مقدمه
اگر فکر می کنید که پلاگ مخاطی تان را در طول دوران بارداری از دست داده اید، آیا باید برای زایمان به بیمارستان بروید یا این که باز هم منتظر بمانید؟ در جواب باید بگوییم که بستگی دارد. از آن جایی که از دست دادن مخاط خود یکی از نشانه های نزدیک بودن زایمان است، اما تنها نشانه ای نیست که گویای این امر است. مسلما وقوع این شرایط بارزترین نشانه، مثل انقباض یا پاره شدن کیسه آب جنین نیست. در این مقاله از سایت دکتر قصد داریم تا به ارائه مطالبی درباره ماده مخاطی در طول دوران بارداری اشاره کنیم.

با این وجود باز هم بهتر است که زمان از بین رفتن ماده مخاطی تان را بدانید و از نشانه ها و علائم گویای رسیدن زمان زایمان، آگاه شوید. در این قسمت به زمان دقیق مراجعه به پزشک و رفتن به بیمارستان در صورت از دست دادن ماده مخاطی اشاره خواهیم کرد.
 

پلاگ مخاطی چیست؟

ابتدا از تعریف پلاگ مخاطی شروع میکنیم : پلاگ مخاطی ماده ای تشکیل یافته از مخاط است که در طی بارداری تشکیل شده و در دهانه ی رحم قرار می گیرد تا مجرای آن را مسدود کند. این کار به دلیل محافظت رحم در برابر باکتری ها و عوامل بیماری زای ناخواسته ای است که می توانند در طی عمل جنسی و یا معاینات واژینال داخل رحم شوند و سلامت جنین را به خطر بیاندازند.

زمانی که ماده مخطی از بین می رود، به عبارتی می گوییم که زمان تولد کودک نزدیک شده است. مادامی که رحم با عریض تر شدن در حال آماده سازی خود برای زایمان است، ماده مخاطی به داخل واژن ترشح می شود.

زمانی که این ماده مخاطی از بین برود، به عبارتی زمان بارداری نزدیک شده است؛ زمان از بین رفتن این ماده و وضع حمل کاملا به مادر باردار بستگی دارد. مادرانی که اطلاع کافی از این شرایط دارند و ماده مخاطی شان به طرز قابل توجهی ترشح می شده است، خودشان متوجه می شوند که چند ساعت یا چند روز دیگر بایستی به بیمارستان بروند، در حالی که زایمان در برخی دیگر از مادران ممکن است تا چندین هفته بعد هم به عقب بیافتد.

آیا با از دست دادن ماده مخاطی، باید در بیمارستان بستری شوم؟

به احتمال زیاد به عنوان مادر نشانه های متعددی را مشاهده می کنید که گویای نزدیک شدن زمان زایمان هستند. از بین رفتن ماده مخاطی تنها یکی این نشانه ها است. با این حال این احتمال وجود دارد که حتی تا چند هفته بعد از از بین رفتن ماده مخاطی، باز هم باردار باشید. پس به طور قطع نمی توانیم بگوییم که از بین رفتن ماده مخاطی حاکی از زایمان در چند ساعت یا چند روز آینده است.

چنانچه ماده مخاطی تان را از دست دادید و یک یا چند مورد از نشانه ها و علائم زیر را مشاهده کردید، به احتمال زیاد زمان زایمان بسیار نزدیک شده است.
از جمله علائم و نشانه های نزدیک شدن زمان بارداری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
 

سبک شدن

زمانی احساس سبک شدن می کنید که کودک شروع به حرکت کرده است و در قسمت پایین تری از لگن قرار می گیرد. در حقیقت با این جابجایی نفس کشیدن برای تان آسان تر می شود، اما فشار بیشتری بر مثانه وارد می شود. احساس سبک شدن نشانه این است که کودک تان در حال قرارگیری در وضعیتی مناسب وضع حمل است.
 

ماده مخاطی

درباره از دست دادن ماده مخاطی تا حدودی در قسمت های ابتدایی توضیح داده ایم. گاهی اوقات شاهد این بوده ایم که بعضی از زنان به طور متوجه از بین رفتن ماده مخاطی خود نشده اند.
 

شکسته شدن غشاء

نام دیگری که به شکسته شدن غشاء اطلاق می شود، “پاره شده کیسه آب” است. زمانی می گوییم غشاء شکسته شده است که کیسه دربرگیرنده او پاره شده و مواد از آن خارج شوند. در برخی از زنان باردار، این مایع به طور ناگهانی و یک دفعه خارج می شود و در دسته دیگر، آرام آرام این مایع خارج می شود. به محض این که کیسه آب مادر پاره شد، اگر تاکنون با انقباضات مواجه نشده است، باید منتظر آن باشد. مادامی که رحم گشاد می شود و مقدمات به دنیا آمدن جنین را فراهم می کند، این دسته انقباضات شدیدتر و متداول تر می شوند و زمان بیشتری ادامه پیدا خواهند کرد.
 

نازک شدن دهانه رحم

برای این که جنین بتواند از کانال های مربوطه عبور کند، رحم بایستی نازک تر شده و بیشتر منبسط شود. به دلیل این که دیگر چیزی تا مشخص شدن تاریخ دقیق زایمان باقی نمانده است، پزشک از شما خواسته تا بررسی های رحمی صورت گرفته و میزان محو شدگی دهانه رحم مشخص شود.
 

میزان گشاد شدگی

دو مورد از بارزترین نشانه هایی که می گوید زمان زایمان بسیار نزدیک است، میزان گشاد شدگی دهانه رحم و نازک شدن آن است. در زمان اندازه گیری سعی می شود تا مقدار باز شدگی دهانه رحم در شرایط عادی مشخص شود؛ زمانی که دهانه رحم به اندازه 10 سانتی متر باز شود، به این معنی است که زمان بارداری فرا رسیده است. این احتمال وجود دارد که باز شدگی تا چندین هفته ادامه پیدا کرده و سپس زایمان صورت بگیرد.
 

انقباضات شدید و مرتب

درحقیقت این انقباضات راه عبور جنین را باز کرده و رحم را گشاد می کند و از این رو جنین می تواند به مسیر رو به جلوی خود ادامه دهد. اگر این دسته از انقباضات شدید برای تان اتفاق افتاد، کاری که باید انجام دهید این است که مدت انقباضات و زمانی از بین رفتن انقباضات را یادداشت کنید. به احتمال زیاد، وقوع این دسته از انقباضات شدید و مرتب گویای این است که باید هر چه سریع تر به بیمارستان بروید.

همان طور که مشاهده کردید، از بین رفتن ماده مخاطی تنها نشانه ای نیست که زمان بارداری را تعیین می کند. از بین رفتن ماده مخاطی شرایط مهمی نیست و نیازی ندارد که مادر باردار درمان شود. بعلاوه این شرایط نشان دهنده آغاز دوره انقباضات شدید و منظم هم نمی باشد. در حقیقت این دو نشانه به مادر می گویند که در چند روز آینده باید به بیمارستان برود، زیرا زمان زایمان نزدیک شده است.

چگونه بفهمیم که ماده مخاطی مان را از دست داده ایم؟

ترشحات و انواع بیماری های واژن برای بیشتر زنان باردار در طول این دوران پیش می آید؛ در نتیجه به سختی می توان بگوییم که چه زمانی ماده مخاطی مادر از  رحم آزاد شده است. البته در صورت توجه یک راه آسان برای شناسایی ترشحات عادی از ماده مخاطی وجود دارد: ماده مخاطی ظاهری چسبناک یا ضخیم داشته و حالت ژله دارد در حالی که ترشحات روزانه واژن اینطوز نمی باشند. ماده مخاطی ظاهری شفاف، صورتی رنگ یا به طور کلی خونی رنگ است.

مادران باردار به چندین دلیل در طول این دوران ماده مخاطی خود را از دست می دهند. در بیشتر مواقع علت ترشح ماده مخاطی، نرم شدن رحم است. منظورمان از نرم شدن یا کامل شدن رحم این است که رحم شروع برای آماده سازی مقدمات زایمان، شروع به نرم و عریض شدن می کند. در نتیجه این شرایط ماده مخاطی دیگر نمی تواند در جای اصلی اش باقی بماند و به همین دلیل ترشح می شود.

گاهی اوقات علت از بین رفتن ماده مخاطی، انجام آزمایشات رحمی است. این احتمال وجود دارد که در نتیجه این آزمایشات، ماده مخاطی جای دیگری به جز جای اصلی خود قرار بگیرد. برقراری رابطه جنسی در طول دوران بارداری منجر به شل شدن ماده مخاطی و در نهایت آزاد شدنش می شود.

همان طور که در قسمت های قبل هم اشاره کردیم، لزوما از دست دادن ماده مخاطی به معنای زمان قریب الوقوع زایمان نمی باشد. بلکه نشان دهنده این است که تغییرات بسیار مهمی در بدن در حال انجام شدن است و بهتر است که برای زایمان آماده باشید. از طرف دیگر، رحم تان نرم و گشاد می شود و در نتیجه جنین می تواند به راحتی از درون کانال رحم عبور کرده و به دنیا آید.
 

بعد از این که ماده مخاطی از بدن خارج شد، چه باید بکنیم؟

قدم بعدی که جواب این سئوال را تعیین می کند، ظاهر ماده مخاطی و نیز چند ماهه بودن بارداری است. در صورتی که ماده مخاطی تان را دیدید، سعی کنید تا اندازه، رنگ و ظاهر کلی آن را برای پزشک تان توضیح دهید. این اطلاعات به پزشک کمک کرده تا مرحله بعدی را به راحتی مشخص کند.
 

کمتر از 36 هفته بارداری

زمانی که فکر کردید ماده مخاطی تان از بدن خارج شده است، در اولیه فرصت با پزشک خود تماس بگیرید. اگر پزشک تشخیص دهد که زودتر از زمان مقرر ماده مخاطی از بدن تان خارج شده است، وی توصیه می کند که سریعا به مرکز درمانی رفته و ارزیابی های ضروری انجام شود. به احتمال زیاد پزشک وضعیت کودک و/ یا رحم را هم بررسی می کند.
 

بعد از 37 هفته بارداری

در صورتی که مادر در هفته 37ام بارداری اش باشد و نشانه ای که باعث نگرانی اش شود را مشاهده نکرده باشد، با از بین رفتن ماده مخاطی هم هیچ جایی برای نگرانی نیست. چنانچه نشانه هایی مشاهده کرده اید که باعث نگرانی تان شده اند، با پزشک خود تماس گرفته یا این که در قرار ملاقات بعدی تمام جزییات را برای او تعریف کنید. توصیه می کنیم که هرگز این مورد را نادیده نگیرید و در اولین زمان ممکن با پزشک خود تماس بگیرید. مسلما پزشک یا ارائه دهنده خدمات درمانی خواهان سلامت و امنیت شما و فرزندتان است. در این زمان، پزشک توصیه می کند که به دقت نشانه های زایمان، مثل وقوع انقباضات شدیدتر و منظم تر را بررسی کنید. برای جلوگیری از رسیدن ترشحات به لباس زیرتان، می توانید از لباس های استری یا پد استفاده کنید.
 

چه زمانی با پزشک خود تماس بگیریم؟

زمانی که مقدار زیادی خون همراه با ترشحات ماده مخاطی از بدن تان خارج شد، بایستی سریعا با پزشک خود تماس بگیرید. خونریزی های شدید نشان دهنده ایجاد مشکلاتی در طول دوران بارداری، مثل سقط جنین یا جفت سر راهی، باشد.

مرحله بعد

خارج شدن ماده مخاطی از بدن نشانه ای خوب و امید بخش است که گویای امن بودن بارداری است؛ پس جای هیچ نگرانی نیست. به احتمال زیاد در طول یا بعد از هفته 37ام بارداری، ماده مخاطی تان را از دست می دهید. در صورتی که در هنگام خروج ماده مخاطی از بدن نگران بودید یا این که سئوالی برای تان پیش آمد، بهتر است که به پزشک خود اطلاع دهید. بعلاوه فراموش نکنید که اگر بعد این شرایط با نشانه های بارزتر زایمان روبرو شدید، بایستی به مراکز درمانی مراجعه کرده یا این که با پزشک معالج خود تماس بگیرید.

منبع:   drchek.ir