کدام افراد امکان فریز کردن تخمک را دارند؟

عصراسلام: گرچه پذیرش هزینه داروی بیماران نابارور در چند سال اخیر کمکی به این دسته از بیماران بود، اما با توجه به کاهش شانس باروری موفق در سنین بالا این مشکل یکی از مسایل رو به پیشرفت است و فریز جنین و تخمک یکی از روشهای موثر مقابله با این مشکل است.  

این سوال که «چه افرادی کاندیدای فریز کردن تخمک هستند؟ و این خدمات در کجا صورت می‌گیرد؟» از یک متخصص زنان و زایمان و نازایی در همدان پرسیدیم.

دکتر مرضیه سنوئی فریمانی در گفتگو با خبرگزاری سیناپرس همدان اظهار کرد: نه تنها خدمات فریز کردن تخمک، اسپرم و جنین در کلینیک ناباروری امید همدان انجام می شود بلکه این مرکز امکان بررسی ژنتیک جنین را قبل از انتقال دارد و این مسئله یکی از روشهای موثر در پیشگیری از بارداری با جنین ناهنجار بخصوص در سنین بالا و بیماریهای ارثی والدین از جمله تالاسمی، بیماریهای عصبی -عضلانی ، عقب ماندگی های ذهنی و ….. را دارد.

وی ادامه داد: اگرچه این روش در ابتدا برای بیمارانی که در سنین جوانی به علت ابتلا به بیماریهای بدخیم و عوارض درمان‌های شیمی درمانی و پرتو درمانی قدرت باروری  را از دست می‌دادند ، ابداع شد.

 فریمانی تصریح کرد: با استفاده از روش فریز، میتوان تخمک و اسپرم در افراد مجرد و همچنین  فریز جنین در افراد متاهل از آنها در سالهای دور که فرد ممکن است قابلیت باروریش را بعلت خود بیماری و عوارض درمانهای لازم و یا افزایش سن ، دچار مخاطره شود ، استفاده کند.

وی خاطرنشان کرد: امروزه  این خدمت مورد استقبال افرادی قرار گرفته است که به دلایل اجتماعی مثل ادامه تحصیلی و یا نداشتن شرایط ازدواج مثل پیدا نکردن فرد دلخواه ویا هر موضوع دیگر شرایط بارداری در زمان مناسب را ندارند و نگران هستند که با به تعویق انداختن این موضوع  ممکن است با افزایش سن در اینده برای باروری دچار مشکل شوند، قابل استفاده است.

این متخصص زنان و زایمان گفت: اگرچه بالارفتن سن ازدواج جوان‌ها نیاز به راهکارهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی دارد، اما یکی از راههای مقابله موردی و عاجل، استفاده  از ذخیره و فریز تخمک ها در خانمهای مجرد است تا چنانچه بعد از ازدواج و قصد بارداری در زمان مناسب نتوانند بطور عادی و طبیعی باردار شوند، امکان استفاده از تخمک‌های ذخیره و فریز برایشان محفوظ باشد.

وی ادامه داد: برخی زوجین به دلایل مختلفی تحصیلی، یا مهاجرت و… باروری را به تاخیر می‌اندازند  و فرمواش می‌کنند که سن طلایی بارداری را از دست می‌دهند. ضمن توجه این افراد به این موضوع و بارداری در سن مناسب اگر چنانچه این مهم میسر نشود، توصیه به استفاده از روشهای فریز کردن تخمک و یا اسپرم یا جنین می‌شود تا شانس فرزندآوری را از دست ندهند و بعد از فراهم شدن شرایط از تخمک و یا اسپرم ذخیره شده خودشان استفاده کنند.

وی در رابطه با بهترین زمان فریز تخمک گفت: گرچه در هر سنی می‌توان اقدام به فریز نمود ولی بهترین زمان ماندگاری برای فریز تخمک قبل از ۳۵ سالگی است و بعد از این سن کیفیت تخمکها تدریجا کاهش می‌یابد، حتی خانم‌های مجرد می‌توانند برای حفظ قدرت باروری نسبت به فریز تخمک خود اقدام کنند.

این متخصص زنان و زایمان خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه در هر ماه یک تخمک از خانم آزاد می‌شود بعد از تجویز دارو برای کسب حداکثر تعداد تخمک در یک نوبت، تخمکها توسط سوزنهای ظریفی زیر هدایت سونوگرافی به داخل تخمدان‌ها هدایت و دریافت می‌شود و پس از طی مراحلی در شرایط آزمایشگاهی خاص فریز می‌شود.

دکتر فریمانی ابراز کرد: انجام این عمل برای بیمار بسیار ساده است و اکثریت قریب به اتفاق این خانمها بعد از انجام این عمل می توانند ۳۰ -۶۰ دقیقه بعد از برداشت تخمک به منزل بروند. گرچه هر عمل ممکن است عوارضی را هم داشته باشد که البته بسیار نادر است.

وی افزود: این روش برای حفظ باروری و انسجام زندگی افراد روش موثری است و تولد موفق بارداری  دوقلو با فرزندان کاملا سالم را پس از هشت سال فریز جنین چند سال قبل در همدان گزارش دادیم .

این متخصص زنان و زایمان بهترین و بالاترین شانس باروری را در خانمها سن ۲۵ سالگی عنوان کرد و افزود: با توجه به اینکه برخی تخمکها بی کیفیت برخی تخمکها نیز ازکیفیت خوبی برخوردار هستند بنا بر این شانس باروری این افراد با سن ۲۵ سال که بالاترین آمار باروری در این سن گزارش شده در هر ماه  حداکثر ۲۵ درصد است  و ۸۵٪ این افراد را بعد از ۱۲ ماه بارور می شوند و در صورت عدم باروری پس از طی این مدت باید تحت بررسی قرار گیرند.

وی ادامه داد: قابلیت باروری افراد علاوه بر سن خانم تحت تاثیر ژنتیک، مصرف دخانیات، بیماریهای زمینه‌ای و جراحی‌های بخصوص روی تخمدان دارد همچنین سلامت اسپرم نیز بسیار مهم است.

این متخصص زنان و زایمان خاطرنشان کرد: با افزایش سن بعد از ۳۰ سالگی شانس بارداری کاهش می یابد بطوریکه این قابلیت در افراد بالای ۴۰ سال در هرماه به کمتر از ۱۰ درصد کاهش می یابد و معمولا شانس بارداری  بعد از ۴۲ سالگی عملا از دست می‌رود گرچه هیچوقت صفر مطلق نیست و گه گاه بارداری خود بخودی در خانمهایی با سن بالا اتفاق می‌افتد و توصیه می‌شود در افرادیکه قصد بارداری ندارد تا یکسال بعد از یائسگی همچنان جلوگیری داشته باشند ولی باروری در این سنین بسیار ناچیز و در حد گزارشات موردی است .

فریمانی تاکید کرد: انجام فریز کردن تخمک، اسپرم و جنین گارانتی برای تضمین فرزندآوری صدرصدی را ندارد و افراد نباید عامدانه به این امید بارداریشان را به تعویق بیاندازند و عنوان کردن جمله «ناباروری پایان یافته» بیشتر جمله‌ای شعار گونه برای برجسته کردن پیشرفتهای شگرف درمان ناباروری در سالهای اخیر و درمانهای جایگزین است و‌گرنه همچنان این مشکل در زندگی خانواده ها ادامه دارد وحتی با مشکلات زیست محیطی، اجتماعی -اقتصادی متاسفانه رو به افزایش است .

این متخصص زنان و زایمان گفت: بسیاری از وجود این امکانات در مراکز اطلاع ندارند که رسانه‌ها باید برای حفظ باروری جامعه، در جهت آگاه سازی و اطلاع رسانی افراد جامعه را از وجود این مرکز و نوع خدمات ارائه شده کمک کنند تا شاید از این طریق به حفظ فرزند آوری افراد و افرایش انسجام زندگی آنها کمک شود.

فریمانی در مورد هزینه فریز کردن تخمک، اسپرم و جنین گفت:  در حال حاضر میانگین هزینه فریزاسپرم حدود ۳۰۰هزار تومان، فریز تخمک  بین ۲.۵  تا ۳ میلیون تومان و هزینه فریز جنین چون نیاز به انجام عمل IVF دارد حدود ۵.۵ تا ۶ میلیون تومان است که ارزش آن در قبال ارائه خدمات بسیار با ارزش و حفظ فرصت پدر و مادر شدن بسیار ناچیز است.

وی گفت: برخی خانواده ها حتی با استفاده از این پیشرفتها همچنان امکان باروری را ندارند و یا فرصت را از دست  داده اند بنابراین این افراد می توانند از تخمک یا جنین اهدایی پس از طی مراحل قانونی استفاده کنند و یا برای بانوانی که رحمشان را از دست داده اند و یا به لحاظ طبی مثل فشار خون یا بیماریهای قلبی و … با حاملگی سلامتشان دچار مخاطره می شود، می توانند از رحم اجاره ای استفاده کنند، اگرچه پذیرش روانی این موضوع برای بعضی خانواده ها سخت است و برای استفاده و گسترش این نوع درمانها باید ابتدا اقدام به فرهنگ سازی مناسب کرد.