ویروس کرونا چگونه به مغز حمله می‌کند؟

دانشمندان گزارش دادند که ویروس کرونا تنها بر ریه‌ها تأثیر نمی‌گذارد. عامل بیماری‌زا (پاتوژن) ممکن است وارد سلول‌های مغزی شده و علائمی مانند هذیان و گیجی ایجاد کند.

ویروس کرونا بیشتر از همه ریه‌ها را درگیر می‌کند، اما کلیه‌ها، کبد و رگ‌های خونی را نیز هدف قرار می‌دهد. هنوز هم حدود نیمی از بیماران، علائم عصبی، از جمله سردرد، گیجی و هذیان را گزارش می‌کنند، که نشان می‌دهد ویروس ممکن است به مغز نیز حمله کند.

یک مطالعهٔ جدید اولین شواهد واضح را ارائه می‌دهد که در برخی افراد، ویروس کرونا به سلول‌های مغزی حمله کرده و از آن‌ها برای نسخه‌برداری و کپی کردن خود استفاده می‌کند. همچنین به نظر می‌رسد این ویروس تمام اکسیژن اطراف را مکیده و باعث می‌شود سلول‌های همسایه به علت نبود اکسیژن از بین بروند.

اینکه ویروس چگونه وارد مغز شده و یا هر چند وقت یک‌بار باعث از بین رفتن سلول‌ها می‌شود، مشخص نیست. عفونت مغز احتمالاً نادر است، اما ممکن است برخی از افراد به دلیل زمینه‌های ژنتیکی، بار ویروسی زیاد یا دلایل دیگر در معرض ابتلا باشند.

آکیکو ایواساکی، ایمونولوژیست از دانشگاه ییل که سرپرست مطالعهٔ جدید است، می‌گوید: “اگر مغز آلوده شود، می‌تواند نتیجهٔ کشنده‌ای داشته باشد.”

دانشمندان مجبور شدند برای استنباط اثرات کرونا بر روی مغز، به تصویربرداری از مغز و علائم بیماران اعتماد کنند، اما دکتر مایکل زندی، مشاور متخصص مغز و اعصاب در بیمارستان ملی مغز و اعصاب و جراحی مغز و اعصاب در انگلیس گفته است: “ما واقعاً شواهد زیادی در مورد توانایی ویروس برای آلوده کردن مغز ندیده بودیم، اگر چه می‌دانستیم این احتمال وجود دارد. این داده‌ها در رابطه با تاثیر ویروس کرونا بر مغز فقط کمی شواهد بیشتری را نشان می‌دهند.”

دکتر زندی و همکارانش تحقیقاتی را در ماه ژوئیه منتشر کردند که نشان می‌دهد برخی از بیماران مبتلا به کووید ۱۹ دچار عوارض عصبی جدی از جمله آسیب عصبی می‌شوند.1

تاثیر کرونا بر ذهن چیست؟

عوارض و اختلالات روانی بیماری کرونا کدامند؟ آیا کرونا منجر به بروز عوارض روانی طولانی مدت در فرد خواهد گردید؟ اینها برخی از سوالات مربوط به عوارض روانی بیماری کرونا است که توجه بیشتر کارشناسان و روانشناسان را به خودش جلب کرده است. اما کارشناسان در مورد عوارض روانی کرونا معتقدند که احتمال ابتلا به افسردگی، اضطراب و زوال عقل در افراد مبتلا به COVID-19 بیشتر است.

بر اساس یک مطالعه جدید، تقریباً 20 درصد از بیماران COVID-19 طی 3 ماه پس از تشخیص، یک مسئله بهداشت روانی مانند افسردگی، اضطراب یا زوال عقل پیدا کردند.

محققان سوابق بهداشتی 69 میلیون نفر را در ایالات متحده ارزیابی کردند که شامل بیش از 62000 نفر مبتلا به COVID-19 بود. مدت هاست که پزشکان گمان می کردند که COVID-19 با بروز بیشتر بیماری های روانی همراه است.

یک مطالعه جدید از انگلستان نشان داد افرادی که مبتلا به COVID-19 هستند پس از بهبودی احتمالا به یک اختلال روانپزشکی مبتلا می شوند.

بر اساس این گزارش 18 درصد از بیماران COVID-19 ظرف 3 ماه از تشخیص، دچار یک مسئله بهداشت روانی مانند افسردگی، اضطراب یا زوال عقل شدند. خطر آنها در مقایسه با افرادی که COVID-19 ندارند دو برابر تخیمن زده شده است. بررسی ها نشان داده است: افرادی که مبتلا به COVID-19 هستند معمولاً دچار اضطراب، بی خوابی، افسردگی و اختلال استرس پس از سانحه می شوند.

اگرچه محققان هنوز در تلاشند تا بفهمند دقیقاً چگونه ویروس کرونا نه تنها بر ذهن بلکه بر عملکرد مغز تأثیر می گذارد، اما این تحقیقات جدید ابتلا به کرونا و بروز بیماری های روانی را به همدیگر ربط داده است.

بریتانی لموندا، دکترای ارشد روانپزشکی، می گوید: “COVID-19 می تواند به دلیل استرس همه گیر و اثرات جسمی بیماری منجر به مسائل روانی شود.2
 

آیا سابقه بیماری روانی، خطر کرونا را افزایش می دهد؟

بررسی ها نشان داده که سایر عفونت های ویروسی بر ذهن و مغز تأثیر می گذارند. به نظر می رسد هر دو عفونت حاد سندرم تنفسی (SARS) و سندرم تنفسی شرق میانه (MERS)  می تواند باعث بروز مسائل روانی مانند هذیان، اضطراب، افسردگی، شیدایی، بی خوابی و فراموشی شود.

هر ویروسی که به سیستم عصبی مرکزی حمله کند ومنجر به آسیب هایپوکسیک مغزی شود یا بر عملکرد بدنی تأثیر بگذارد، می تواند بر سلامت روان بیماران تأثیر بگذارد.

از طرفی هم یافته های محققان نشان می دهد افراد مبتلا به اختلالات روانپزشکی از قبل ممکن است مستعد ابتلا به COVID-19 باشند.

بررسی ها نشان داده افراد مبتلا به کمبود توجه بیش فعالی، افسردگی، اسکیزوفرنی و اختلال دو قطبی هستند احتمال بیشتر به COVID-19 مبتلا می شوند.

محققان معتقدند: اضطراب زیاد باعث افزایش کورتیزول در گردش خون می شود. کورتیزول باعث کاهش ایمنی بدن می شود. به عبارت دیگر، اضطراب یا افسردگی شدید در نهایت می تواند فرد را مستعد ابتلا به COVID-19 کند.3

عفونت مفز به علت کرونا چقدر شایع است؟

محققان نیاز به تجزیه و تحلیل بسیاری از نمونه‌های کالبدشکافی دارند تا ارزیابی کنند که عفونت مغز چقدر شایع است و اینکه آیا این عفونت در افراد با بیماری خفیف‌تر یا کسانی که برای مدتی طولانی علائم دارند (که بسیاری از آن‌ها علائم عصبی زیادی دارند) وجود دارد یا خیر.

دکتر رابرت استیونس، متخصص مغز و اعصاب در دانشگاه جان هاپکینز گفت: ۴۰ تا ۶۰ درصد از بیماران کووید ۱۹ در بیمارستان علائم عصبی و روانی را تجربه می‌کنند. اما همهٔ این علائم ممکن است از حملهٔ ویروس به سلول‌های مغزی نشأت نگیرند و در نتیجهٔ التهاب فراگیر در کل بدن باشند.

به عنوان مثال، التهاب در ریه‌ها می‌تواند مولکول‌هایی آزاد کند که باعث چسبندگی خون شده و رگ‌های خونی را مسدود کرده که منجر به سکته می‌شود.نیازی نیست که برای این اتفاق سلول‌های مغز خودشان به ویروس آلوده شوند.

اما در بعضی افراد، ممکن است کمبود اکسیژن ناشی از آلوده‌شدن سلول‌های مغزی منجر به سکته شود: “گروه‌های مختلف بیماران ممکن است به روش‌های مختلف تحت تأثیر قرار بگیرند. کاملاً محتمل است که ترکیبی از هر دو را ببینید.2
 

ضرورت درمان‌های پیشگیرانه “ام اس” حتی در دوران شیوع کرونا

برخی داروهایی که برای درمان بیماران مبتلا به ام اس استفاده می‌شود و یا داروهایی که برای جلوگیری و درمان حمله در این بیماران استفاده می‌شود، می‌تواند بیماران را دچار ضعف ایمنی کند، همواره نگران هستیم که این بیماران در پروسه درمان به دلیل ضعف سیستم ایمنی به بیماری کرونا مبتلا شوند؛ ولی از طرفی عوارض ناشی از بیماری در این افراد روز به روز بالاتر می‌رود.

لازم است این افراد با رعایت تمهیدات ویژه ای بستری شوند و درمان‌های لازم را دریافت کنند چرا که درمان حمله‌های حاد ام اس و درمان‌های پیشگیرانه ام اس باید در سریعترین زمان ممکن انجام شود.

در بیمارانی که دچار بیماری عصبی عضلانی می‌شوند با مشکلات و چالش‌های کمتری مواجه هستیم چرا که درمان‌هایی که برای بیماری‌های عصبی و تشنج‌ها استفاده می‌شود خیلی با ضعف ایمنی همراه نیست و حداقل مشکلات بعدی در این  افراد کمتر از بیماران ام اس و سکته‌های مغزی خواهد بود.3

پینوشتها
1.www.moheb.com
2.www.pezeshket.com
3.www.isna.ir