اینکه با تمرکز بر برخی آسیب ها، مشکلات و نقاط ضعف در کشور ، مجموعه اقدامات و دستاوردهای نظام را زیر سؤال ببریم دور از انصاف است. درست است که با گذشت 38 سال از پیروزی انقلاب اسلامی ، هنوز به نظام و کشوری کاملاً اسلامی دست نیافته ایم و با نقطه مطلوب فاصله داریم، اما مسیری که پس از انقلاب اسلامی در راه احیای ارزش های اسلامی و استقلال و پیشرفت کشور برداشته شده است را نباید نایده گرفت .هر گونه قضاوت و ارزیابی منصفانه در مورد عملکرد نظام در گرو توجه به مجموعه نقاط مثبت و منفی در کنار هم بدون هر گونه بزرگ نمایی و یا سیاه نمایی است. این منصفانه نیست که فاصله نظام جمهوری اسلامی با تحقق نظامی کاملاً اسلامی را بهانه ای برای نادیده گرفتن دستاوردهای نظام قرار داد .
حضرت امام فرمودند: « اینجانب هیچگاه نگفته و نمی گویم که امروز در این جمهوری به اسلام بزرگ با همه ابعادش عمل می شود و اشخاصی از روی جهالت و عقده و بی انضباطی بر خلاف مقررات اسلام عمل نمی کنند ، لکن عرض می کنیم که قوه مقننه و قضائیه و اجرائیه با زحمات جان فرسا کوشش در اسلامی کرد این کشور می کنند و ملت ده ها میلیونی نیز طرفدار و مددکار آنان هستند.» (وصیت نامه الیه – سیاسی امام خمینی (ره) ، قم:دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه ،1380،ص22)
مقام معظم رهبری نیز فرمودند: « ما همیشه می گوییم، بارها گفتیم که ما نتوانستیم خواسته‌هاى اسلام را به‌طور کامل تحقّق ببخشیم، این قطعى است؛ امّا ما راه زیادى در این زمینه طى کردیم. ما نتوانستیم عدالت اجتماعى را به‌طور کامل در این کشور به‌وجود بیاوریم امّا خیلى از راه را جلو آمدیم. نباید اینها ندیده گرفته بشود. یک‌روزى همه‌ ثروت این کشور صرف تعدادى خانواده‌هاى اشرافى [مى‌شد] و احیاناً سرریز آن به چند شهر بزرگ می رسید؛ امروز اقصى‌ نقاط کشور برخوردار از خیرات این کشورند. این حرکت عظیم، حرکت به سمت عدالت اجتماعى، حرکت به سمت اخلاق اسلامى ‌[وجود دارد]. حالا می شنویم گاهى اوقات راجع به اخلاق حرف زده می شود، انتقاد می کنند؛ بله؛ با آن اخلاق اسلامى مطلوب، امروز ما فاصله داریم، در این شکّى نیست؛ امّا ما خیلى پیش رفتیم، راه زیادى را ملّت ایران طى کردند، اینها را ندیده نگیرند… بله، البتّه راه طولانى‌اى در پیش داریم؛ ما به آرمانهایمان هنوز نرسیده‌ایم؛ آرمانهاى اسلامى خیلى بالاتر از این حرفها است. » (بیانات در دیدار مردم قم به مناسبت سالروز قیام نوزدهم دی ، 17/10/93)
نظام جمهوری اسلامی که از ابتدا تاکنون تمامی سعی و تلاش خود را در جهت تحقق و اجرای کامل تعالیم و ارزش های اسلامی، در سطح جامعه به کار بسته است. و در این راه تا آنجا که امکانات مادی و معنوی اجازه داده از هیچ تلاشی دریغ نکرده است. اما باید به این نکته نیز توجه داشت که وجود نظام سیاسی و حقوقی منطبق با دین در صورتی در اجرای کامل تعالیم و ارزش های اسلامی در سطح جامعه موفق خواهد بود که سایر شرایط و زمینه های لازم (از قبیل وجود منابع انسانی مورد نیاز، کارگزاران و مدیرانی صالح، مردم وفادار و همیشه در صحنه، کفایت منابع مادی و اقتصادی و…). مهیا بوده و به علاوه موانع و مشکلات (از قبیل تهدیدات خارجی و تهاجمات نظامی و فرهنگی، محاصره های اقتصادی و سیاسی و نظامی، بدعت ها و سنت های غلط، دنیاگرایی تجمل پرستی و..). وجود نداشته باشد؛ وگرنه هرگز آن حکومت دینی در اصلاح کامل جامعه موفق نخواهد بود. این موضوع درباره حکومت امیرالمؤمنین(ع) نیز مطرح است. حضرت علی(ع) از سوی خداوند متعال، به عنوان ولیّ جامعه اسلامی و هم تراز پیامبر اکرم(ص) معرفی شده و هیچ تردیدی در حقانیت و مشروعیت حکومت ایشان وجود ندارد. در قرآن کریم ابلاغ ولایت ایشان به دست پیامبر اکرم(ص)، موجب اکمال دین و اتمام نعمت و راضی بودن به دین اسلام دانسته شده است. (مائده، آیة 3 ) اما با نگاهی به تاریخ پنج ساله حکومت مولای متقیان و اوضاع اجتماعی حاکم بر آن دوران، روشن می شود که موانع زیاد فراروی آن حضرت بوده است. جنگ های داخلی صفین، جمل و نهروان، تهدیدات دشمنان خارجی، کمبود نیروی انسانی توانمند و تربیت یافته، کثرت مشکلات، گستردگی بدعت ها و سنت های فاسد و آلودگی های مزمن اجتماعی، تغییر چهارچوب نظام ارزشی و… تنها گوشه ای از مشکلات ایجاد شده در حکومت عدل امام علی(ع) است. دنیاگرایی مردم، خیانت و یا نافرمانی برخی کارگزاران و فرماندهان آن حضرت و… از مسائلی بودند که ایشان در تمام دوران حکومت خود با آن روبه رو بودند؛ ولی در همان حال آن حضرت شایسته ترین فرد برای حکومت و زمامداری جامعه اسلامی در اوضاع آن روز بود و این نابسامانی ها، هیچ گاه تردیدی در اصل مشروعیت ولایت آن حضرت ایجاد نمی کند. حال آیا می توان به دلیل وجود آن مشکلات، حکومت امام علی(ع) را نالایق و ناکارآمد معرفی کرد و یا اینکه آن جامعه را غیراسلامی دانست؟!
همانگونه که مقام معظم رهبری فرمودند: « نظام اسلامى، یک نظام پیش ساخته مثل خانه هاى پیش ساخته نیست؛ نظامى است که باید آجر آجر و سنگ سنگ روى هم چید و آن را بالا برد. در اثناى این کار، طبیعى است که مشکلاتى پیش بیاید. این مفاهیمى هم که من گفتم عدالت اجتماعى، آزادى، آگاهى، معنویت؛ که جزو مبانى این نظام اند مفاهیم ایستا و متحجرى نیستند؛ این ها چیزهایى هستند که بر حسب پیشرفت و اقتضائات زمان، ممکن است مصادیقشان تغییر پیدا بکند. در اثناى این کار بسیار پُرتلاش و پُرزحمت، خیلى طبیعى است که مشکلاتى پیش بیاید؛ چون به طور پیوسته و دائم بایستى مهندسى و معمارى کرد و مراقب بود که هیچ نقطه اى از این بنا برخلاف جهتِ صحیح ساخته نشود.
البته ممکن است گاهى اختلاف نظر و کمبود مصالح و کمبود نیروى کار پیش بیاید و دشمن این بنا را به منجنیق ببندد و گوشه اى از آن را ویران کند؛ گاهى ممکن است فلان بنّا یا عمله، در گوشه این بنا، کارى را نادرست انجام بدهد، که باید رفت و آن را ترمیم کرد؛ گاهى ممکن است در کسانى که خودشان معمار و سازنده بنا هستند، ضعف ها و تنبلى هایى وجود داشته باشد؛ همه اش هم این طور نیست که بگوییم ضعف ها تحمیلى و از ناحیه دیگران است.
بنابراین در این راه، مشکلات فراوانى وجود دارد؛ کمبود مصالح، رفیق نیمه راه و آدم هاى طماع و قدرت طلب، بخشى از این مشکلات است. ما باید این نظام را بسازیم و ذره ذره و قدم به قدم پیش برویم. البته اگر از من بپرسید که چه قدر پیش رفته ایم، خواهم گفت ما زیاد پیش رفته ایم. همان طور که گفتم، اگر کسى با گذشته این کشور آشنا باشد، خواهد دید که ما خیلى پیشرفت کرده ایم. در این کشور مردم به حساب نمى آمدند، اما امروز مردم محور تصمیم گیرى ها هستند.
معنویت در این کشور به شدت مورد تهاجم بود؛ سعى مى شد معنویت ازاله بشود؛ اما امروز چراغ معنویت در بین مردم روشن و پُرفروغ است. آن روزهاعمداً به فساد کشانده مى شدند.
شاید شما شنیده اید که رؤساى کشور و خانواده هاشان، مهم ترین شرکاى باندهاى مواد مخدر در این کشور بودند؛ اول بار آن ها هروئین را به این کشورآوردند و پخش کردند؛ فساد و اعتیاد و بدبختى را به دست خودشان ترویج مى کردند. امروز شما مى بینید که نظام، با همه وجود و با تلاش فراوان، در مقابل این مشکلات ایستاده که همه دنیا هم کار او را تصدیق مى کنند اما آن روز براى مسئولان کشور کارهاى نمایشى در درجه اول بود. به روستاها، به جاده هاى روستایى، به برق رسانى روستایى، به بقیه چیزهایى که در شهرهاى دور بود، مطلقاً اعتنایى نمى شد. اسم مى آوردند که ما مى خواهیم زبده پرورش بدهیم؛ اما در طول پنجاه سال، آن ها توانسته بودند حدود صدوپنجاه هزار دانشجو در این کشور داشته باشند…بنابراین ما پیشرفتِ زیادى کرده ایم؛ منتها اگر از من بپرسید که آیا به این حد قانعم، پاسخ من این است: ابداً. ما هنوز راه زیادى داریم؛ هم به عدالت اجتماعى اى که اسلام از ما خواسته است و اسلام در این خصوص خیلى سختگیر است هم به آن سطحى از آزادى که ملت ایران مستحق و شایسته آن است، هنوز نرسیده ایم. ما هنوز کار داریم؛ این راه، راهى طولانى است. این که من بارها به مى گویم خودتان را آماده کنید، براى همین است. شما باید این راه را طى کنید؛ این راه هم راهى است که در هر کیلومترش تابلوى «توقف ممنوع» نصب شده است؛ لذا در این راه نباید توقف کرد.
سربازانِ عدالت اجتماعى باید خستگى ناپذیر باشند. آن کسانى که در این راه هاى طولانى و آرمان هاى بزرگ حرکت مى کنند، باید خستگى حس نکنند. یک ملت، این گونه به سیادت و آقایى و آرمان هاى خودش مى رسد. هیچ ملتى با تنبلى به سیادت و سعادت نمى رسد.
بزرگ ترین مصیبت براى یک ملت این است که بگوید چون ما نتوانستیم همه هدف هاى خود را تأمین کنیم، پس ولش؛ نخیر، بایستى هدف ها را دنبال کرد. (بیانات رهبر معظم انقلاب در جلسه پرسش و پاسخ دانشجویان دانشگاه صنعتى امیر کبیر، 9/ 12/ 1379)
گرچه هنوز تا تحقق ایرانی کاملاً اسلامی فاصله وجود دارد ، اما امروز با افتخار می توانیم بگوییم که پس از گذشت این مدت از عمر نظام جمهوری اسلامی در مسیر تحقق اهداف اسلامی گام برداشته ایم و امروز جمهوری اسلامی به عنوان کشوری مستقل ، آزاد ، با اراده و مصمم برای دستیابی به پیشرفت و توسعه و مخالف نظام سلطه و حامی مظلومان و مستضعفان و تأثیر گذار در سطح منطقه و جهان شناخته می شود و همه مسئولان و دولتها در برهه های مختلف در این مسیر نقش داشته اند گرچه در این مسیر با آسیب ها و موانعی روبرو بوده ایم و دچار برخی لغزش ها و ریزشها شده ایم ، اما آنچه مهم است این است که حرکت کلی نظام با رهبری هوشمندانه حضرت امام و مقام معظم رهبری در مسیر اهداف ترسیم شده بوده است و همه هراس و کینه دشمنان ناشی از این قدرت نظام است .مقام معظم رهبری فرمودند:« موضع انقلاب اسلامی موضع هجومی است , هجوم علیه سیستم ظالمانه و ستمگرانه ای که امروز بر دنیای سیاست در سراسر عالم و بر زندگی واقعی مردم حاکم است , یعنی هجوم بر نظام سلطه… انقلاب اسلامی , فریاد و نهیبی است علیه چنین نظام های ظالمانه ای در دنیا . علت این هم که نظام اسلامی و انقلاب اسلامی در چشم ها و کام های ملت ها شیرین بوده و همچنان هست , همین است . این هم که می بینید در دنیا سیاست های گوناگون با شیوه های مختلف مرتب روی جمهوری اسلامی فشار می آورند تا در قضایای گوناگون مثلاً در قضیه فلسطین موضع نگیرد , بعضی ساده لوح ها خیال می کنند که مشکل فقط این است که جمهوری اسلامی در فلان قضیه موضع تندی دارد , لذا می گویند شما موضع تند نگیرید , در صورتی که مسأله این نیست مسأله این است که مواضع اصولی جمهوری اسلامی , اصل سیاست های سلطه را در دنیا تهدید و ملت ها را امیدوار می کند .» (پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری , بیانات معظم له در دیدار با دانشجویان و دانش آموزان طرح ولایت ,17/5/81)