سندرم استفراغ دوره ای چیست؟

سندرم استفراغ دوره ای، گردشی یا چرخشی اختلالی است که سبب می شود فرد به صورت دوره ای حالت تهوع، استفراغ و خستگی( ضعف) را تجربه کند. این نوع نشانه های دوره ای به نام علائم “حمله ای و کلیشه ای” هم شناخته می شوند. استفراغ دوره ای معمولاً در کودکان مشاهده می شود ولی امکان دارد در سنین دیگر نیز رخ دهد.1
 

علت سندرم استفراغ دوره ای چیست؟

شایعترین علل سندرم استفراغ دوره ای عفونت ها (سینوزیت مزمن، پوسیدگی دندان) و هیجان عاطفی (حملات هراس، اضطراب، تعطیلات، مهمانی ها) است.

سایر عوامل محرک می توانند شامل دوره های بدون غذا خوردن (ناشتا بودن)، درجه حرارت شدید در سرما یا گرما، کمبود خواب، فشار زیاد، آلرژی، مصرف برخی غذاها (شکلات، پنیر، سدیم)، پرخوری، مصرف الکل و قاعدگی باشند.
 

سردرد میگرنی

مکانیسم های مرتبط با میگرن در این امر دخیل هستند.
 

استرس

دوره های روانشناختی، جسمی و عفونی از عوامل شناخته شده این سندرم هستند.
 

DNA میتوکندری

(mDNA) نیز ممکن است در این اختلال نقش داشته باشد. بررسی ها نشان داده اند که 86٪ کودکان مبتلا به CVS و بیماری عصبی عضلانی مادرانی با سابقه میگرن داشته اند.
 

فعالیت بیش از حد عصب سمپاتیک و اختلالات عملکرد خودمختار

به نظر می رسد بیماران دارای این بیماری، فعالیت بیش از حد عصب سمپاتیک و اختلالات عملکرد خودمختار دارند. علائم شامل گرگرفتگی، رنگ پریدگی پوست، تب، بی حالی، افزایش تولید بزاق و اسهال در معرض خطر بیشتری برای ایجاد این اختلال است.

مشخص نیست که کدام عوامل، بالاترین عامل خطر را برای این اختلال ایجاد می کنند. با این حال، بیشتر محققان این مسئله را ناشی از عملکردهای ژنتیکی، خودمختار، محیطی و یا عصبی، مغزی می دانند.2

علائم سندروم استفراغ دوره ای

استفراغ شدید که چند بار در هر ساعت رخ می دهد و برای چند ساعت تا چند روز طول میکشد.

– تهوع شدید

– تعریق شدید

– دردشکم

– اسهال

– سرگیجه

– حساسیت به نور

– سردرد

– عق زدن.1
 

عوارض سندرم استفراغ دوره‎ای

سندرم استفراغ دوره‎ای می‎تواند باعث بروز عوارض زیر شود:
 

دهیدراسیون

استفراغ زیاد باعث می‌شود تا بدن به سرعت ذخیره آب خود را از دست بدهد. موارد شدید دهیدراسیون باید در بیمارستان درمان شود.
 

آسیب دیدگی مری

اسید معده که به همراه استفراغ بالا می‌آید می‎تواند به مری (ازوفاگوس) آسیب برساند. گاهی وقت‎ها این آسیب دیدگی به قدری شدید است که سبب خونریزی مری می‎شود.
 

فساد دندان

اسید موجود در استفراغ می‎تواند مینای دندان را تباه کند.3
 

پیشگیری از سندرم استفراغ دوره‎ای

بسیاری از مردم محرک‎های سندرم استفراغ دوره‎ای را در مورد خود می‎شناسند. اجتناب از این محرک‌ها باعث کاهش فرکانس دوره‎های سندرم مزبور می‎شود. اگرچه فرد ممکن است در فاصله میان دو دوره عود استفراغ حال خوبی داشته باشد، بسیار اهمیت دارد که داروهای تجویز شده از سوی پزشک مصرف شود.

اگر دوره‎های بیماری بیش از یک بار در هر ماه بروز کنند، یا نیاز به بستری شدن فرد در بیمارستان باشد، پزشک داروهای پیشگیری مثل آمی‎تریپ‎تیلین، پروپرانولول (ایندرال)، سیپروهپتادین و توپیرامات تجویز خواهد کرد. تغییرات سبک زندگی شامل موارد زیر نیز می‌توانند کمک کنند:

• برخورداری از خواب مناسب

• کم‎اهمیت قلمداد کردن وقایع در پیش رو زیرا هیجان می‎تواند به عنوان یک محرک عمل کند

• اجتناب از غذاهای محرک مثل کافئین، پنیر و شکلات

• خوردن غذا در مقادیر کم در هر وعده و مصرف میان‎وعده‎های غذایی حاوی کربوهیدرات بر یک مبنای منظم روزانه.3
 

تشخیص سندرم استفراغ دوره ای

تشخیص این سندرم سخت است. چون هیچ آزمایش اختصاصی برای آن وجود ندارد. معمولاً پزشکان با مشاهده علائم و بررسی تاریخچه پزشکی بیمار و رد دیگر بیماری های شایع و یا اختلالات میتواند تهوع و استفراغ را به این سندرم نسبت دهند. به همین دلیل تشخیص سندرم استفراغ دوره ای امکان دارد کمی طول بکشد. گاهی از آزمایشات زیر هم برای تشخیص این بیماری استفاده می شود:

سی تی اسکن یا MRI

سونوگرافی شکم

آزمایش حرکات دستگاه گوارش

رزونانس مغناطیسی

آندوسکوپی

آزمایش آلرژی غذایی

عکس اشعه X از دستگاه گوارش فوقانی.1

درمان سندرم استفراغ دوره ای

درمان این بیماری متفاوت است، اما افراد مبتلا به این بیماری معمولاً پس از کنترل علائم خود بهبود می یابند. به افراد مبتلا به این بیماری توصیه می شود که استراحت و خواب کافی داشته باشند و از داروهایی استفاده کنند که از وقوع استفراغ پیشگیری می کند.

برخی از گزینه های درمانی این سندرم، عبارتند از:
 

درمان مرحله استفراغ

هنگامی که استفراغ شروع می شود، معمولاً فرد به ماندن در رختخواب و خوابیدن در یک اتاق تاریک و ساکت نیاز دارد. تهوع و استفراغ شدید ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان و مایعات داخل وریدی داشته باشد تا از کمبود آب بدن پیشگیری شود . در صورت ادامه حالت تهوع، داروهای آرامبخش می توانند کمک کنند.
 

درمان در مرحله پرودرمال

گاهی اوقات، در طول مرحله پرودرمال، ممکن است از وقوع یک قسمت پیشگیری شود. برای استفاده از هر دارویی با پزشک خود مشورت کنید.
 

درمان در مرحله بهبودی

در این مرحله نوشیدن آب و جایگزینی الکترولیت های از دست رفته بسیار مهم است. الکترولیت ها نمکی هستند که بدن برای عملکرد و سالم ماندن به آنها نیاز دارد. علائم در مرحله بهبودی ممکن است متفاوت باشد. برخی از افراد متوجه می شوند که اشتهای آنها بلافاصله به حالت طبیعی برمی گردد، در حالی که باید با نوشیدن مایعات آبکی شروع کنند و سپس به آرامی به سمت غذای جامد بروند.
 

درمان دوره ای مکرر و طولانی مدت

افرادی که دوره های بیماری آنها مکرر و طولانی مدت است ممکن است در دوره های بدون علائم تحت درمان قرار بگیرند تا بتوانند از قسمت های بعدی پیشگیری کنند. مصرف روزانه دارو به مدت یک تا دو ماه ممکن است لازم باشد تا فرد بتواند کمک کند.
 

مرحله بدون علائم

مرحله بدون علامت بهترین زمان برای از بین بردن عوامل ایجاد کننده یا افزایش دهنده است. همچنین رفتار درمانی ممکن است با کاهش استرس و اضطراب به کاهش حملات کمک کند.
 

علل سینوسی و آلرژی

اگر مشکلات سینوسی یا آلرژی باعث اپیزودها شود، باید این شرایط زودهنگام درمان شود تا احتمال این بیماری را کاهش یابد.2

پینوشتها
1.www.beytoote.com
2.www.pezeshket.com
3.www.mehrinmednews.com