براى دریافت پاسخ، باید چند نکته را لحاظ نمود:
اول: از نظر فقه شیعى فقط مى‌توان بر دو چیز سجده کرد: 1- «زمین» مانند خاک و سنگ و مانند آن دو که مهر نیز چیزى جز آن نیست. 2- چیزى که از زمین مى‌روید مشروط بر این که پوشیدنى و خوردنى نباشد.
دوم: بنابر روایات بسیارى – که شیعه و سنى نقل نموده‌اند – پیامبر ( صلى الله علیه وآله ) بر خاک سجده مى‌کردند و در تابستان که بر اثر هواى عربستان خاک و ماسه‌هاى کف مسجد النبى ( صلى الله علیه وآله ) بسیار گرم و سوزان مى شد، بر حصیر سجده مى‌کردند. در این باره روایت پیامبر ( صلى الله علیه ) که مورد اتفاق شیعیان و اهل سنت است، نقل مى کنیم: «جُعلت لى الارضُ مسجداً و طهوراً». «زمین براى من، سجده‌گاه و مایه پاکیزگى قرار داده شده است». از این روایت به خوبى استفاده مى‌شود پیامبر ( صلى الله علیه ) خاک و زمین را به عنوان سجده‌گاه و جهت تیمم استفاده مى‌کردند و در این باره تمامى شیعیان و اهل سنت اتفاق نظر دارند. نسبت به دیگر موارد اگر اختلاف نظر هست، عقل داورى مى‌کند که به مورد اتفاق نظر، عمل شود.
سوم: مهر همان خاک است که به‌صورت فشرده در آمده و سجده بر خاک امرى معمول است که از زمان پیامبر ( صلى الله علیه وآله ) بوده و از آنجا که امروزه همه مساجد مفروش است و سجده بر فرش تشریع نشده است، لذا شیعیان مهرى از خاک تهیه مى‌کنند که اولا «زمین» بر آن صدق کند و ثانیا پاک و تمیز باشد.
چهارم: برخى روایات اهل تسنن بر استفاده برخى صحابه از چیزى شبیه مهر امروزى براى سجده در نماز تصریح دارد: ابن سعد در طبقات الکبرى در احوال مسروق بن اجدع مى‌گوید: «کان مسروق اذا خرج یخرج بلبنه یسجد علیها فى السفینه». (وقتى مسروق بیرون مى رفت خشتى همراه خود مى‌برد و در کشتى بر آن سجده مى کرد). زرین مى گوید: «کتب الى على بن عبدالله بن عباس رضى الله عنه ان ابعث الى بلوح من احجار المروه اسجد علیه». (على بن عبدالله بن عباس به من نوشت که لوحى از سنگ هاى مروه برایم بیاور تا بر آن سجده کنم). از این ادله معلوم مى شود که سجده بر مهر یا همان لوح بدعت نیست بلکه می‌توان گفت با توجه به ادله‌اى که در باب سجده بر زمین و گیاه ذکر شد، سجده بر غیر اینها، در غیر حالت اضطرار، باطل و بدعت است.
پنجم: مهر نزد شیعه موضوعیت ندارد بلکه ملاک همان سجده بر خاک است و مهر وسیله‌اى است که سجده بر خاک را در هر جا و هر مکان سهل و آسان مى سازد.
ششم: عالمان برجسته و عارفان اهل سنت نیز سجده بر خاک را تأکید کرده‌اند هم چنان که امام محمد غزالى در کتاب «احیاء العلوم» بر این مسأله انگشت نهاده است.
هفتم: سجده بر مهر شرک نیست چرا که شرک آن است که سجده براى غیر خدا باشد ولى شیعیان بر خاک سجده مى کنند، نه براى خاک. به عبارت دیگر شرک آن است که غیرخدا «مسجود» واقع شود نه مسجد (محل سجده) و مهر و خاک مسجد است، نه مسجود. برخلاف حرکت بت پرستان که بت‌ها را مسجود قرار داده و در پیشگاه آنها کرنش و تواضع مى‌نمودند.
توضیح: این که سجده از جمله کارهایى است که بالاترین حد خضوع و فروتنى انسان در مقابل کس یا چیزى را نشان مى‌دهد. استدلال بت پرستان براى توجیه سجده‌شان در مقابل بتها این بود که چون خداى خالق جهان دیده نمى‌شود نمى‌توان او را عبادت نمود، پس باید بت‌هایى را که دیدنى و محسوس هستند پرستش کرد و به همین جهت در مقابل بتها کرنش و سجده مى‌کردند و به آنها که ساخته دست خودشان بودند احترام مى‌گذارند. ولى تفکر شیعه آن است که تنها وجود شایسته عبادت خداوند یکتا است، او اگرچه دیده نمى‌شود و کنه ذات او در محدوده فهم و درک محدود انسان نمى‌گنجد، ولى عبادت او امرى ممکن است و خودش کیفیت این عبادت را آموخته و باید او را به همان نحوى که فرموده است عبادت کرد. سجده بر خاک و ساییدن پیشانى بر آن که نشانى از پایین ترین چیزهاست علامت نهایت ذلت و کوچکى انسان و اعتراف به عظمت خالق است ( سبحان ربى الاعلى و بحمده ) و تفاوت این عمل و فکر بت پرستان از زمین تا آسمان است.
هشتم: اگر بنا به اظهار برخى از اهل تسنن سجده بر مهر بت پرستى محسوب مى‌شود سجده بر فرش نیز همان حکم را دارد. بنا به نظر شیعه چرا خواندن نماز با مهر کربلا ثواب بیشترى دارد؟ قبل از پاسخ به سوال باید تاکید کرد که وجود مهر براى شیعیان موضوعیت ندارد لذا در روایات نیز سجده بر تربت امام حسین ( علیه السلام ) مورد تاکید قرار گرفته که مى‌تواند به‌صورت خاک و یا در قالب مهر باشد. فضیلت و آثار و برکاتى که براى تربت حسینى است، براى هیچ تربتى و قطعه‌اى از قطعات زمین نیست. خاک کربلا قطعه‌اى از بهشت است که خداوند متعال به‌واسطه قدردانى از یک فداکار در راه دین که تمام هستى خود را فدا کرده، در آن خاک، برکت و فضیلت و شفا قرار داده است. در روایتى امام باقر ( علیه السلام ) فرموده‌اند: خداوند تبارک و تعالى بیست و چهار هزار سال پیش از خلقت کعبه، زمین کربلاء را آفرید و آن را مقدس و مبارک قرار داد و پیوسته قبل از خلقت مخلوقات مقدس و مبارک بود تا آن را برترین زمین در بهشت نمود و برترین منزل و مسکنى قرارش داد که اولیاء و دوستانش در بهشت در آن سکنا مى گزینند. از همین رو گرچه سجده بر هر خاکى، بلکه هر سنگ و چوب پاکى جایز و صحیح است اما بر اساس همین امتیازى که تربت امام حسین ( علیه السلام ) دارد، امام صادق ( علیه السلام ) جز بر خاک کربلا سجده نمى‌کرد و این کار را از سر خشوع و خضوع براى خدا مى‌کرد. و مى‌فرمود: «سجده بر خاک حسین ( علیه السلام ) حجاب‌هاى هفت‌گانه را از میان بر مى‌دارد».