علت تفاوت در شکل مبارزه ائمه(ع) مقتضیات زمان است در حقیقت کلید فهم مبارزه علنی و پنهانی امامان معصوم(ع) را باید در مقتضیات زمان جستجو کرد. اینکه امام حسین(ع) قیام کرد و امام حسن(ع) صلح کرد تنها عامل این دو برخورد متفاوت زمان و فهم درست زمان است؛ صلح امام حسن(ع) و یا مکتب علمی امام صادق(ع) در باطن همان مسیر را طی می کرد که امام حسین(ع) با جنگ آن هدف را دنبال می کرد؛ و الاّ صلح و سازش با ظلم و ظالم در هیچ زمانی و مکانی و به هیچ شکلی جایز نیست. بنابراین در تاریخ زندگی ائمه(ع) تنها شکل مبارزه فرق می کند و گرنه همه یک هدف را دنبال می کردند و این تفاوت معلول زمان است و هر زمان شگرد خاص خودش را دارد، لذا تحقق هدفی که امامان دنبال می کردند گاهی با قیام به شمشیر است و زمانی با پذیرش صلح است. و گاهی نیز با دعا و نشر معارف اسلام می باشد. برای آگاهی بیشتر در این زمینه، ر.ک:1. سیری در سیره ائمه اطهار(ع)، شهید استاد مرتضی مطهری، انتشارات صدرا.
2. حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، رسول جعفریان، انتشارات انصاریان .
3. سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، نشر مؤسسه امام صادق(ع) .
2. حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، رسول جعفریان، انتشارات انصاریان .
3. سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی، نشر مؤسسه امام صادق(ع) .