«وجه» در لغت به معنای صورت است که هنگام مواجه و ملاقات با کسی با آن رو به رو می شویم. «وجه» در مورد خداوند در آیات و روایات گاهی به معنای ذات پاک خداوند است و گاهی به معنای صفات پروردگار است. در آیه 88 سوره قصص می فرماید: « وَ لا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ کُلُّ شَیْ ءٍ هالِکٌ إِلاَّ وَجْهَهُ لَهُ الْحُکْمُ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ »و در آیه 25 و 26 از سوره الرحمن : «کُلُّ مَنْ عَلَیْها فانٍ، وَ یَبْقى وَجْهُ رَبِّکَ ذُو الْجَلالِ وَ اْلإِکْرامِ». عده ای از مفسران «وجه الله» و «وجه ربّک» را به ذات الهی و برخی به صفات الهی تفسیر کرده اند. اما اینکه در برخی جاها به ائمه وجه الله اطلاق شده بدان دلیل است که: کسانی که در راه سلوک الهی پیش رفته اند و به مدارج عالی آن نائل گشته اند و در فعل و صفات و در مرحله نهایی در ذات حق محو و فانی شده اند مظهر افعال و صفات و اسمای الهی شده اند، با دست خدا کار می کنند و با چشم او می بینند و با گوش او می شنوند و به طور کلی همه وجود شئون و آثار و صفات خود را از حق می بیند و دیگر خودی و ذاتی برای آنها باقی نمانده تا صفات و افعال را از خود بینند . در روایتی که به حدیث قرب نوافل معروف است به این موضوع اشاره شده است : « … و انه لیتقرب الی بالنافله حتی احبه، فاذا احببته کنت سمعه الذی یسمع به و بصره الذی یبصر به و لسانه الذی ینطق به و یده الذی یبطش به … » ؛ « به درستی که بنده من با نافله و کارهای مستحبی قرب مرا می جوید تا اورا دوست بدارم . و هنگامی که او را دوست داشتم گوش او می شوم که با آن می شنود و چشم او می شوم که با او می بیند و زبان او می گردم که با آن سخن می گوید و دست او می شوم که با آن می گیرد … . ( اصول کافی ، ج2 ، ص 352 ) .
در زیارت امام زمان -عج – در روز جمعه نیز آمده است : السلام علیک یا عین الله فی خلقه ؛ درود بر تو که چشم خدا در میان بندگان اویی . این وجه الله الذی یتوجه الیه الاولیاء, دعای ندبه .
جهت اطلاع بیشتر ر. ک:
ا- رساله سیر و سلوک ، منسوب به سید بحر العلوم؛
2- رساله لب الباب ، سید محمد حسین حسینی طهرانی؛
3- تفسیر نمونه ذیل آیه مورد نظر.