چرا جنگ تبوک، سخت ترین جنگ صدراسلام بود؟

زیرا از طرفی حرکت به سوی تبوک در موقع شدت گرمای تابستان بود. و از سوی دیگر خشک سالی مردم را به ستوه درآورده بود.و از سوی سوم فصلی بود که می بایست مردم همان مقدار محصولی که بر درختان بود جمع آوری و برای طول سال خود آماده کنند.از همه اینها گذشته فاصله میان مدینه و تبوک بسیار طولانی بود. و دشمنی که می خواستند با او روبر شوند، امپراطوری روم شرقی، یکی از نیرومندترین قدرتهای جهان در آن زمان بود.
اضافه بر اینها، مرکب و آذوقه در میان مسلمانان به اندازه ای کم بود که گاه ده نفر مجبور می شدند به نوبت از یک مرکب استفاده کنند، بعضی از پیاده ها حتی کفش به پا نداشتند، و مجبور بودند با پای برهنه از ریگهای سوزان بیابان بگذرند، از نظر غذا و آب به قدری در مضیقه بودند که گاهی یک دانه خرما را چند نفر به نوبت، در دهان گرفته و می مکیدند تا موقعی که تنها هسته آن باقی می ماند، و یک جرعه آب را چند نفر می نوشیدند.
از آنجا که درگیری و مقابله در این میدان با یکی از ابر قدرتهای جهان آن روز بود نه با یک گروه کوچک یا بزرگ عرب، جمعی از مسلمانان از حضور در این میدان وحشت داشتند، و لذا زمینه برای سمپاشی و وسوسه های منافقان کاملاً آماده بود، آنها نیز برای تضعیف روحیه مؤمنان از هیچ چیز فروگذار نمی کردند.
فصل چیدن میوه ها و برداشت محصول فرا رسیده بود و برای مردمی که یک زندگی محدود کشاورزی و دامداری دارند این روزها ایام سرنوشت محسوب می شود، چرا که رفاه یک سال آنها به آن بستگی دارد.
بعد مسافت، گرمی هوا نیز چنانکه گفتیم به این عوامل بازدارنده کمک می کرد.
قصه های قرآن، حضرت آیت الله مکارم شیرازی