اختلال نعوظی در مردان (male erectile disorder) عبارت است از ناکامی محدود یا کامل و مکرر در رسیدن به نعوظ یا حفظ کردن آن در مدت سکس و فعالیت جنسی، که باعث می شود مرد احساس پریشانی کند، یا در روابط صمیمی خود با همسرش با مشکلات میان فردی مواجه شود. (قبلا برای اشاره به این اختلال از اصطلاح ناتوانی جنسی استفاده می شد، اما اکنون این اصطلاح نامناسب محسوب می شود، زیرا به نقصی در شخصیت فرد دلالت دارد).

دانستن این نکته بسیار اهمیت دارد که یک بار یا چند بار ، نداشتن نعوظ یا از دست دادن آن در هنگام آمیزش، به معنی اختلال نعوظ نمی باشد، بلکه همانطور که بیان شد، اگر این اتفاق به صورت مکرر رخ بدهد، نشانه این اختلال می باشد، بنابراین هیچ گاه نباید به محض مواجه شدن با چنین مشکلی دچار اضطراب و نگرانی شد و بر خود برچسب بیماری زد.

در برخی موارد، از آنجا که و جود این مشکل سبب پریشانی هیجانی و شرمندگی فرد می شود، ممکن است به طور کلی فرد از آمیزش جنسی با همسر خودداری نماید.

برخی مردان از همان آغاز مواجهه جنسی، دچار این مشکل می شوند، مردان دیگر می توانند به نعوظ برسند، اما وقتی می خواهند اقدام به دخول کنند، یا لحظه ای بعد از آن، نعوظ را از دست می دهند.

این اختلال مانند سایر کژکاری های جنسی می تواند اولیه (این مردان هیچگاه نتوانسته اند به نعوظ کافی برای سکس و آمیزش جنسی برسند یا آن را حفظ کنند)، یا ثانویه(این مردان برای مدتی توانایی نعوظ داشته اند و پس از مدتی آن را از دست داده اند)، فراگیر یا موقعیتی، و ناشی از عوامل روانی یا آمیزه ای از عوامل روانی و جسمانی باشد. تقریبا در 15 تا 30 درصد مردانی که ا ختلال نعوظی ثانویه دارند، این مشکل به مرور زمان برطرف می گردد، که علت برطرف شدن آن معمولاً تغییر در شدت یا کیفیت رابطه است.

اختلال نعوظ در مردان دارای عوامل و زمینه های متعددی می باشد که طبعاً درمان نیز مطابق با همان جنبه ایجاد کننده مشکل خواهد بود. تشخیص نهایی و ارائه راهکار درمانی نیز نیاز به اطلاعات فراوان و دقیقی از وضعیت فرد و همسر وی و دیگر شرایط روحی و محیطی دارد.

در ادامه به برخی از علل بوجود آورنده این اختلال می پردازیم :

1. عوامل متعددی در شکل گیری یک نعوظ کامل دخالت دارند که به طور کلی می توان علل آن را عوامل روانی، عوامل جسمانی و داروها و مواد دانست. تقریبا علت نیمی از اختلالات نعوظی، عروقی، عصب شناختی، هورمونی یا ضعف عملکرد به علت داروها، الکل و سیگار کشیدن است و این درصد در سنین بالاتر بیشتر هم می شود.

2. دیابت قندی، افزایش فشار خون، تصلب شرایین، اختلالات تیرویید، ضربه ها، و … می توانند سبب ایجاد اختلال نعوظ در مردان بشوند.

3. تعارضات ناهشیار حل نشده، تجارب جنسی اولیه آسیب زا، افسردگی، اضطراب، استرس، تجارب موقتی و نگران کننده اختلال نعوظ و … برخی از عوامل روانشناختی بوجودآورنده این ا ختلال می باشند.

4. برخی از داروها و مواد می توانند باعث اختلال در نعوظ شوند مانند: داروهای کاهش دهنده فشار خون مانند: پروپرانولول، هیدروکلرتیازید، نیفدیپین، دیلتیازم، کاپتوپریل، … و داروهای مورد استفاده در روانپزشکی مانند: دیازپام، اگزازپام، … و آنتی آندروژنها (داروهای ضد هورمون مردانه) مانند: کتوکونازول، اسپیرونولاکتون, فیناستراید، … و داروهای مورد استفاده برای دستگاه گوارش مانند : سایمتدین، … و مواد مخدر مانند ماری جوانا، کوکایین، هرویین، … و همچنین مصرف سیگار و الکل نیز در ایجاد این اختلال موثر است.

5. فرق گذاشتن میان علت های روانشناختی، جسمانی و داروها، علاوه بر این که از جهت علمی اهمیت دارد، از جهت تشخیص و انتخاب نوع درمان بسیار مهم و کلیدی است.

6. اختلالات نعوظی با منشاء روانشناختی نیاز به روان درمانی، اختلالات نعوظی با منشاء جسمانی نیاز به درمان پزشکی و اختلالات نعوظی با منشاء دارویی نیاز به ترک یا جایگزین دارو دارد، که تمام این موارد باید با تشخیص و تحت نظارت متخصص مربوطه باشد.

7. داشتن یا نداشتن نعوظ شبانه یا صبح گاهی می تواند درکشف منشاء مشکل موثر باشد، به عنوان نمونه در کسانی که نعوظ صبحگاهی کامل وخوبی دارند ولی در طول مدت بیداری اختلال نعوظ دارند، عوامل روانشناختی بیشتر مطرح هستند.

8. چاقی، اعمال جراحی روی پروستات و مجراهای دستگاه تناسلی، دوچرخه سواری طولانی مدت و … نیز می توانند باعث اختلال نعوظ گردند.

آگاهی کامل از تعریف و علل بوجود آورنده این اختلال، می تواند در پیشگری و یا شیوه صحیح درمان آن بسیار موثر باشد.

نویسنده : جواد ترکاشوند