درپاسخ به مطالب ذیل توجه کنید:
الف):اگرمتن ازمنبع معتبری آورده شده باشدبه متن اکتفاکنید.توضیح اینکه:
1. دعایی که درسایت‌های اینترنتی و برخی از کتابچه‌های جیبی به عنوان «دعای معراج» ذکر شده، سندی –هرچند غیر معتبر-، برای آن نیافتیم؛ و برای این دعا ثواب‌هایی را نیز از پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله نقل کرده‌اند که به هیچ منبع حدیثی و ادعیه آدرس داده نشده است. لذا نمی‌توان گفت کدام نسخه صحیح و کدام نسخه نادرست است؛ با این حال، درباره چنین دعاهایی باید گفت خواندن دعاهایی که از لحاظ محتوایی مشکلی نداشته اما اعتبارسندشان معلوم نشده، با امید ثواب، -نه به قصد ورود و صدور از پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و یا امامان معصوم علیهم السلام اشکال ندارد. به علاوه، دعاهای معتبر و مؤثری داریم که دیگر نیازی به خواندن دعاهای غیر معتبر نیست.
2. اما دعای دیگری در کتاب‌ البلد الأمین و الدرع الحصین شیخ ابراهیم کفعمی با عنوان دعای معراج از پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله نقل شده است که الفاظ و عبارات آن غیرازآن چیزی است که در سایت‌ها با عنوان دعای معراج آمده است.وآن دعا عبارت است از:
«اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُک یا مَنْ أَقَرَّ بِالْعُبُودِیةِ لَهُ کلُّ مَعْبُودٍ یا مَنْ یحْمَدُهُ کلُّ مَحْمُودٍ یا مَنْ یفْزَعُ إِلَیهِ کلُّ مَجْهُودٍ یا مَنْ یطْلَبُ عِنْدَهُ کلُّ مَفْقُودٍ یا مَنْ سَائِلُهُ غَیرُ مَرْدُودٍ یا مَنْ بَابُهُ عَنْ سُؤَالِهِ غَیرُ مَسْدُودٍ یا مَنْ هُوَ غَیرُ مَوْصُوفٍ وَ لَا مَحْدُودٍ یا مَنْ عَطَاؤُهُ غَیرُ مَمْنُوعٍ وَ لَا مَنْکودٍ یا مَنْ لَیسَ بِبَعِیدٍ وَ هُوَ نِعْمَ الْمَقْصُودُ یا مَنْ رَجَاءُ عِبَادِهِ بِحَبْلِهِ مَشْدُودٌ یا مَنْ شِبْهُهُ وَ مِثْلُهُ غَیرُ مَوْجُودٍ یا مَنْ لَیسَ بِوَالِدٍ وَ لَا مَوْلُودٍ یا مَنْ کرَمُهُ وَ فَضْلُهُ لَیسَ بِمَعْدُودٍ یا مَنْ حَوْضُ بِرِّهِ لِلْأَنَامِ مَوْرُودٌ یا مَنْ لَا یوصَفُ بِقِیامٍ وَ لَا قُعُودٍ یا مَنْ لَا تَجْرِی عَلَیهِ حَرَکةٌ وَ لَا جُمُودٌ یا اللَّهُ یا رَحْمَانُ یا رَحِیمُ یا وَدُودُ یا رَاحِمَ الشَّیخِ الْکبِیرِ یعْقُوبَ یا غَافِرَ ذَنْبِ دَاوُدَ یا مَنْ لَا یخْلِفُ الْوَعْدَ وَ یعْفُو عَنِ الْمَوْعُودِ یا مَنْ رِزْقُهُ وَ سِتْرُهُ لِلْعَاصِینَ مَمْدُودٌ یا مَنْ هُوَ مَلْجَأُ کلِّ مَقْصِی مَطْرُودٍ یا مَنْ دَانَ لَهُ جَمِیعُ خَلْقِهِ بِالسُّجُودِ یا مَنْ لَیسَ عَنْ نَیلِهِ وَ جُودِهِ أَحَدٌ مَصْدُودٌ یا مَنْ لَا یحِیفُ فِی حُکمِهِ وَ یحْلُمُ عَنِ الظَّالِمِ الْعَنُودِ ارْحَمْ عُبَیداً خَاطِئاً لَمْ یوفِ بِالْعُهُودِ إِنَّک فَعَّالٌ لِمَا تُرِیدُ یا بَارُّ یا وَدُودُ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ خَیرِ مَبْعُوثٍ دَعَا إِلَى خَیرِ مَعْبُودٍ وَ عَلَى آلِهِ الطَّیبِینَ الطَّاهِرِینَ أَهْلِ الْکرَمِ وَ الْجُودِ وَ افْعَلْ بِنَا مَا أَنْتَ أَهْلُهُ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ وَ سَلْ حَاجَتَک تُقْضَى إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى » .[1]3. گفتنی است؛ مؤلف کتاب «فهرستگان نسخه‌های خطی (حدیث و علوم حدیث شیعه)»،[2] نامی از دعای معراج می‌برد و مؤلف آن‌را ناشناخته اعلام می‌کند و آن‌را به نسخه‌های فهرست گوهرشاد مشهد آدرس داده است، اما ما چون متن آن نسخه را مشاهده نکردیم که آیا این همان دعای معراجی است که در سایت‌ها و برخی از کتاب‌های جیبی آمده است و یا دعای معراجی است که شیخ ابراهیم کفعمی نقل می‌کند، نظری نمی‌دهیم.
ب): دعای طایر رومی هرچندازابن طاووس بیان شده است.ولی دعای مأثورنیست (دعای مأثور) یعنی دعایی که ازمعصومین نقل شده است.به عبارتی دعایی به نام در منابع روایی وکتاب های ادعیه از معصومین روایت نشده و درهیچ کتابی دعایی بدین نام نیافتیم تا در مورد صحت وقوت و ضعف و آثار و فواید آن سخن بگوییم.ولی از ادعیه‌ای که بزرگان دین آنها را ابداع کرده باشند، نیز می‌توان بهره برد، چرا که آن دعاها مورد تأیید امامان معصوم علیهم‌السلام است. امام صادق علیه‌السلام می فرمایند: «أمّا دعاء الشّیعة المستضعفین ففى کلّ علّة من العلل دعاء موقّت، و أمّا دعاء المستبصرین فلیس فی شی ء من ذلک دعاء موقّت لأنّ المستبصرین البالغین دعاؤهم لا یحجب»؛ «دعای شیعیان عادی در هر حادثه‌ای دعای موقت است. (که سزاوار نیست در زمان و مکان دیگری استفاده شود) اما دعای شیعیان کمال‌یافته، دعای موقت نیست، چرا که دعای آنان همیشه به اجابت می‌رسد.
ج): خلاصه پاسخ ما این است که سعی کنید به دعاهای اصیل و معتبر مراجعه کنید.بهترین دعاها، دعاهایی است که از ائمه معصومین نقل شده و در کتاب های معتبر دعا ذکر شده‌اند.‌
بنابراین، خوب است از دعاهای مستندی که در منابع معروف و معتبر آمده، استفاده نمایید، مانند کتاب های ذیل:
مفاتیح الجنان، مصباح المتهجد (شیخ طوسی)، مصباح (کفعمی)، بلد الامین (کفعمی)، مهج الدعوات (سید بن طاووس)، صحیفه سجادیه، مفاتیح نوین (آیت الله مکارم)، المراقبات (میرزا جواد ملکی تبریزی)، زاد المعاد، ‌جمال الاسبوع (سید بن طاووس) و … .
البته خواندن دعاهایی که مضمون خوبی دارند، اگرچه دارای سند قوی نباشند، به قصد رجا و به امید مطلوبیت، اشکال ندارد.
__________________________________________.
[1]. کفعمى، ابراهیم بن على، البلد الأمین و الدرع الحصین، ص 370، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، چاپ اول، 1418ق؛ کفعمى، ابراهیم بن على، المصباح (جنة الأمان الواقیة و جنة الإیمان الباقیة)، ص 272 – 273، دار الرضی (زاهدی)، قم، چاپ دوم، 1405ق.
[2]. صدرایی خویی، علی، فهرستگان نسخه های خطی (حدیث و علوم حدیث شیعه)، سایر پدیدآورندگان: قبادلو، رضا؛ حافظیان، ابوالفضل؛ سلیمانی، مهدی؛ آشتیانی، احسان، ج 7، ص 56، سازمان چاپ و نشر دارالحدیث، قم، چاپ اول، 1384ش: «۳۱۱۰ . دعاى معراج از: مؤلف ناشناخته؛ در فهرست گوهرشاد هیچ توضیحى ندارد؛ نسخه‌ها: ۱۹۳۲۵. مشهد، گوهر شاد: ۹۵۸، نسخ و نستعلیق، بدون نام کاتب، ۱۰۹۳ق، رساله دوم مجموعه [فهرست گوهر شاد: ۳/۱۳۱۳]…».
[3]. بحارالانوار، ج90، ص 365.