دانشجوی محترم ضمن تشکر از تماس مجدد شما با این مرکز و نیز عذرخواهی بابت طولانی شدن غیر عادی ارسال پاسخ نامه شما ، در باره سوالی که پرسیده اید باید بگوییم که به طور کلی آنچه در بحث ولایت فقیه مورد توجه است و فقهای اسلام در آن هیچ اختلاف و شکی ندارند عبارت است از اثبات اصل ولایت فقیه که آیت الله سید صادق شیرازی نیز اصل آن را قبول نموده اند اما در مورد جزئیات آن همچون فردی یا شورایی بودن ولایت ، همانگونه که در باره هر مطلب علمی دیگری اختلاف نظر وجود داشته و این اختلافات ضرری به پذیرش اصل آن نمی زند ، در این مورد نیز چنین اختلافاتی ضرری به اصل بحث نمی زند و در مقام التزام عملی نیز چنین اختلافاتی دخلی در التزام پیدا نمی کند . به عنوان مثال در بحث ولایت فقیه ممکن است فقیهی قائل به لزوم مرجعیت برای ولی فقیه باشد ولی فقیه دیگری قائل به عدم لزوم چنین قیدی باشد و صرفا اجتهاد را کافی بداند . ولی در مقام عمل وقتی شخصی به عنوان ولی فقیه معرفی شد هر دو فقیه وی را به عنوان ولی فقیه به رسمیت شناخته و حداقل این است که به وی التزام عملی پیدا می کنند.

در مورد آیت الله سید صادق شیرازی نیز باید بگوییم که ایشان دو مطلب را پذیرفته اند:

نخست اصل ولایت فقیه و دوم اینکه به منظور مصونیت از اطلاق عنوان طاغوت بر یک حکومت ، لازم است این حکومت مشروعیت خود را به نوعی از جانب امام معصوم دریافت دارد اما در عین حال در جزئیات مساله ، معتقدند که ولایت فقها باید به صورت شورای فقها اعمال شود و نه فردی . بنابر این مهم ترین اختلاف دیدگاه ایشان با سایر معتقدان به ولایت فقیه در اعمال ولایت می باشد و نه اصل آن فلذا از نظر ایشان نیز فقیهی که مشروعیتش را بنا به ادله معتبر از ناحیه معصوم دریافت کرده است قاعدتا نمی تواند طاغوت باشد اما در مرحله اعمال ولایت ، لازم است که اعمال ولایت به صورت شورایی صورت گیرد و نه فردی . با این حال همانگونه که گفته شد این بحث یک اختلاف نظری و علمی است و در مقام عمل بنا به قواعد عقلی ، وقتی دیدگاهی حاکم شد به منظور جلوگیری از هرج و مرج حتی فردی که اعتقاد به آن ندارد لازم است بدان التزام عملی داشته باشد مگر اینکه التزام مزبور منجر به خلاف شرعی گردد که با توجه به پذیرفتن اصل ولایت توسط این مرجع ، چنین تبعاتی هم وجود نخواهد داشت .

اما فارغ از بحث استدلالی که در اینجا مطرح شد و نشان می دادکه از نظر آیت الله سید صادق شیرازی نیز حکومت ولایت فقیه فردی نمی تواند طاغوت تلقی گردد ، از استفتای دیگری که از معظم له وجود دارد می توان برای تایید این نظر و در واقع پاسخ به این سوال استفاده کرد و آن عبارت است از پرسش و پاسخی که در سایت آیت الله سید صادق شیرازی به این شرح موجود است :

«سؤال: نظر حضرتعالی درباره ولایت فقیه چه می باشد؟

جواب:

توقیع شریف صادره از ناحیه مقدسه زادها الله شرفاً: «واما الحوادث الواﻗﻌﺔ فارجعوا فیها الی رواﺓ حدیثنا، فانهم حجتی علیکم وانا ﺣﺠﺔ الله»(وسائل،ج27،ص140) برای فقهاء جامع الشرائط حق إفتاء و ولایت قضاء و مانند آن را امضاء فرموده‌اند. »(پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله العظمی حاج سید صادق حسینی شیرازی ، http://persian.shirazi.ir/showestefta.php?Id=230 )

همانگونه که در این استفتاء دیده می شود آیت الله سیدصادق شیرازی حق ولایت را برای فقهاء جامع الشرایط قائل شده اند که این حق ولایت شامل ولایت در افتاء ، ولایت در قضا و مانند آن می باشد که به قرینه سایر دیدگاه هایی که ایشان در رساله توضیح المسائلشان دارند عبارت «مانند آن» شامل مباحث حکومتی غیر از قضاوت می شود . با توجه به این مساله نکته ای که در اینجا وجود دارد این است که آیت الله سید صادق شیرازی در این پرسش و پاسخ ، ولایت فقها را نه به صورت شورایی بلکه به صورت فردی می پذیرند که نشان می دهد از دیدگاه ایشان نیز اگر فقیهی متصدی ولایت بر اموری همچون قضاوت و حکومت گردد ، نباید ولایت ایشان را ولایت طاغوت دانست . بلکه ولایت ایشان نافذ و وی حجت امام زمان بر مردم تلقی خواهد شد . بر این اساس حتی اگر آیت الله سید صادق شیرازی همه فقها را و نه فرد خاصی از آنها را دارای حق ولایت بداند ، باز هم اشکالی به وجود نخواهد آمد چرا که در چنین صورتی ، با توجه به اینکه ولی فقیهی که از سوی مجلس خبرگان رهبری به عنوان رهبر جامعه اسلامی و ولی فقیه معرفی شده است نیز یکی از فقهای جامع الشرایط می باشد ، وی نیز در کنار سایر فقها ولایت خواهد داشت و در نتیجه به هیچ بهانه ای نمی توان عنوان طاغوت را بر وی اطلاق نمود .

نکته ای که در پایان باید بدان اشاره نماییم این است که آنچه گفته شد برداشت هایی بود که از متن دیدگاه های آیت الله سید صادق شیرازی و نیز اصول کلی مورد پذیرش عموم شیعه در موضوع ولایت فقیه به همراه برخی اصول عقلی دیگر صورت گرفت و پاسخ قطعی به این موضوع منوط به کسب اطلاع از نظرات صریح آیت الله شیرازی در مورد این سوال به صورت خاص می باشد که جستجوی ما در این زمینه هیچ نتیجه ای در بر نداشت و در صورتی که تمایل داشتید تا پاسخ دقیق تری دریافت نمایید بهتر است با دفتر معظم له مکاتبه نمایید .