بهترین یادبود حفظ شده، سنگ یادبودی است از جنس گرانیت صورتی که توسط چارلز دو لیسپس، پسر فردینان دو لیسپس، در ۳۰ کیلومتری سوئز و در سال ۱۸۶۶ کشف شد. این یادبود که با نام سنگ یادبود شالوف نیز شناخته میشود، احداث نیای کانال سوئز مدرن توسط ایرانیان را ضبط کردهاست، کانالی که از طریق وادی تملات، بوباستیس (که به شاخهای از رود نیل مصل است) را به دریاچه تمساح و از آنجا با استفاده از راهآبهای طبیعی، به دریای سرخ متصل میکند. هدف اصلی این کانال، ساختن راهی کشتیرانی میان نیل و دریای سرخ و در حقیقت میان مصر و ایران بود.
آوانگاری متن به زبان پارسی باستان:
baga vazraka Auramazdâ hya avam asmânam adâ hya imâm bum
im adâ hya martiyam adâ hya šiyâtim adâ martiyahy
â hya Dârayavaum XŠyam akunauš hya Dârayavahauš XŠyâ xšaça
m frâbara tya vazrakam tya uvaspam umartiyam adam Dârayavauš
XŠ vazraka XŠ Xšyânâm XŠ dahyunâm vipazanânâm XŠ ahyây
â bumiyâ vazrakâyâ dûraiy apiy Vištâspahyâ puça Ha
xâmanišiya thâtiy Dârayavauš XŠ adam Pârsa amiy hacâ Pâ
rsâ Mudrâyam agarbâyam adam niyaštâyam imâm yauviyâ
m katanaiy hacâ Pirâva nâma rauta tya Mudrâyaiy danuvatiy ab
iy draya tya hacâ Pârsâ aitiy pasâva iyam yauviyâ akaniya
avathâ yathâ adam niyaštâyam utâ nâva âyatâ hacâ Mudrâ
yâ tara imâm yauviyâm abiy Pârsam avathâ yathâ mâm kâma âha
برگردان* به پارسی نوین:
خداوند بزرگ است اهورامزدا، که آن آسمان را آفرید، که این زمین را آفرید،
که این مردم را آفرید، که شادی را برای مردم آفرید،
که داریوش را شاه کرد، که به داریوش شاهنشاهی بزرگی را بخشید،
با اسبانی خوب و مردمانی خوب، من داریوش
پادشاه بزرگ هستم، شاه شاهان، شاه تمامی مردمان، شاه در
این زمین بزرگ، پسر ویشتاسپ، یک هخامنشی،
داریوش شاه گوید: من یک پارسی هستم، از پارس مصر را فتح کردم، من فرمان دادم تا این کانال را
حفر کنند میان رودی که نیل نام دارد و در مصر جریان دارد
به دریایی که در پارس وجود دارد
سپس هنگامی که این کانال حفر شد،
بنابر این چون من فرمان دادم، کشتیها به واسطه این کانال از مصر
به پارس رفتند، همانطور که من قصد داشتم
رامین خسروی