چرا يكى از نام هاى قيامت، «ساعت» است؟

سوره روم/ آيه 55: 

«وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُقْسِمُ الْمُجْرِمُونَ مَا لَبِثُوا غَيْرَ سَاعَةٍ ۚ كَذَٰلِكَ كَانُوا يُؤْفَكُونَ»؛ (و روزي كه قيامت برپا شود، مجرمان سوگند ياد مي‌كنند كه جز ساعتي درنگ نكردند! اينچنين از درك حقيقت بازگردانده مي‌شوند.)

وجه به اين نكته نيز لازم است كه در بسيارى از آيات قرآن و از جمله در دو آيه از آيات مورد بحث [آيات 55 تا 60 سوره روم] از قيام قيامت، تعبير به «قيام ساعت» شده است، اين به خاطر آن است كه ساعة در اصل به معنى جزئى از زمان يا لحظاتى زودگذر است و از آنجا كه از يك سو وقوع رستاخيز به صورت ناگهانى و برق آسا است و از سوى ديگر به مقتضاى «سريع الحساب» بودن خداوند، حساب بندگان را در آن روز به سرعت مى رسد، اين تعبير در مورد قيامت به كار رفته تا مردم موقعيت رستاخيز را همواره در نظر داشته باشند.

«ابن منظور» در «لسان العرب» مى گويد: «ساعة» اسم براى زمانى است كه صيحه پايان جهان زده مى شود، و همگى ناگهان مى ميرند، و نيز نام براى وقتى است كه مردم در قيامت برانگيخته مى شوند، اين نام از آن جهت براى پايان جهان و وقوع رستاخيز انتخاب شده كه در صيحه نخستين كه خداوند در آيه «ان كانت الا صيحة واحده فاذا هم خامدون » اشاره كرده بطور ناگهانى همگى مى ميرند و در نفخه دوم ناگهان همه بپا مى خيزند و قيامت بر پا مى شود.

«زبيدى» در «تاج العروس» از بعضى نقل مى كند كه «ساعة» سه گونه است:
«ساعت كبرى» روز رستاخيز و زنده شدن مردم براى حساب.
و «ساعت وسطى» روز مرگ ناگهانى اهل يك زمان (به مجازات هاى الهى و عذاب هاى استيصال.
و «ساعت صغرى» روز مرگ هر انسانى .

منبع:

تفسير نمونه جلد 16 صفحه 380و381