محمدهاشم صالحی

محمدهاشم صالحی

اطلاعات فردی
لقب	ترکمنی، مدرس
تاریخ تولد	۱۳۲۴ش
زادگاه	سرخ پارسا
محل زندگی	کابل
اطلاعات علمی
استادان	محمداسحاق فیاض، سید محمدباقر صدر
محل تحصیل	کابل و نجف
اجازه اجتهاد از	سیدکاظم حائری، سید محمدصادق روحانی، محمد فاضل لنکرانی
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسی	رئیس شورای علمای شیعه افغانستان
اجتماعی	مؤسس مدرسه و حسینیه رسالت

محمدهاشم صالحی (تولد: ۱۳۲۴ش)، معروف به مدرس ترکمنی، فقیه، استاد حوزه علمیه کابل و رئیس فعلی شورای علمای شیعه افغانستان است.

تحصیلات آیت‌الله صالحی در کابل، نجف و قم بوده است. محمداسحاق فیاض، میرزا جواد تبریزی و سید محمدباقر صدر از اساتید او بوده‌اند , سیدکاظم حائری، سید محمدصادق روحانی و محمد فاضل لنکرانی به او اجازه اجتهاد داده‌اند.

صالحی در شورای عالی نظارت حزب وحدت اسلامی افغانستان، عضو بوده و مدتی را به‌عنوان مشاور امور دینی حامد کرزی، رئیس جمهور سابق افغانستان، کار کرده است.

نوجوانی

محمدهاشم فرزند قنبرعلی در ۱۳۲۴ش در دره ترکمن، شهر سرخ‌پارسا، ولایت پروان افغانستان به‌دنیا آمد. او دوره ابتداییِ دروس حوزوی را در زادگاهش یاد گرفت و به کابل (۱۳۴۲ش) رفت.^[۱]

تحصیلات

کابل

محمدهاشم در کابل، به جلسات درس شیخ محمدامین افشار، شیخ عزیزالله غزنوی، میرعلی احمد عالم، میر علی احمد حجت، سیدمحمد سرور واعظ و شیخ نوراحمد تقدی حاضر شد. او مدتی نیز در مدرسه محمدیه کابل، زیرنظر سرور واعظ، به تدریس مشغول شد.^[۲]

نجف

صالحی در ۱۳۴۶ش به نجف رفت^[۳] و ابتدا برخی دروس را دوباره تحصیل نمود. او کفایةالاصول را با شیخ صدرا بادکوبه‌ای گذراند و رسائل و مکاسب را از شیخ کاظم تبریزی، شیخ مجتبی لنکرانی و شیخ محمداسحاق فیاض آموخت.^[۴] محمدهاشم صالحی سپس در جلسات عباس قوچانی، ابوالقاسم خویی، جواد تبریزی و محمدباقر صدر شرکت کرد.^[۵] او در نیمه دوم تحصیل خود (از ۱۳۵۰ش)، به تدریس این عناوین در مدرسه دارالحکمه (محسن حکیم)، مسجد هندی و صحن حرم امام علی(ع) پرداخت.^[۶]

صالحی گفته که با محمدباقر صدر و شاگردش محمودشاهرودی در عراق رابطه خوبی داشته است.^[۷] و از طرف او وکالت داشته^[۸] و به‌خاطر همین ارتباط در ۱۳۵۵ش هنگام بازگشت از زیارت حرم امام حسین(ع) در جاده کربلا به نجف، توسط نیروهای حزب بعث عراق دستگیر شد. صالحی روزهای پیوسته، به بازداشتگاه‌های مختلف برده شد و سرانجام به‌همراه خانواده، از عراق اخراج شد و به ایران (۱۳۵۶ش) رفت.^[۹]

صالحی از محمد فاضل لنکرانی، مرتضی حائری یزدی، محمدصادق روحانی، ناصر مکارم شیرازی، حسینعلی منتظری و سیدکاظم حائری، اجازه اجتهاد دارد.^[۱۰]

فعالیت

قم

دیدار آیت‌الله صالحی با آیت‌الله صافی گلپایگانی

صالحی در حوزه علمیه قم، ۲۱ سال به تدریس دروس حوزوی پرداخت. او رسائل، کفایة و کتاب حلقات اصول را تدریس می‌کرد.^[۱۱] او ۴ سال نیز در مدرسه گلپایگانی مشغول به تدریس دروس خارج فقه و اصول بود.^[۱۲]

کابل

صالحی پس از سقوط دولت کمونیستی افغانستان (۱۳۷۱ش)، در ۱۳۷۲ش مدرسه علمیه رسالت و حسینیه آن را در کابل تأسیس کرد و در سال ۱۳۷۵ش مدرسه خاتم‌الانبیاء را در زادگاهش، دره ترکمن بنا کرد.^[۱۳] مدرسه رسالت پس از ایجاد نمایندگی جامعة المصطفی العالمیة در کابل، به مرکز همکاری و فعالیت آن تبدیل شد.^[۱۴] صالحی در زمان حکومت طالبان در ایران اقامت داشت و پس از سقوط آن (پاییز ۱۳۸۰ش) به کابل برگشت و ریاست شورای نظارت بر مدارس دینی شیعیان افغانستان را از سوی نماینده آیت‌الله خامنه‌ای در امور افغانستان، به عهده گرفت.^[۱۵] او با تشکیل شورای علمای شیعه افغانستان در پاییز ۱۳۸۲ش، به آن پیوست^[۱۶] و بعد از مدتی، به‌عنوان نایب اول آن^[۱۷] و سپس ریاست آن (مهر/میزان ۱۳۹۸ش) انتخاب گردید.^[۱۸]

صالحی پس از تأسیس حزب وحدت اسلامی افغانستان (تابستان ۱۳۶۸ش) به عضویت شورای عالی نظارت آن برگزیده شد.^[۱۹] در زمستان ۱۳۸۳ش، حامد کرزَی، رئیس جمهور افغانستان، او را به‌عنوان تنها عضو شیعه اِستَرَه محکمه موقت (دیوان عالی) افغانستان و ریاست کمیسیون امنیت آن منصوب کرد.^[۲۰] محمدهاشم صالحی مدتی نیز مشاور عالی کرزی در امور دینی بود.^[۲۱]

پانویس

منابع

• «آشنایی با زندگی، فعالیت‌ها و تجربیات آیت الله محمد هاشم صالحی مدرس»، خبرگزاری حوزه، نشر: ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۹ش، بازدید: ۲۶فروردین ۱۴۰۰ش.
• «آشنایی با آیت‌الله صالحی رئیس جدید شورای علمای شیعه افغانستان»، سایت اجتهاد، نشر: ۲۳ مهر ۱۳۹۸ش، بازدید: ۲۷فروردین ۱۴۰۰ش.
• «تشکیل دیوان عالی موقت افغانستان»، خبرگزاری بی‌بی‌سی، نشر: ۱۴ دی ۱۳۸۳ش، بازدید: ۲۸ فروردین ۱۴۰۰ش.
• «اعضای شورای علمای شیعه افغانستان مشخص شدند»، خبرگزاری حوزه، نشر: ۸ آبان ۱۳۹۶ش، بازدید: ۲۸ فروردین ۱۴۰۰ش.
• «آیت الله صالحی مدرس رئیس شورای علمای شیعه افغانستان شد»، خبرگزاری شفقنا، نشر: ۲۱ مهر ۱۳۹۸ش، بازدید: ۲۸ فروردین ۱۴۰۰ش.
• «حوزه علمیه افغانستان در گفت‌وگو با آیت‌الله محمدهاشم صالحی»، سایت کتاب ناب، نشر: ۲۵ شهریور ۱۳۹۲ش، بازدید: ۲۸ فروردین ۱۴۰۰ش.
• «مشاور کرزی در امور دینی: اعطای مصونیت قضایی زیر سؤال بردن استقلال افغانستان است»، خبرگزاری ایرنا، نشر: ۲ آذر ۱۳۸۲ش، بازدید: ۲۸ فروردین ۱۴۰۰ش.
• ناصری، عبدالمجید، مشاهیر تشیع در ایران، قم، نشر المصطفی، ۱۳۹۰ش.