کورک پوستی

کورک یک نوع عفونت پوستی است که خود را با قرمزی و احساس درد در ناحیه نشان می دهد. با گذشت زمان ناحیه عفونی شده سفت و سخت تر شده و فرد با لمس محل احساس درد می کند.

در نهایت نیز مرکز کورک نرم شده و با گلبول های سفید خون که برای مبارزه با عفونت ها به میدان آمده اند پر می شوند. این ورود گلبول های سفید از طریق جریان خون اتفاق افتاده و عفونت را ریشه کن خواهد کرد.

این مجموعه گلبول های سفید خون، باکتری و پروتئین ها را با نام عفونت یا چرک می شناسند. در نهایت عفونت موجود در کورک برآمده شده و نوک سفید رنگی بر روی آن ایجاد می شود.

می توان با استفاده از جراحی این عفونت انباشته شده در زیر پوست را تخلیه کرد. یا اجازه داد تا به خودی خود از داخل پوست تخلیه شود. عفونتی که در نزدیک بافت به وجود آمده باشد را با نام ورم عفونتی شناخته و به آن کورک نیز گفته می شود. کورک ها ممکن است در هر جایی از بدن به وجود بیایند. حتی قسمت هایی مثل میان تنه، باسن، زیر بغل یا دیگر نواحی بدن را درگیر کنند.

کورک یا ورم عفونی پوستی که مقدار زیادی عفونت در زیر پوست جمع می شود.1
 

انواع کورک پوستی

دمل‌های بزرگ

دمل بزرگ در واقع یک آبسه چرکین در سطح پوست است که توسط باکتریوم استافیلوکوک اورئوس ایجاد می‌شود. این تورم و آبسه اغلب گروهی از فولیکول‌های مو را در خود جای می‌دهد. از این رو بزرگ‌تر از یک کورک یا دانه معمولی ظاهر می‌شود. یک دمل بزرگ می‌تواند یک یا چند دهانه بر روی پوست داشته باشد و بعد از تب یا سرماخوردگی بروز کند.
 

آکنه کیستی

آکنه کیستی نوعی آبسه چرکی است و هنگامی که مجراهای چربی مسدود و ملتهب می‌شوند، شکل می‌گیرد. آکنه کیستی در مقایسه با التهاب‌های سطحی که توسط آکنه‌های معمولی ایجاد می‌شوند، بافت عمیق‌تری از پوست را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
 

هیدرآدنیت چرکی

هیدرآدنیت چرکی وضعیتی است که طی آن به دلیل التهاب موضعی فولیکول‌های مو، چند آبسه چرکی در ناحیه زیر بغل و اغلب کشاله ران ایجاد می‌شود. درمان این نوع از التهاب‌های پوستی به کمک آنتی‌بیوتیک‌ها دشوار است، از این رو برای درمان آنها باید از یک فرآیند جراحی استفاده کرد تا فولیکول‌های موی موجود در ناحیه ملتهب به منظور رفع التهاب پوستی خارج شوند.
 

کیست پیلونیدال

کیست پیلونیدال گونه نادری از آبسه‌های چرکی است که درون یا بالای خط وسط باسن رشد می‌کند. کیست‌های پیلونیدال اغلب به صورت نواحی کوچک التهاب در قسمت پایینی ناحیه رویش مو (فولیکول مو) بروز می‌کنند. به مرور زمان به دلیل تحریک‌های ناشی از فشار مستقیم، این نواحی متورم بزرگ‌تر، سفت‌تر و دردناک می‌شوند و به صورت برآمدگی‌های حساسی بروز می‌کنند که نشستن را دشوار می‌سازند.

گل مژه

گل مژه یک برآمدگی قرمز رنگ دردناک و کوچک است که در انتهای مژه، زیر پلک چشم و یا درون پلک چشم رشد می‌کند. گل مژه در اثر التهاب موضعی غده‌های عرقی یا فولیکول‌ مژه‌های پلک رشد می‌کنند و اغلب با شالازیون (توده‌هایی که در قسمت داخلی پلک بالایی یا پایینی رشد می‌کند) اشتباه گرفته می‌شود. شالازیون اغلب بدون درد است و به جای عفونت، توسط انسداد و التهاب غدد چربی ایجاد می‌شود.2
 

علائم کورک

کورک یا ورم عفونی پوستی که مقدار زیادی عفونت در زیر پوست جمع می شود.

علائم و نشانه های کورک شامل موارد زیر می شود:

ممکن است اندازه و سایز کورک افزایش پیدا کند.

تورم در اطراف برآمدگی و احساس درد با لمس محل کورک

برجستگی به اندازه یک نخود که سفت بوده و قرمز رنگ است.

سر برآمدگی پر از عفونت بوده و ممکن است خود به خود تخلیه شوند. یا به بیرون نشت پیدا کند.

باکتری که موجب به وجود آمدن کورک می شود مسری هستند. آنها می تواند از طریق تماس مایع داخل کورک، دیگر قسمت ها یا پوست افراد دیگری را درگیر کند.

در صورتی که فرد دچار تب یا بیماری های مزمنی مثل سرطان، دیابت بوده و داروهایی مصرف کند که سیستم ایمنی فرد را سرکوب می کند. بهتر است در صورت بروز کورک (ورم عفونتی) یا دیگر عفونت های پوستی به پزشک مراجعه کند.

راه های بسیاری برای جلوگیری یا کاهش احتمال ابتلا به انواع کورک ها وجود دارد. البته هیچ راه قطعی ای برای جلوگیری از بروز کورک پوستی وجود نداشته است. ولی می تواند با حفظ نظافت و مراقبت از پوست تا حد زیادی از بروز چنین بیماری های پوستی جلوگیری کرد.

آنتی بیوتیک ها به تنهایی برای درمان این ورم های عفونتی کارساز نیست. درمان های اولیه کورک ها شامل کیسه آب گرم و تخلیه ورم عفونی است. البته باید تخلیه ورم عفونتی در زمان مناسب و زمانی که نرم است صورت بگیرد. بسیاری از این بیماری های پوستی بدون نیاز به هیچ درمانی و یا تنها با درمان های خانگی بهبود می یابند.1
 

علل بروز کورک

 کورک‌ها اغلب ناشی از نوعی باکتری به نام استافیلوکوکوس اورئوس (باکتری استاف) هستند که یک یا چند فولیکول را عفونی می‌کند. باکتری‌های استاف معمولاً بدون آنکه ضرری به بدن برسانند روی سطح پوست و درون مخاط بینی انسان زندگی می‌کنند.

کورک معمولاً زمانی بروز می‌کند که این باکتری‌ها از طریق بریدگی یا خراش وارد پوست می‌شوند. سیستم ایمنی بدن در پاسخ به این وضعیت سلول‌های سفید خون مبارزه کننده با عفونت را برای کشتن این باکتری‌ها به محل ورود آن‌ها می‌فرستد.

به مرور زمان، مخلوطی از باکتری‌های مرده، سلول‌های سفید مرده و سلول‌های مرده پوست در درون کورک جمع شده و تبدیل به چرک می‌شوند.

کفگیرک زمانی ایجاد می‌شود که عفونت زیر پوست گسترش می‌یابد و باعث تشکیل دسته‌ای از کورک‌ها می‌شود.3

چه زمانی باید به دنبال درمان پزشکی باشیم؟

هنگام بروز تب

زمانی که غدد لنفی متورم شوند.

زمانی که پوست اطراف کورک قرمز شود یا رگه‌های قرمز رنگ بر روی آن ظاهر شود.

زمانی که درد آن شدید شود.

زمانی که کورک تخلیه نمی‌شود.

زمانی که کورک دیگری در کنار کورک اصلی رشد کند.2
 

درمان کورک

 اکثر کورک‌ها بدون نیاز به درمان پزشکی خودبخود خوب شده و درمان کورک در خانه با موفقیت انجام میشود.
 

خوددرمانی

یکی از بهترین روش‌ها برای سرعت دادن به فرایند بهبود و درمان دمل این است که روزی سه تا چهار بار و هر بار به مدت ده دقیقه یک حوله گرم روی دمل قرار دهید. گرما میزان گردش خون در اطراف کورک را افزایش می‌دهد، که این باعث می‌شود تعداد بیشتری از سلول‌های سفید مبارزه کننده با عفونت به محل بروز کورک فرستاده شود.

وقتی کورک می‌ترکد آن را با بانداژ یا گاز استریل بپوشانید تا از گسترش عفونت جلوگیری شود. سپس دست‌هایتان با آب و صابون کاملاً بشویید. این کار به جلوگیری از سرایت باکتری‌ها به سایر بخش‌های بدنتان یا اشخاص دیگر کمک می‌کند.

مسکن‌های بدون نسخه، مثل پاراستامول یا ایبوپروفن می‌توانند به تسکین هرگونه درد ناشی از کورک کمک کنند.
 

تخلیه کورک

اگر کورک بزرگی دارید که نرم و اسفنجی است (در پزشکی به آن کورک متغیر گفته می‌شود) به پزشک مراجعه کنید. وقتی یک کورک نرم و اسفنجی شد، بعید است که خودبخود بترکد و احتمالاً به خوبی به درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها جواب نمی‌دهد.

پزشک می‌تواند چرک کورک را با تکنیکی به نام برش و تخلیه خارج کند. در برخی موارد، پزشک بیمار را برای انجام این درمان به یک بیمارستان محلی ارجاع می‌دهد.

در تکنیک برش و تخلیه نوک کورک با استفاده از یک اسکالپل  یا یک سوزن استریل سوراخ می‌شود. این کار که باعث تخلیه چرک از کورک می‌شود، معمولاً به تسکین درد و آغاز فرایند بهبود کمک می‌کند. قبل از درمان، معمولاً محل درگیر پوست با استفاده از بی‌حسی موضعی بی‌حس می‌شود.

هرگز سعی نکنید خودتان کورک را سوراخ کرده یا با فشار تخلیه کنید زیرا این کار به گسترش عفونت کمک می‌کند.

آنتی‌بیوتیک‌ها

معمولاً آنتی‌بیوتیک‌ها در موارد زیر توصیه می‌شوند:

برای انواع کفگیرک‌ها

اگر دمای بدنتان بالا باشد

اگر دچار یک عفونت ثانویه مثل سلولیت (عفونت لایه‌های عمقی‌تر پوست) شده باشید.

اگر یک کورک روی صورتتان داشته باشید (احتمال بروز عوارض ناشی از کورک روی صورت بیشتر است)

اگر درد و ناراحتیتان شدید باشد

معمولاً توصیه می‌شود یک آنتی‌بیوتیک با پایه پنی‌سیلین، که فلوکلوکساسیلین نام دارد، را به مدت هفت روز مصرف کنید. اگر پنی‌ سیلین برایتان مناسب نباشد می‌توانید از آنتی‌بیوتیک‌های دیگری مثل اریترومایسین و کلاریترومایسین استفاده کنید.

حتماً باید دوره مصرف آنتی‌بیوتیک را تکمیل کنید، حتی اگر کورک از بین رفته باشد؛ در غیر این صورت ممکن است که عفونت بازگردد.3

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.drjamili.ir
3.www.alireza-eftekhari.com