اوایل هفتهی جاری، چین ششمین «روز ملی فضا» را در نانجینگ، مرکز یکی از استانهای شرقی خود جشن گرفت. بهعنوان بخشی از جشنها، مقامهای فضایی چین دستاوردهای چانگای ۵، مأموریت بازگشت نمونههای قمری این کشور را بهنمایش گذاشتند و نام نخستین مریخنورد چینی را «ژورونگ» اعلام کردند. این مریخنورد که بهمن سال گذشته به مدار سیارهی سرخ وارد شد، قرار است سرانجام در ماه مه فرود آید.
آکادمی فناوری پرتاب موشک چین بهعنوان اصلیترین سازندهی دولتی موشک در این کشور نیز در غرفهی خود، طرحی مفهومی را برای حملونقل نقطه به نقطهی زیرمداری به نمایش گذاشت. در این طرح، وسیلهی نقلیه از زمین پرتاب میشود، به فضای زیرمداری پرواز میکند و در مدت کمتر از یک ساعت در نیمهی دیگر سیاره فرود میآید.
ویدئو تبلیغاتی که در ویبو، شبکهی اجتماعی چین به اشتراک گذاشته شده است، دو طرح مفهومی مختلف را برای دستیابی به پروازهای مسافربری زیرمداری در مدت تقریبا دو دهه از هماکنون نشان میدهد. نکتهی جالبتوجه دربارهی ویدئو، این است که طرح مفهومی نخست بهطرز چشمگیر به فضاپیمای استارشیپ اسپیس ایکس شباهت دارد. این طرح، وسیلهی نقلیهی بزرگی را نشان میدهد که قادر به برخاست عمودی و فرود عمودی است.
طرح چینیها نه فقط بهدلیل شباهت ظاهریاش به استارشیپ، بلکه از نظر عملکرد یکسان با این موشک نسل بعدی نیز درخورتوجه است. آنطور که دیده میشود، سطح خارجی طرح موشک چینی همانند بدنهی ساختهشده از فولاد ضدزنگ استارشیپ براق است و مراحل دوم بههمین ترتیب یکپارچه هستند. بااینحال، هرچند اسپیس ایکس نیز طرحی مفهومی از استارشیپ را برای حملونقل نقطه به نقطه توسعه داده، این موشک در درجهی اول بهعنوان وسیلهی نقلیهای برای حمل انسان به ماه و مریخ معرفی شده است.
اسپیس ایکس نخستینبار در سپتامبر سال ۲۰۱۷، طرح مفهومی «زمین به زمین» را رونمایی کرد. ویدئویی که آن هنگام منتشر شد، مدت زمان پرواز زیرمداری با استارشیپ از نیویورک تا شانگهای را فقط ۳۹ دقیقه نمایش داد و توانایی سفر به هر نقطه از زمین در کمتر از یک ساعت را تبلیغ کرد. طرح مفهومی دوم در ویدئو چینیها، برخاست افقی و فرود افقی وسیلهی نقلیهای را نشان میدهد که از نوعی سامانهی پرتاب الکترومغناطیسی استفاده میکند.
هردو سامانههای یادشده بخشی از برنامههای پیشتر اعلامشدهی چین برای ساخت سامانهی حملونقل نقطه به نقطهی جهانی تا سال ۲۰۴۵ هستند. صنعت چین تحت اهداف بلندمدت این کشور، ارسال محموله به سرتاسر جهان ازطریق پرواز زیرمداری را تا سال ۲۰۳۵ و حمل مسافر زیرمداری را تا سال ۲۰۴۵ آغاز خواهد کرد.
مقالههای مرتبط:
- روسیه برنامه ساخت آمور را رونمایی کرد؛ راکتی چندبارمصرف مشابه با فالکون ۹ اسپیس ایکس
- چین بهتازگی فضاپیمای مرموز چندبارمصرف جدیدی را پرتاب کرد
این نخستینبار نیست که برنامهی فضایی چین از اسپیس ایکس الهام میگیرد. چینیها اسپیس ایکس را از نخستین روزهای آغاز به کارش بهویژه با توجه به برنامههای این شرکت برای استفادهی دوباره از مراحل اول موشکها زیر نظر گرفتهاند. بهگزارش آرس تکنیکا، درجریان نخستین پرتاب اسپیس ایکس در سال ۲۰۰۶، یک قایق جاسوسی چینی در بخش کوچکی از اقیانوس مستقر بود که مرحلهی اول فالکون ۱ قرار بود برفراز آن به زمین بازگردد،
در تازهترین مورد در سال ۲۰۱۹، موشک چینی لانگ مارچ ۲ سی، «گرید فین»های مشابه با نمونههای بهکاررفته در مرحلهی اول فالکون ۹ را آزمایش کرد تا خود را درجریان فرایند ورود دوباره به جو هدایت کند. چین قصد دارد موشک لانگ مارچ ۸ را به نحوی بسازد تا همانند بوستر فالکون ۹ روی سکوی دریایی فرود آید. علاوه بر این، شرکتهای نیمهخصوصی چینی نظیر لینکاسپیس و گلکتیک انرژی نیز ظاهرا درحال کپیبرداری از فناوری پرتاب اسپیس ایکس هستند.
معلوم نیست آیا چین فضاپیمایی استارشیپمانند را برای حملونقل بینسیارهای نیز خواهد ساخت یا نه. فعلا این کشور قصد دارد تا پرتابگر فوقسنگین متداولتری بهنام موشک لانگ مارچ ۹ و همچنین بوستری سهگانه بسازد که به موشک فالکون هوی اسپیس ایکس شباهت دارد.