‏دهم اردیبهشت ‎روز ملی خلیج فارس، شکست و اخراج پرتغالی‌ها

عصراسلام: در سال ۱۵۰۳ میلادی یک دریانورد پرتغالی آلفونسو آلبوکرک برحسب اتفاق گذرش به ‎خلیج پارس افتاد و پس از بازگشت به پرتغال، گزارش جزایر بسیار مهم خلیج پارس را به پادشاه پرتغال ارائه نمود. متقاعد کردن پادشاه و فراهم آوردن نیرو و تجهیزات جهت فتح جزایر خلیج پارس سه سال زمان برد. 

اواخر سال ۱۵۰۶ آلبوکرک با کشتی‌ های جنگی پرتغالی به خلیج پارس بازگشت و پس از کشتار عده زیادی از مردم توانست جزیره هرمز را فتح نماید. پس از مدتی قشم و ‎بندر گمبرون (بندرعباس) نیز به تصرف پرتغالی ‌ها درآمد و این آغاز اشغال مناطق جنوبی ایران توسط پرتغالی‌ها بود که بیش از یک قرن به طول انجامید.

با قدرت گرفتن ‎شاه عباس ایران در منطقه نفوذ فراوان کسب کرد و امام قلی خان بعنوان نماینده ایران با انگلیسی‌ها مذاکراتی نمود و قرار شد ایرانیان از خشکی و انگلیسی‌ها از دریا به پرتغالی ‌ها حمله کنند.

در ۲۱ آوریل سال ۱۶۲۲، سپاه ایران به رهبری ‎امامقلی خان فتح هرمز را با موفقیت انجام داد و جزیره را از بزرگترین امپراتور قرن پس گرفت و جایگاه خود را در جهان در فهرست ابرقدرتهای قرن شانزدهم ثبت کرد. انگلیسی‌ها نیز ۴ کشتی خود را با خدمه فنی در اختیار ارتش امامقلی خان گذاشتند. آلبوکرک (پرتغالی) اعتقاد داشت هرکشوری که سه نقطه مالاگا، عدن و هرمز را در اختیار داشته باشد بر ‎تجارت دنیا حاکم خواهد بود. 

اهمیت هرمز آنقدر مهم بود که استعمارگران انگلیسی را نیز به طمع انداخته بود. بدلیل شکایت های ایرانیان گمرون از بی ادبی‌ های پرتغالی‌ ها، سپاه ایران قصد تنبیه پرتغالی ها در خلیج فارس نمود و نه تنها جزیره هرمز را آزاد ساخت بلکه این مقدمه شد که پرتغالی ‌ها تا مومباسا در کنیا عقب نشینی کنند. و این شکست، شکست ‌های پی در پی پرتغال در شرق آفریقا را بدنبال داشت و با حمایت پادشاهان ایران، امام مسقط موفق شد قلعه عظیم ممباسا را در جنگ خونینی که به جنگ صلیبی ‎ممباسا معروف است را تصرف کند. 

ایران سال ۱۸۲۰ پرچمدار تمام خلیج فارس و دریای عمان و بحر فارس (مکران) شد. انگلیسی‌ها از شکست پرتغال خرسند بودند و به قدرت ایران اعتراف داشتند و ایران را تنها رقیب قدرتمند عثمانی می‌دانستند. در ‎عهدنامه مجمل ۱۸۰۹ و ‎عهدنامه مفصل ۱۸۱۲ حاکمیت ایران را بر خلیج فارس به رسمیت شناخت.

لوترکینگ