعفان زمین نیکی کنیم، یعنی: آنان را پیشوایان و وارثان زمین سازیم.
5 ـ رفاه عمومی
مدینة فاضله اسلامی، مدینه رفاه و آسایش همگانی است. رفاه و تنعم بدان سان که نیاز مندی در جامعه نمیتوان یافت. پیامبر اسلام (ص) فرمود: در امت، مهدی قیام کند… و در زمان او، مردم به چنان نعمت و بر خورداری و رفاه دست یا بند که در هیچ زمانی دست نیافته باشد….
6 ـ رشد عقل و علم
دورة ظهور، دوران گسترش علم و دانایی است و جامعه ی امام زمان (ع) مدینه العلم است. با آمدن آن منجی حقیقی، همان گونه که ستم جای خود را به عدل و دادگری میدهد، دانایی و فرزانگی بدیل جهل و نادانی میگردد و جهال از دانش آکنده میشود. از سوی دیگر خرد و عقلانیت جهان را فرا میگیرد. عقل گرایی و خرد و رزی از شاخصه های جامعه امام زمان است. البته گسترش علم در ابعاد گستردة آن مانند پیشرفت صنعت و فناوری(تکنولوژی) ظهور میکند. پیشرفت و تکامل علم به اوج میرسد. پیامبر اسلام (ص) فرمود: نهمین امام (از فرزندان امام حسین (ع)) قائم است که خداوند به دست او سر زمین تاریک (زندگی) را نورانی و روشن میکند، و از عدل آکنده میکند پس از (دوران) ظلم، علم و دانایی را فرا گیر میسازد، پس از (دوران) جهل و نادانی.
بر این اساس یکی از وظایف مهمی که بنا به تصریح حضرت صاحب الامر علیه السلام بر عهده همه منتظران گذاشته شده، دعا برای تعجیل در فرج و تحقق حکومت جهانی مهدوی است. امام عصر علیه السلام در توقیعی که خطاب به «اسحاق بن یعقوب » صادر شده، می فرمایند: برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید که فرج شما همان است.
امام حسن عسکری علیه السلام نیز دعا برای تعجیل فرج را شرط رهایی از فتنه های دوران غیبت دانسته، می فرماید: به خدا سوگند غیبتی خواهد داشت که در آن تنها کسانی از هلاکت نجات می یابند که خداوند آنها را بر قول به امامتش ثابت قدم داشته و در دعا برای تعجیل فرجش موفق کرده است.
دعا برای تعجیل فرج از چنان اهمیتی برخوردار است که امام صادق علیه السلام می فرماید: هر کس بعد از نماز صبح و نماز ظهر بگوید: «خداوندا! بر محمد و خاندان او درود فرست و در فرج ایشان تعجیل کن » نمیرد تا قائم را دریابد.
در روایت دیگری نیز آمده است که هر کس چنین کند خداوند شصت حاجت او را برآورده می سازد؛ سی حاجت از حوائج دنیا و سی حاجت از حوائج آخرت.
بنابراین همه شیعیان باید در طول شبانه روز، در اوقات نماز و در همه ایامی که در آنها دعا سفارش شده، دعا برای تعجیل فرج را به عنوان یک تکلیف و وظیفه مهم عصر غیبت فراموش نکنند. بلکه این دعا را بر همه دعاهای خود مقدم کنند تا خداوند به برکت این دعا آنها را آنها را از همه فتنه ها و آشوب های زمان غیبت در امان نگهدارد و همه گرفتاری ها و غم و غصه های آنها را برطرف سازد. این دعا و استغاثه ضمن این که اسباب نزدیک شدن فرج مولایمان حضرت صاحب الامر علیه السلام را فراهم می کند موجبات ارتباط مستمر و همیشگی ما با آن حجت الهی را فراهم آورده و جلوی یاس و ناامیدی ما را در دوران طولانی غیبت می گیرد.
شایسته است که همه منتظران امام عصر علیه السلام، که امیدوارند شاهد ظهور آن حضرت باشند، بیش از پیش به دعا و توسل برای تعجیل فرج روی آورند و آتش سوزان سینه خود را با خنکای دعاهای دلنشینی همچون دعای عهد، دعای ندبه، زیارت آل یاسین و دیگر ادعیه و توسلات، آرامش بخشند. باشد تا خداوند رحمان بر همه ما ترحم کند و ظهور پربرکت آن امام انس و جان را نزدیک سازد. بر اساس روایات خود آن حضرت نیز منتظر زمان ظهور است و به همین دلیل بارها توصیه فرموده تا برای تعجیل ظهورش دعا کنند، چون آن حضرت نمی تواند همه ظلم و ستم و فساد را ببیند و ساکت باشد، اما در عین حال تابع دستورات الهی و راضی به قضای او است و می داند که خداوند هر وقت مصلحت ببیند و زمینه ها و شرایط ظهور فراهم باشد، اذن قیام می دهد. ما نیز در کنار دعا، باید صابر و راضی به قضای الهی باشیم و خود را همیشه آماده آن روز موعود کنیم. در هر حال ظهور امام زمان علیه السلام به اراده الهی بستگی دارد که در صورت فراهم بودن شرایط، به دستور خداوند تحقق می یابد. مراد از تعجیل فرج آن است که مردم از خدا بخواهند تا زمینه‌ها و شرایط ظهور فراهم شود و موانع ظهور برطرف گردد تا ظهور واقع شود. البته باید بدانیم که تلاش مردم نیز مهم است، یعنی آنان نیز، با انجام وظایف دینی و آماده کردن خود برای ظهور ، می‌توانند امر ظهور را سرعت ببخشند.
باید بدانیم قضای الهی، به معنای اجتماع جمیع علل و شرایط و فقدان هر گونه مانعی است که مسلما انجام می گیرد و هیچ گونه برگشتی در آن نیست. چه بسا، همین قضایی که مجموعه شروط متعدد دارد، یکی از آن شروط، دعای بندگان باشد. آمیختگی و هم سویی دعا و قضا، در روایات به خوبی مشهود است. امیرالمؤمنین علی علیه السلام در انتهای نامه سی و یکم نهج البلاغه به فرزندشان امام مجتبی علیه السلام میفرماید: دین و دنیای تو را به خدا می سپارم و بهترین خواسته الهی را در آینده و هم اکنون در دنیا و آخرت برای تو می خواهم. اجتماع درخواست از خدا و قضا، بسیار زیبا است. در روایت آمده که حضرت علی علیه السلام از زیر دیواری که در شرف خراب شدن بود حرکت کردند و به جای دیگر رفتند. از آن جناب سؤال شد آیا قضای الهی (حکم حتمی الهی) فرار می کنید؟ آن امام بزرگوار فرمودند: از قضای الهی به سوی قدر الهی فرار می‌ کنم!(میزان الحکمه، ج8، ص162) به این معنا که در صورت توقف تمام مقدمات لازم برای زیر آوار ماندن مهیا می گردد و قضای الهی تحقق می پذیرد، امکام با حرکت سوی مکانی دیگر مقدمه ای از آن مقدمات ناقص می گردد و هندسه ای دیگر شکل می گیرد که آن تحقق سلامت و امنیت است. لذا منافات ندارد که حتی دعا، قضای الهی را متبدل سازد، دعایی که از جمله مقدمات و شروط حکم الهی است. در روایت از رسول اکرم صلّی الله علیه و آله وارد شده که: لایرد القضاء الا الدعاء؛ قضای الهی رارد نمی کند مگر دعا.(منتخب المیزان الحکمه، روایت 2101). یعنی، گاه، مقدرات یک امر فراهم شده است و باید قضا بیاید ولی دعا در تقدیرات اثر می گذارد و باید تعغییر در تقدیرات قضا و نتیجه محقق نمی شود.
بنابراین، در عین حال که همه امور به قضای الهی تحقق می پذیرد، منافات ندارد که ما موظف به دعا کردن باشیم، نه صرفا به علت یک امری صوری و ظاهری، بلکه چون دعا، خود، در سلسله طولی تحقق اشیا تأثیر جوهری دارد و این تأثیر به اذن و اراده الهی انجام می گیرد. خود حضرت حق، ما را مأمور به دعا کردن کرده است و برای این دعا، تاثیر قائل شده است.
نتیجه این که، زمان ظهور حضرت حجت علیه السلام مثل بقیه امور و اسرار به قضای الهی است در عین حال، ما موظف به دعای در جهت تعجیل فرج آن بزرگوار هستیم و دعای ما، می تواند در مجموعه علل ظهور موثر باشد.
البته باید توجه داشت هر چند دعا و درخواست از حضرت حق در تسریع فرج بسیار مؤثر است ولی آنچه مهم‌تر می‌باشد آن است که شیعیان و عاشقان حقیقت انتظار را در زندگی خود جاری کنند، بدین معنی که سعی کنند حقیقتاً دستورات اسلام را عمل نمایند، با تلاش در تهذیب نفس و خدمت به مردم لیاقت یاری حضرت را کسب نمایند، برای امر فرج زمینه سازی کرده و مردم را برای پذیرش حرکت عدالت‌خواهانه حضرت آماده کنند.