پاسخ: با سلام و احترام. سیگار ضررهای زیادی دارد اما راه برخورد با آن تنها در تولید نکردن و جلوگیری از پخش آن نیست زیرا علاوه بر گسترش قاچاق و خروج ارز،با وجود این تعداد افراد سیگاری در کشور نمی توان انتظار داشت که همه یکباره سیگار را کنار بگذارند بلکه باید با فرهنگ سازی مناسب و با تبلیغات گسترده و پیگیر و روش های مختلف ذهنیت افراد سیگاری را نسبت به دخانیات تغییر داد و عوامل و زمینه های گرایش افراد به سیگار را شناسایی نمود و در جهت کاستن و یا از بین بردن آن اقدام نمود و ضمن برخوردهای لازم باید اقدامات پیشگیرانه و فرهنگ سازانه را در این زمینه اجرا نمود. 1. درباره سیگار غیر از آیت الله مکارم کسی مطلقا حکم به حرمت نکرده است و ایشان نیز طبق استنادات پزشکی بطوری که ضرر قابل توجه داشته باشد حرام دانسته اند بنابراین تشخیص مورد به عهده مکلف و عرف متعارف مردم است و مطلقا حرام نیست. لازم به ذکر است که منظور از حرمت مطلق این است که اگر چیزی مطلقا حرام باشد استعمال و استفاده آن در حد بسیار کم نیز مطلقا حرام است ولی درباره سیگار چنین نیست و اعتیاد شدید و مصرف زیاد آن از موارد مضر دانسته شده و یا اینکه شخص بلحاظ بدنی و تنفسی طوری باشد که استعمال کم آن نیز مضر باشد. بنابراین تشخیص ضرر به عهده مکلف است. 3. چنانکه گفته شد کشیدن سیگار حرام نیست و پول سیگار نیز به جیب مسئولین نمی‌رود عمده سیگاری که در کشور مصرف می‌شود وارد می‌شود و اگر تولید آن در کشور به طور کلی قطع شود در آن صورت یا باید کلا وارد شده که پول آن نیز به جیب کشورهای خارجی خواهد رفت و یا ممنوع شود که به طور قاچاق وارد خواهد شد ، بنابر اظهارات کارشناسان دخانیات ایران، سهم شرکت دخانیات ایران در بازار مصرفی داخلی حدود 25درصد را تشکیل می دهد، باقی سهم بازار مصرفی ایران در اختیار قاچاق مافیایی سیگار است چنانکه می‌دانید درباره مواد مخدری که این همه فتوا به حرمت آن وجود دارد و ضرر آن برای بدن و جامعه برای بسیار از مردم واضح است و در سال صدها کشته برای مقابله آن داده می‌شود و خانواده‌های زیادی از هم می‌پاشد باز به حد وفور به طور قاچاق وارد می‌شود بنابراین درباره سیگار که چنین ضرری نیز ندارد اگر ممانعت شود مطمئنا بصورت قاچاق وارد خواهد شد که خود مضرات زیادی برای جامعه و اقتصاد و اشتغال دارد چه اینکه هم اکنون نیز مقادیر زیادی به صورت قاچاق وارد می‌شود. و همانطور که می‌دانید مبارزه با قاچاق خود هزینه‌های مالی و جانی زیادی را برای کشور تحمیل می‌کند. و از طرفی طبق دیدگاه آیت الله خامنه ای خرید و فروش و استعمال تنباکو به خودی خود اشکال ندارد و اگر دارای ضرر مهمی باشد که در این صورت خرید و فروش و استعمال آن جایز نیست (اجوبه الاستفتاآت، ج 2، ص 109) بنابراین به نظر می‌آید بجای مبارزه عملی در جامعه با سیگار بهتر است ابتدا کار فرهنگی صورت گیرد و مردم از مضرات آن مطلع گردند و مبارزه عملی برای وقتی موکول شود که مصرف کنندگان آن کمتر شده و مضرات آن بیشتر باشد. بنابراین مراجع تقلید از کاری واهمه ندارند بلکه تعطیلی کامل تولید سیگار در داخل اصلا به حل معضل سیگار کمک نمی کند، بلکه درآمد ناشی از تولید سیگار داخلی باز هم نصیب تولیدکنندگان خارجی می گردد. از سوی دیگر جلوگیری مناسب از واردات قاچاق سیگار نیز دشوار و در مواردی غیر عملی است. علاوه بر این که این امور مربوط به کشورداری و رهبری است که البته ایشان خود یکی از مراجع هستند. مهمتر از همه اینکه اعلام حرام کردن یا حلال بودن چیزی نیست که مراجع از خود بگویند بلکه باید ادله قوی فقهی داشته باشدوگرنه جزء تحریم حلال و تحلیل حرام است که در قرآن کریم عواقب سختی برای مرتکب شوندگان آن اعلام شده است.