گرفتگی عضلات چیست؟

گرفتگی عضلات زمانی رخ می دهد که بطور ناگهانی یک و یا چند عضله شما دچار انقباض و کشیدگی می شود.

اگر تاحالا بطور ناگهانی هنگام دویدن و یا در خواب دچار گرفتگی عضلات، شده باشید، پس می دانید که چقدر دردناک و آزاردهنده است.

هرچند عموما گرفتگی عضلات خطرناک نیست، اما درد آن آزاردهنده می باشد و می تواند بطورموقت استفاده از ماهیچه را غیرممکن نماید.

بعلاوه گرفتگی عضلات پا و ساق پا، سایر ناهیچه ها همچون ماهیچه های کمر، دست ها، شکم و … نیز دچار گرفتگی می شوند.

ورزش طولانی مدت و یا کارهای فیزیکی در هوای داغ، ممکن است باعث گرفتگی عضلات شود.

بعضی داروها و بعضی از بیماری خاص می توانند باعث گرفتگی عضلانی شوند. عموما امکان درمان گرفتگی عضلات در خانه و با روش های خانگی ممکن می باشد.
 

 

دلایل گرفتگی عضلانی کدام اند؟

استفاده بیش از حد از ماهیچه ها، کم آبی بدن، کشیدگی ماهیچه ها و یا حتی زیاد قرار گرفتن در یک حالت برای مدت طولانی، می تواند باعث گرفتگی ماهیچه ها شود. بااینحال در خیلی از موارد علت گرفتگی عضلات معلوم نیست. هرچند اکثر انواع گرفتگی عضلانی بی خطر هستند، بعضی از این گرفتگی ها می تواند مربوط به مشکلاتی همچون:
 

گردش خون ناکافی 

تنگ شدن رگهای خونرسان به پاها می تواند باعث درد ماهیچه ها در ورزش شود. این گرفتگی ها عموما بعد از توقف ورزش متوقف می شوند.
 

فشار بر اعصاب

فشار آمدن برروی اعصاب درون ستون فقرات نیز می تواند باعث درد و گرفتگی شود. راه رفتن منعطف می تواند به بهبود درد و فاصله انداختن بین دفعات گرفتگی کمک نماید.
 

کمبود موادمعدنی

پتاسیم، کلسیم و یا منیزیم کم در رژیم غذایی شما، می تواند باعث گرفتگی عضلات پا شود. داروهای دیروتیک هم که عموما برای فشار خون بالا تجویز می شوند، قادر به محروم کردن بدن از این مواد معدنی می باشند.

همچنین داروهایی که می توانند باعث گرفتگی عضلانی شوند، شامل:

فوروزماید (furosemide)، هیدروکلروتیازید (hydrochlorothiazide) و سایر داروهای دیوریتیک که برای کاهش آب بدن استفاده می شوند.

دونپزیل (donepezil) که برای درمان آلزایمر استفاده می شود.

نئوستیگمین (neostigmine) که برای درمان میاستنی گراویس استفاده می گردد.

نیفدیپین (nifedipine) که برای درمان آنژین و فشارخون بالا استفاده می گردد.

رالوکسیفن (raloxifene) که برای درمان پوکی استخوان استفاده می شود.

تربوتالین، پروونتیل و ونتولین که برای درمان آسم استفاده می شوند.

تولکاپن که برای درمان بیماری پارکینسون استفاده می گردد.

داروهای استاتین از قبیل روزاواستاتین، فلوواستاتین، آتروواستاتین، لواستاتین، پراواستاتین و سیمواستاتین که برای درمان کلسترول بالای خون استفاده می گردند. 1
 

علائم گرفتگی عضلات

علائم اصلی اسپاسم عضلات بسته به محل آسیب یا بیماری زمینه‌ای معمولاً شامل کمر درد حاد یا درد گردن بوده، که همراه با احساس سفت شدن شدید عضله که ممکن است در دوره‌هایی از چند ثانیه تا چند دقیقه رخ دهند، می‌باشد.

درد و سختی در واقع با دو منظور ایجاد می‌شود: برای اعلام وجود یک مشکل و برای محافظت از بافت و ساختارهای متاثر در مقابل آسیب بیشتر از طریق محدود کردن حرکت. علائم غالباً پس از یک فعالیت فیزیکی بصورت ناگهانی ظاهر شده و معمولاً پس از یک دوره‌ی استراحت آرام می‌شوند.
 

پیشگیری از آسیب مجدد گرفتگی عضلات 

برای جلوگیری از آسیب مجدد به کمر یا گردن و پرهیز از بازگشت مجدد گرفتگی دردناک عضلات این امر مهم است که قدرت و انعطاف‌ پذیری عضلات، تاندون‌ها و رباط‌هایی که پشتیبان کمر و ستون فقرات هستند را ساخته و آن را حفظ کرد.

این کار از طریق روش‌های زیر امکان‌ پذیر است:

تمرینات قلبی عروقی منظم با شدت پایین که اثر نامطلوبی بر کمر نمی‌گذارند و فشار زیادی بر مفاصل وارد نمی‌کنند، از جمله دوچرخه‌سواری، پیاده‌روی یا شنا.

اگر ورزش در فضای باز ممکن نباشد، استفاده از تردمیل، اسکی فضایی یا دوچرخه ثابت را در نظر بگیرید.

این دستگاه‌ها تقریباً در تمام باشگاه‌های ورزشی یافت می‌شوند، و یا می‌توانید آنها را برای استفاده در خانه خریداری کنید.

تمرینات تقویتی هسته‌ی بدن- با تنظیم و تقویت عضلات شکم و کمر، می‌توانید یک کرست طبیعی به منظور تامین تکیه‌گاهی برای ستون فقرات خود ایجاد کنید.

تمرینات کششی ملایم برای بهبود و حفظ انعطاف‌پذیری. تمرینات کششی همچنین به حفظ جریان خون مناسب برای عضلات کمک می‌کنند.

درمان گرفتگی عضلات

ماساژ درمانی

این درمان شامل اعمال کردن فشار یا لرزش بر بافت‌های نرم بدن از جمله عضلات، بافت‌های همبند، تاندون‌ها، رباط‌ها و مفاصل است.

استفاده از فشار در عمق بافت و یا حرکات ضربه‌ای سطحی بیشتر در کل یا بخشی از بدن برای شل کردن عضلات، کنترل درد، بهبود گردش خون و تسکین فشار و تنش موثر می‌باشد.
 

ورزش‌ درمانی

در طول این روش، غالباً درمان‌های متفاوتی از جمله اعمال گرما و سرما،اولتراسوند، آب‌درمانی و ماساژ ترکیب شده تا درد و سفتی عضله کاهش داده شود.

درمان با امواج فراصوت شامل عبور دادن حسگر دستگاه بر روی ناحیه‌ی دردناک، انتقال امواج صوتی با فرکانس بالا یا پایین به عمق عضلات، گرم کردن آنها و افزایش جریان خون است.

انجام تمرین‌ها و حرکات کششی نیز ممکن است برای افزایش قدرت و دامنه‌ی حرکت در کنار آموزش وضعیت صحیح قراگیری بدن و استراحت توصیه شود.
 

طب سوزنی

این روش شامل قرار دادن سوزن‌های بسیار نازک فلزی ضد زنگ در داخل پوست در محل‌های خاص که گمان می‌شود مرتبط با اندام‌های معین و ساختارهای آناتومیک در داخل بدن از جمله ستون فقرات هستند، می‌باشد.

در حالی که تئوری چگونگی کارکرد طب سوزنی توسط مطالعات مدرن تایید نشده است، اما بر اساس یک نظریه سوزن‌ها انتقال‌دهنده‌های عصبی سرکوب کننده‌ی درد را تحریک می‌کنند و سبب کاهش التهاب، افزایش گردش خون، کاهش تنش عضلانی و در نهایت تسکین درد می‌شوند.
 

کایروپراکتیک

این روش مراقبتی برای پیشگیری و درمان کمر درد و سایر مشکلات سلامتی از طریق اصلاح نامیزانی، یا دررفتگی در ستون فقرات با میزان کردن دستی ستون فقرات که جزء اصلی در کایروپراکتیک است، استفاده می‌شود.

سایر روش‌های کایروپراکتیک شامل تحریک عضله، تحریک الکتریکی عصب از راه پوست (TENS)، امواج فراصوت و یا یخ و گرما درمانی می‌باشد.

این روش همچنین ممکن است با ورزش‌درمانی، حرکات کششی و ماساژ ترکیب شود.
 

استفاده از مهاربند خارجی

استفاده‌ی کوتاه مدت از بریس یا کرست نرم می‌تواند با بی‌حرکت نگه داشتن بافت‌های ملتهب یا ساختارهای ستون فقرات به بهتر شدن گرفتگی عضلات کمک کند. بریس در صورتی که بطور صحیح پوشیده شود می‌تواند سبب تسکین درد و تامین گرما، راحتی و ایجاد تکیه‌گاه گردد (برای بستن صحیح آن با پزشک خود مشورت نمایید). اما برای مدت زیاد به این نوع تکیه‌گاه خارجی وابسته نشوید- در صورتی که اجازه دهید وظیفه‌ی عضلات شما را انجام دهد به تدریج آنها را ضعیف کرده و امکان آسیب مجدد را راحت‌ تر می‌کند.

رادیوفرکوانسی و تکارتراپی
 
پلاسما وان 

تزریقات تخصصی میوفاسیال ریلیز

استفاده از تکنیک های دستی .2
 

درمان گرفتگی عضلات در خانه

با این روش های ساده خانگی گرفتگی عضلات را درمان کنید،در ادامه به برخی از این درمان های خانگی می پردازیم.  

‏

کاهش گرفتگی عضلات با دوش داغ 

وان گرم یا دوش داغ می تواندموجب کاهش گرفتگی عضلات شود. گرما موجب رفع گرفتگی عضلانی و تسکین آنها خواهد شد.
 

کاهش گرفتگی عضلات با کمپرس سرد یا گرم

یک کیسه یخ را روی ناحیه مبتلا به مدت 10 دقیقه یا به مدت قرمز شدن موضع مالش دهید تا به شل شدن و رفع گرفتگی عضلات ‏‏کمک کند.

قرمزی موضع به علت این است که سلول های قرمز خون موجب گرمی عضلات می شوند.‏

کمپرس گرم یا استفاده از یک حوله گرم یا پتوی برقی موجب تحریک جریان خون موضع و ‏رفع گرفتگی عضلات می شود.
 

رژیم غذایی سالم برای درمان گرفتگی عضلات

ممکن است کمبود یک ماده غذایی در بدن موجب  گرفتگی عضلانی شود. پتاسیم و کلسیم از مواد معدنی هستند که می ‏‏توانند موجب گرفتگی عضلات شوند.

اضافه کردن این مواد غذایی به سفره خانواده تان وگرفتن یک برنامه غذایی متعادل ازپزشک می تواند در درمان عضلات گرفته بسیار موثر باشد.

مواد غذایی سرشار از کلسیم مانند ماست و شیر و مواد غذایی غنی از پتاسیم نظیرموز ‏و ‏سیب زمینی است.
 

کاهش گرفتگی عضلات با چای بابونه

برای کاهش گرفتگی عضلات مصرف حداقل 5 فنجان چای بابونه در روز بسیار کمک کننده می باشد زیرا چای بابونه حاوی یک نوع اسید آمینه به نام گلیسین است که به آرامش عضلات کمک می کند. 
 

رفع گرفتگی عضلات با عسل

عسل می تواند در رفع گرفتگی عضلات موثر باشد، مصرف 2 قاشق چایخوری عسل با غذا، باعث جلوگیری ازگرفتگی های عضلات ساق پا می شود.
 

خردل یا آب نمک راهی برای رفع گرفتگی عضلات

یک قاشق خردل یا کمی آب نمک را برای رفع گرفتگی عضلات با یکدیگر مخلوط کنید و نوش جان بفرمایید.
 

سرکه سیب درمانی برای گرفتگی عضلات

سرکه سیب یک منبع غنی از پتاسیم است. یک قاشق چایخوری عسل، 2 قاشق چایخوری سرکه سیب و آب گرم را با یکدیگر مخلوط کنید و ‏‏بنوشید. ‏
 

کاهش گرفتگی عضلات با ویتامین ب کمپلکس 

 مکمل های ویتامین ب کمپلکس موجب کاهش گرفتگی عضلات می شود اما هنوز تحقیقات بیشتری برای اثبات این موضوع لازم است. 3

پی نوشت:
1.www.rastineh.com
2.www.darmanedard.ir
3.www.namnak.com