علامه سید جعفر مرتضی عاملی از اندیشمندان معاصر و صاحب اثر در زمینه تاریخ، در این باره می نویسد: گریه حضرت فاطمه زهرا(س) تنها برای از دست دادن پدر نبود، بلکه با آن گریه ها مردم را به یاد دردها و رنج هایی می انداخت که حضرت فاطمه زهرا(ص) از هیئت حاکمه دیده بود. همچنین حقیقت این است که مردم مدینه از گریه حضرت فاطمه ناراحت نمی شدند، بلکه این هیئت حاکمه بود که از این گریه ها رنج می بردند و هیئت حاکمه اعتراض می کردند، نه اهل مدینه .حضرت فاطمه (ع) بعد از رحلت پیامبر به فاصله کوتاهی به پدرش ملحق شدند. در این فاصله اندک گریه و حزن آن حضرت بر پدرش چیزی طبیعی و از طرف دیگر مردم نیز خود را در آن مصیبت عظمای بشری صاحب عزا می دانستند. پس چطور اعتراض می کردند؟(1) البته در برخی احادیث غیر قابل اعتمادی از جمله این حدیث آمده است که مردم آمدند و گفتند: یا علی! فاطمه هم شب گریه می کند و هم روز و ما راحتی و آسایش نداریم. شما از او بخواهید که یا شب گریه کند و یا روز. در باره این گونه روایات باید گفت: اولا این حدیث ( که معروف به حدیث فضه است) معلوم نیست از چه مأخذی است و برای همین قابل اعتماد نیست،(2) دوم: بعضی از این روایات ضعیف و غیر قابل اعتماد می باشند. زیرا در هیچ منبع معتبر نیامده اند . سوم: این روایات قابل توضیح و تفسیر است. چنان که علامه مجلسی بعضی از این روایات را غیر قابل استناد و اعتماد دانسته و آن ها را توجیه کرده است. (3)
چهار: اینکه قائل بشویم حضرت زهرا(س) طوری گریه و جزع می کرد که موجب اذیت و سلب آسایش مردم می شد. با توجه به بزرگواری و عظمت و عصمت زهرا(ع ) غیر قابل تصور به نظر می رسد. همین خود دلیل است که این گونه روایات قابل اعتماد نیستد. وی در این باره می گوید:
ما تصور نمی کنیم که گریه زهرا(س ) در فراق پدرش آسایش مردم را به هم زد و موجب اعتراض آنان شد، بلکه آنچه آنان را ناراحت کرد و به واکنش واداشت، چیزی است که وجود زهرا(س ) در کنار قبر پدرش با حالتی از حزن و اندوه و دلتنگی و دل شکستگی برمی انگیخت (یعنی ) مظلومیت زهرا که بلافاصله پس از درگذشت پدرش به سراغ او آمده، نمایانگر حالت تحریک مداوم مردم پاک نهاد و مخلص و با ایمان و در نتیجه نابودی خطی بود که از انجام هیچ عملی در راه رسیدن به خواسته هایش فرو گذار نکرد. (4)
در باره صدای گریه حضرت باید گفت : گریه حضرت به گونه‌ای نبود که مردان نامحرم صدای حضرت را بشنوند. حضرت مدت محدودی در خانه خود گریه می‌کرد و سپس امام علی(ع) برای حضرت در بقیع، بیت الاحزان ساخت. حضرت در آن جا می‌رفت گریه می‌کرد. (5)
گریه آن حضرت در بقیع آن هم در بیت الاحزان چه مشکلی برای همسایگان ایجاد می‌نمود؟ همچنین صرف گریه حضرت زهرا (س)و شنیدن مردان صدای حضرت اشکال ایجاد نمی کند، زیرا حضرت آواز نمی خواند که با مقام حضرت منافات داشته باشد. بلکه گریه می نمود. اگر صرف شنیدن صدای زن اشکال داشت، حضرت نباید خطبه می خواند ، زیرا مردان صدای وی را می شنیدند ، حضرت زهرا(س) بارها خطبه خواند. یکی از این خطبه ها خطبه بسیار بلند و پر محتوا ئی است که حضرت در مسجد النبی در حضور مردان و زنان ایراد کرد.
پی نوشت ها:
1. سید جعفر مرتضی عاملی، رنج های حضرت زهرا (س)، مترجم محمد سپهری،(ترجمه مأساة الزهرا،) قم، انتشارات تهذیب، چاپ سوم، 1382 ش، ص302-303
2. محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، بیروت، موسسه الوفاء، 1404ج 43، ص 174، ح 15 .
3. همان, ص 177.
4. جعفر مرتضی عاملی، رنج های حضرت زهرا (س) ص 302 و 301.
5. همان، ص302-303