روایتى که مى گوید: شادى مؤمن در چهره او و اندوهش در دل است، در راستاى این اصلى کلى است که باید جامعه اسلامى، جامعه اى سرزنده و بشّاش باشد، به گونه اى که اهل ایمان باید غم و اندوه خویش را در دل پنهان دارند و با تظاهر به شادى و شادمانى، زمنیه افسردگى و ملامت و اندوه جامعه را فراهم نیاورند و تعادل روانى جامعه را به هم نزنند. چون رسیدن به سرمنزل سعادت انسانى و الهى از دیدگاه اسلام تنها با داشتن جامعه اى بانشاط معقول و منطقى و به دور از هرگونه زیاده روى و کوتاهى است، نشاطى که با روح کلى حاکم بر تعالیم اسلامى هماهنگ بوده و از چارچوب کاملاً مشخص دستورات و آموزه هاى آن خارج نگردد و از نظر روانى نیز، اگر کسى با وجود غم و اندوه درونى خود را شاد و مسرور نشان دهد و تظاهر به شادمانى مى نماید، این عمل در خودِ وى نیز تاثیر گذارده و از شدت اندوهش مى کاهد. مخفى نماند که از بررسى روایات و سخنان پیشوایان دین مى توان به این نتیجه رسید که غم و اندوهى که مورد ملامت و سرزنش واقع شده غم و اندوهى است که در رابطه با دنیاى فانى و امور دنیوى و کم و زیاد آن مى باشد و این اندوهى است که اولیاى الهى به تعبیر قرآن کریم از آن پیراسته مى باشند: الا ان اولیاءالله لاخوف علیهم و لاهم یحزنون آگاه باشید که دوستان خداوند، ترسى از آینده و غمى از گذشته ندارند، ولى غم و اندوهى که به خاطر آخرت و دورى از اصل و حقیقت خود و نرسیدن به مقصد اعلاى انسانى باشد و نیز غصه اى که به خاطر ارتکاب گناهان و آلوده کردن فطرت پاک خدایى و تیره کردن آینه تابناک و درخشان قلب و روح انسان است، مورد تحسین واقع شده و در روایات فراوانى آن را ستوده اند، از جمله در حدیثى مى خوانیم: انّ الله یحب کل قلب حزین. خداوند هر قلب غمناکى را دوست دارد. میزان الحکمه، ج 2، ص 401، ح 3812، چاپ دفتر تبلیغات اسلامی.
و در حدیثى دیگر آمده است: چه بسیار انسان هاى غمناک و اندهگین که غم و اندوهشان شادى ابدى و جاودانه را بهره آنان مى سازد. میزان الحکمه، ج 2، ص 401، ح 3813، چاپ دفتر تبلیغات اسلامى.
البته باید دانست که این نوع غم و اندوه بر خلاف نوع اول نه تنها باعث افسردگى و خمودى انسان نمى گردد، بلکه پشتوانه اى محکم براى نشاط و سرزندگى است، چون شادمانى و سرزندگى تنها با عوامل مادى به دست نمى آید. بلکه عوامل معنوى و روحى نیز در تحقق آن تاثیر بسزایى دارند و به همین دلیل انسان هاى برگزیده و پاکى که هماره از ترس آخرت اشکى ریزان و سینه اى سوزان داشته و در دورى از محبوب خویش ناله هاى شبگیر داشته اند هرگز گرد و غبار دلمردگى و افسردگى بر چهره آنان ننشسته و سپاه خمودگى و کسالت روحى هرگز بر روح آنان خیمه نمى زد به شهادت تاریخ آنان از شاداب ترین و کوشاترین افراد جامعه بوده اند.
انسان مومن ممکن است در زندگی دنیوی اش سختی های بسیاری را تحمل کند، ولی به خاطر ایمان و توکلی که به خداوند دارد، در هر حالی با چهره بشاش در جامعه ظاهر می شود و هرگز هراسناک نمی گردد و غم و اندوه مفرط بر او مستولی نخواهد شد.