مقدمه:
الف) قتلعام، تخریب، غارت و تجاوز و نیز به اسارت و بردگی کشیدن زنان و مردان و حتی کودکان، فجایع اجتنابناپذیر هر جنگی است؛ و تاریخ ایران، در هیچ برههای مصون و خالی از جنگ نبوده است:
●- اگر تاریخ ایران را [که از زمان کوروش شناخته است] تا زمان خسروپرویز [آغاز اسلام]، مطالعه کنید، سراسر حکایت از جنگهای گسترده و طولانی ایران به روم و روم به ایران دارد و بارها رومیان غلبه کردند.
●- در تحلیل برخی مورخین چنین آمده که دختر کُشی چند قبیله در اعراب (نه همه آنها)، به خاطر حملات ایران در دوره خسرو پرویز و تجاوز و بردهکِشی دختران و زنان آنها بود. گفتند: پس دخترانمان را میکشیم تا در جنگها اسیر و برده ایرانیها نشوند.
ب) اسلام استفاده از قدرت نظامی را تنها در سه مورد روا می داند:
1. برای نابودی آثار شرک و بت پرستی. چون از نظر اسلام شرک و بت پرستی، انحراف و بیماری و خرافه است. از این رو پیامبر اسلام(ص) اوّل بت پرستان را از راه تبلیغ به سوی توحید دعوت می کرد، آن گاه که مقاومت کردند، به زور متوسّل شد.
2.کسانی که نقشه نابودی و حمله به مسلمانان را می کشند، اسلام دستور جهاد و توسل به قدرت نظامی بر ضد اینان را صادر کرده است.
3. هر آیینی حق دارد آزادانه و به صورت منطقی خود را معرفی کند و اگر کسانی مانع این کار شوند، می توان با توسل به زور این حق را به دست آورد.(1)
اما مشروعیت جهاد ابتدائی منوط به اذن امام معصوم(ع) می باشد.
می توان همه این موارد سه گانه را در دایره دفاع از رشد و تعالی و کمال انسان ها قرار داد. دفاع یکی از ضروریات در زندگی بشر است به عبارت دیگر: دفاع در زندگی بشر همانند غرایز است که از دورن انسان می جوشد، اسلام این ویژگی را هدایت نموده و با برنامه خاصی، به آن جهت داده است.
جواب سوال اول شما : جنگ های امروزی و اقتضائات آن با جنگ های پیشین تفاوت های بسیاری دارد؛ شما باید خود را در ظرف زمانی و مکانی آن عصر قرار داده و به قضاوت بنشینید. نه آنکه با اصول و قوانین جنگ امروزی به قضاوت در باره جنگ های آن دوران بنشینید. اسارت و بردگی و کنیزی از امور طبیعی تمامی جنگ های آن دوران بوده. جنگ اقتضائاتی دارد در جنگ های حق در برابر باطل طبیعی است که تعدادی از افراد دشمن کشته و تعدادی اسیر گردند و این امر مورد پذیرش هر دو طرف است. این احتمال وجود دارد چنین عاقبتی برای مسلمانان هم بوجود آید؛ مگر در جنگ اعراب با ایران تنها ایرانیان کشته شدند و خوانواده آنان از هم پاشیده شد؟ این امر نیر در لشکر اسلام رخ داده است و تلفات طرفینی بوده و از طرفین متناسب با آداب و رسوم جنگ آن زمان افرادی به بردگی یا کنیزی برده می شدند.
برای آگاهی بیشتر به کتاب های :
– نگاهی به بردگی ، محمد علی گرامی. و کتاب بردگی در اسلام ،صادق ایرجی. مراجعه نمائید .
جواب سوال دوم: البته باید بدانیم اعراب تازه مسلمان شده در چندین نوبت به ایران حمله کردهاند مهمترین و بیشترین آن در دوره خلیفه دوم بوده است خلیفه دوم به هر نیتی به ایران لشکرکشی کرده و نظامیان عرب جنایاتی مرتکب شدهاند شاید قابل دفاع نباشد و نمیتوان عملکرد آنان را به اسلام نسبت داد در صحت این ادعا نظر امام علی(ع) را در اینجا میآوریم تا بر شما معلوم شود آموزه اصیل اسلام نظرش چیست:
حضرت على علیهالسلام به رعایت اصول انسانى در جنگ تأکید مىفرمود که از جمله آن، پرهیز از آزار زنان است. جالب آنکه، آن حضرت از پیروان و سربازان خویش مىخواهد حتى اگر زنان دشمن به شما دشنام دادند و آبروى شما را ریختند، خویشتندارى نمایید و از آسیب جسمى و روحى به آنان خوددارى نمایید
با دشمن جنگ را آغاز نکنید تا آنها شروع کنند؛ زیرا بحمداللّه حجت با شماست، و آغازگر جنگ نبودتان، تا آنکه دشمن به جنگ روى آورد، حجت دیگر بر حقانیت شما خواهد بود. اگر به اذن خدا، شکست خوردند و گریختند، آن کس که پشت کرده نکشید، و آن را که قدرت دفاع ندارد آسیب نرسانید، و مجروحان را به قتل نرسانید.
زنان را با آزار دادن تحریک نکنید هر چند آبروى شما را بریزند، یا امیران شما را دشنام دهند، که آنان در نیروى بدنى و روانى و اندیشه کمتوانند، در روزگارى که زنان مشرک بودند مأمور بودیم دست از آزارشان برداریم، و در جاهلیت اگر مردى با سنگ یا چوب دستى، به زنى حمله مىکرد، او و فرزندانش را سرزنش مىکردند.
[نهجالبلاغه، ن ۱۴، ص ۴۹۴] ای کاش کسانی که مدتی است با حس وطنپرستی روی جنایات و خسارتهایی که از ناحیه اعراب به ایران وارد شده تمرکز کردهاند، بهتر است به حملاتی که از جانب مغولها، عثمانیها، افغانها، روسها، انگلیسیها و سلطه آمریکاییها بر ایران تحمیل شده در تاریخ نگاهی بیندازند و میزان خسارات و جنایات آنها را با هم مقایسه کنند و این لطمات نابجا از طرف اعراب تازه مسلمان شده را باسم دین در مقابل حس وطنخواهی تحلیل نکنند.
الف) قتلعام، تخریب، غارت و تجاوز و نیز به اسارت و بردگی کشیدن زنان و مردان و حتی کودکان، فجایع اجتنابناپذیر هر جنگی است؛ و تاریخ ایران، در هیچ برههای مصون و خالی از جنگ نبوده است:
●- اگر تاریخ ایران را [که از زمان کوروش شناخته است] تا زمان خسروپرویز [آغاز اسلام]، مطالعه کنید، سراسر حکایت از جنگهای گسترده و طولانی ایران به روم و روم به ایران دارد و بارها رومیان غلبه کردند.
●- در تحلیل برخی مورخین چنین آمده که دختر کُشی چند قبیله در اعراب (نه همه آنها)، به خاطر حملات ایران در دوره خسرو پرویز و تجاوز و بردهکِشی دختران و زنان آنها بود. گفتند: پس دخترانمان را میکشیم تا در جنگها اسیر و برده ایرانیها نشوند.
ب) اسلام استفاده از قدرت نظامی را تنها در سه مورد روا می داند:
1. برای نابودی آثار شرک و بت پرستی. چون از نظر اسلام شرک و بت پرستی، انحراف و بیماری و خرافه است. از این رو پیامبر اسلام(ص) اوّل بت پرستان را از راه تبلیغ به سوی توحید دعوت می کرد، آن گاه که مقاومت کردند، به زور متوسّل شد.
2.کسانی که نقشه نابودی و حمله به مسلمانان را می کشند، اسلام دستور جهاد و توسل به قدرت نظامی بر ضد اینان را صادر کرده است.
3. هر آیینی حق دارد آزادانه و به صورت منطقی خود را معرفی کند و اگر کسانی مانع این کار شوند، می توان با توسل به زور این حق را به دست آورد.(1)
اما مشروعیت جهاد ابتدائی منوط به اذن امام معصوم(ع) می باشد.
می توان همه این موارد سه گانه را در دایره دفاع از رشد و تعالی و کمال انسان ها قرار داد. دفاع یکی از ضروریات در زندگی بشر است به عبارت دیگر: دفاع در زندگی بشر همانند غرایز است که از دورن انسان می جوشد، اسلام این ویژگی را هدایت نموده و با برنامه خاصی، به آن جهت داده است.
جواب سوال اول شما : جنگ های امروزی و اقتضائات آن با جنگ های پیشین تفاوت های بسیاری دارد؛ شما باید خود را در ظرف زمانی و مکانی آن عصر قرار داده و به قضاوت بنشینید. نه آنکه با اصول و قوانین جنگ امروزی به قضاوت در باره جنگ های آن دوران بنشینید. اسارت و بردگی و کنیزی از امور طبیعی تمامی جنگ های آن دوران بوده. جنگ اقتضائاتی دارد در جنگ های حق در برابر باطل طبیعی است که تعدادی از افراد دشمن کشته و تعدادی اسیر گردند و این امر مورد پذیرش هر دو طرف است. این احتمال وجود دارد چنین عاقبتی برای مسلمانان هم بوجود آید؛ مگر در جنگ اعراب با ایران تنها ایرانیان کشته شدند و خوانواده آنان از هم پاشیده شد؟ این امر نیر در لشکر اسلام رخ داده است و تلفات طرفینی بوده و از طرفین متناسب با آداب و رسوم جنگ آن زمان افرادی به بردگی یا کنیزی برده می شدند.
برای آگاهی بیشتر به کتاب های :
– نگاهی به بردگی ، محمد علی گرامی. و کتاب بردگی در اسلام ،صادق ایرجی. مراجعه نمائید .
جواب سوال دوم: البته باید بدانیم اعراب تازه مسلمان شده در چندین نوبت به ایران حمله کردهاند مهمترین و بیشترین آن در دوره خلیفه دوم بوده است خلیفه دوم به هر نیتی به ایران لشکرکشی کرده و نظامیان عرب جنایاتی مرتکب شدهاند شاید قابل دفاع نباشد و نمیتوان عملکرد آنان را به اسلام نسبت داد در صحت این ادعا نظر امام علی(ع) را در اینجا میآوریم تا بر شما معلوم شود آموزه اصیل اسلام نظرش چیست:
حضرت على علیهالسلام به رعایت اصول انسانى در جنگ تأکید مىفرمود که از جمله آن، پرهیز از آزار زنان است. جالب آنکه، آن حضرت از پیروان و سربازان خویش مىخواهد حتى اگر زنان دشمن به شما دشنام دادند و آبروى شما را ریختند، خویشتندارى نمایید و از آسیب جسمى و روحى به آنان خوددارى نمایید
با دشمن جنگ را آغاز نکنید تا آنها شروع کنند؛ زیرا بحمداللّه حجت با شماست، و آغازگر جنگ نبودتان، تا آنکه دشمن به جنگ روى آورد، حجت دیگر بر حقانیت شما خواهد بود. اگر به اذن خدا، شکست خوردند و گریختند، آن کس که پشت کرده نکشید، و آن را که قدرت دفاع ندارد آسیب نرسانید، و مجروحان را به قتل نرسانید.
زنان را با آزار دادن تحریک نکنید هر چند آبروى شما را بریزند، یا امیران شما را دشنام دهند، که آنان در نیروى بدنى و روانى و اندیشه کمتوانند، در روزگارى که زنان مشرک بودند مأمور بودیم دست از آزارشان برداریم، و در جاهلیت اگر مردى با سنگ یا چوب دستى، به زنى حمله مىکرد، او و فرزندانش را سرزنش مىکردند.
[نهجالبلاغه، ن ۱۴، ص ۴۹۴] ای کاش کسانی که مدتی است با حس وطنپرستی روی جنایات و خسارتهایی که از ناحیه اعراب به ایران وارد شده تمرکز کردهاند، بهتر است به حملاتی که از جانب مغولها، عثمانیها، افغانها، روسها، انگلیسیها و سلطه آمریکاییها بر ایران تحمیل شده در تاریخ نگاهی بیندازند و میزان خسارات و جنایات آنها را با هم مقایسه کنند و این لطمات نابجا از طرف اعراب تازه مسلمان شده را باسم دین در مقابل حس وطنخواهی تحلیل نکنند.