۱۳۹۲/۰۵/۰۵
–
۲۱۲ بازدید
در ابتدا باید دانست که علاوه بر شیعیان، یکى از فرقه هاى اهل سنت به نام «مالکى»ها، نیز نماز خود را بدون دست بسته، برگزار مى کنند.
با توجه به اینکه شیعیان، روش و کیفیت نماز و عبادات خود را از اهل بیت(علیهم السلام) فراگرفته اند و اهل بیت نزدیک ترین، افراد به پیامبر(صلى الله علیه) مى باشند و از سوى دیگر دست بسته نماز خواندن در میان اهل سنت اختلافى مى باشد. به خوبى مى توان اطمینان یافت که روش شیعیان مطابق با واقع و براساس سنت و سیره پیامبر(صلى الله علیه) مى باشد.
با توجه به اینکه شیعیان، روش و کیفیت نماز و عبادات خود را از اهل بیت(علیهم السلام) فراگرفته اند و اهل بیت نزدیک ترین، افراد به پیامبر(صلى الله علیه) مى باشند و از سوى دیگر دست بسته نماز خواندن در میان اهل سنت اختلافى مى باشد. به خوبى مى توان اطمینان یافت که روش شیعیان مطابق با واقع و براساس سنت و سیره پیامبر(صلى الله علیه) مى باشد. علاوه بر اینکه؛
اولاً، روایات تکتف در هاله اى از اجمال و ابهام است.
ثانیاً، نقلش محصور به تعدادى خاص است.
ثالثاً، غالب سندهاى آن ضعیف است.
رابعاً، در مقابل روایات تکتف، احادیثى وجود دارد که ظهور در عدم جزئیت و عدم استحباب تکتف در نماز دارد.
ابن رشد قرطبى مى گوید:
«روایات صحیحه اى از پیامبر اکرم(صلى الله علیه) وارد شده که در آن خصوصیات نماز پیامبر(صلى الله علیه) ذکر شده، ولى در آنها از تکتف و قرار دادن دست راست روى دست چپ سخنى به میان نیامده است… و لذا جماعتى معتقدند لازم است روایاتى را بپذیریم که در آنها این زیادتى، یعنى تکتف وجود ندارد، زیرا نقلش بیشتر است». بدایة المجتهد، ج 1، ص 137.
از جمله روایاتى که با احادیث تکتف سازگارى ندارد، روایت ابوحمید ساعدى است، که جماعتى از محدثان آن را نقل نموده اند.
ابوحمید مى گوید: هنگامى که رسول خدا(صلى الله علیه) به نماز مى ایستاد، دست هایش را محاذى دو شانه خود قرار مى داد و تکبیر مى گفت، تا آن که هر عضوى از اعضاى او در جاى خود به طور اعتدال قرار مى گرفت؛ آن گاه قرائت خوانده و تکبیر مى گفت، و دست هایش را هنگام تکبیر محاذى شانه هایش قرار مى داد. سپس به رکوع مى رفت…». سنن بیهقى، ج 2، ص 105، ح 2517 ؛ سنن ترمذى، ج 2، ص 105، ح 304، باب صفة الصلاة.
از این حدیث چنین استفاده مى شود:
1. بزرگان صحابه بیان کیفیت نماز پیامبر(صلى الله علیه) را از او تقریر کرده اند.
2. او هنگام توصیف و بیان کیفیت واجبات و مستحبات نماز، اشاره اى به تکتف هنگام قیام در نماز نکرده است. و بسیار بعید است که ذکر نکردن او را حمل بر نسیان و فراموشى کنیم، خصوصاً با در نظر گرفتن این که اصل در قرارگرفتن دست ها، رهاشدن است نه بسته بودن.
با مراجعه به روایات اهل بیت(علیهم السلام) نیز پى مى بریم که آنان از تکتف احتراز جسته و آن را از عمل مجوس نزد پادشاهان خود مى دانسته اند:
1. محمد بن مسلم از امام صادق یا باقر(علیهم السلام) نقل مى کند که به آن حضرت عرض کردم: شخصى دست راستش را در حال نماز روى دست چپ خود مى گذارد؟ حضرت فرمود: این همان تکفیر است که نباید انجام داده شود. وسائل الشیعه، ج 4، باب 15 از ابواب قواطع الصلاة.
2. زراره از امام باقر(علیه السلام) نقل مى کند که فرمود: «بر تو باد! به اقبال در نماز و از (قرار دادن دست راست روى دست چپ) احتراز کن، زیرا این عمل از کارهاى مجوس است». همان، ج 2.
با وجود روایات صحیح السندى که از طرق اهل بیت(علیهم السلام) رسیده، بر فرض که روایات تکتف معتبر باشد امر آن دائر مدار سنت و بدعت است، و شکى نیست که ترک آن به جهت احتمال بدعت، سزاوارتر است.