از امام زمان(ع) به محمد بن عبدالله حمیری1

در نامه دیگری که محمد بن عبدالله حمیری، رضوان الله علیه، به پیشگاه مبارک حضرت بقیةالله، عجل الله فرجه الشریف، در سال سیصد و هفت هجری قمری نوشت، سؤالاتی به شرح زیر از ایشان پرسید:

1.آیا جایز است کسی که مُحرم است لنگ احرام را از درازا به پشت برده، دو طرف آن را بالای آنها در دو طرف خاصره به یکدیگر گره بزند و دو طرف دیگر را بالای ران و خاصره به یکدیگر ببندد تا مثل شلوار شده،‌ بدین طریق ستر عورت گردد؟ چه آنکه در گذشته وقتی لنگ پوشیده، بر شتر سوار می شدیم پوشش درست و صحیحی نداشت و آنچه راکه پوشانده بودیم، ظاهر می شد، در حالی که اگر لنگ را این چنین ببندیم، مستورتر خواهد بود.

جواب: لنگ را هر طور که خواست،‌ می تواند بپوشد، البتّه تا وقتی که با قیچی و سوزن کاری در آن نکرده باشد که آن را از حالت لنگ بودن خارج کند. لنگ احرام را در یک جا جمع نکند و به یکدیگر گره نزند و نبندد. هنگامی که ناف و دو زانو پوشیده شود کفایت می کند، و پوشاندن ناف و زانوها سنّت مورد اجماع مسلمین است که در آن اختلاف نظر نیست و آنچه مورد دلخواه و پسند ماست پیروی از روش عمومی مردم در بستن لنگ احرام به همین روش متداول و معروف است. ان شاء الله.

2.آیا در بستن لنگ احرام به جای گره زدن، می توان از کمربند استفاده کرد؟

جواب: بستن لنگ احرام با کمربند و غیره جایز نیست و از غیر خود لنگ نمی شود استفاده کرد.

3.در مورد «توجه»(1) قبل از نماز که بگوید «… علی ملة‌ ابراهیم و دین محمد صلی الله علیه و آله» برخی از اصحاب گفته اند که گفتن عبارت «علی دین محمد صلی الله علیه و آله» بدعت است، چون در احادیث مربوط در این مورد چیزی به ما نرسیده است و در این خصوص فقط یک حدیث در مرقومه قاسم بن محمد از جدش حسن بن راشد وجود دارد و مضمون آن این است که حضرت صادق(ع) از حسن سؤال کردند: چگونه «توجّه» می کنی؟ او گفت:‌ می گویم «لبیک و سعدیک(2)». امام صادق(ع) فرمودند: از این موضوع سؤال نکردم، چگونه می گویی «وجهت وجهی للذی فطر السموات و الارض حنیفاً مسلماً»؟‌ حسن گفت: همین طور می گویم. حضرت فرمودند: پس از اینکه این را گفتی بگو «… علی ملة ابراهیم و دین محمد و منهاج علی بن ابی طالب و الایتمام بآل محمد حنیفاً مسلماً و ما انا من المشرکین».

جواب: توجّه واجب نیست و مستحبّ مؤکد این است که بگوید «وجهت وجهی للذی فطر السموات الارض حنیفاً مسلماً علی ملة ابراهیم و دین محمد و هدی امیرالمؤمنین و ما انا من المشرکین. ان صلاتی و نسکی و محیای و مماتی لله رب العالمین. لا شریک له و بذلک امرت و انا من المسلمین. اللهم اجعلنی من المسلمین، اعوذ بالله السمیع العلیم من الشیطان الرجیم، بسم الله الرحمن الرحیم».(3) سپس حمد را قرائت کن.

امام(ع) که در کارش شکّی و تردیدی روا نیست، فرموده اند که دین از آن محمّد(ص) است و هدایت از آن حضرت علیّ امیرالمؤمنین(ع)، و این در اعقاب و فرزندان او تا روز قیامت باقی است. هر کس این گونه باشد از هدایت شدگان است و هرکس شک کند، دین ندارد. و به خداوند پناه می بریم از اینکه پس از هدایت شدن گمراه شویم.

پی نوشت:

1. توجه قبل از نماز این است که بگوید: «وجهت وجهی للذی فطر السموات و الارض…»

2. ظاهراً شخص مزبور تصور کرده که منظور امام صادق(ع) در حجّ است، در حالی که مراد حضرت توجه قبل از نماز بوده است.

3. به سوی خداوند روی می کنم که آسمانها و زمین را آفرید. توجه من به سوی ذات حق در حالی است که یکتاپرست و مسلمان هستم و بر ملت ابراهیم و دین محمد(ص) و هدایت حضرت امیرالمؤمنین(ع) و از مشرکان نیستم. نمازو عبادت و حیات و ممات من برای خداوند، پروردگار عالمیان است. او را شریکی نیست و بدین مأمور شده ام و از مسلمین هستم. بار خدایا! مرا از مسلمانان قرار ده. به خداوند شنوای دانا از شیطان مردود و رانده شده پناه می برم. بسم الله الرحمن الرحیم…

منبع: تحفه های امام مهدی(ع)، خادمی شیرازی، نشر موعود