موسیقی، امتداد زمان‌‌مند و عجیبی دارد: همانطور که آثار هنری به زیبایی مکان می‌افزایند، موسیقی نیز زمان را زیباتر می‌کند. در این مقاله درباره اینکه موسیقی چه تاثیری روی عملکرد شما می‌گذارد، می‌خوانید.

در دنیایی که زمان زیادی را در محل کار سپری می‌کنیم و بخش عمده‌ی کارها در مقابل کامپیوتر انجام می‌شود، موسیقی به عنوان روشی برای تحمل کارهای خسته‌کننده به بخشی جدا‌نشدنی از زندگی روزمره‌ی ما تبدیل شده‌ است.

در این مقاله برای درک بهتر رابطه‌ی موسیقی و عملکرد، نگاهی می‌اندازیم به برخی تحقیقات انجام شده.

موسیقی کارهای تکراری را لذت‌بخش‌تر می‌کند

تاثیر موسیقی به این بستگی دارد که چه قدر لازم است در کاری که انجام می‌دهید غرق بشوید، که به این معنی است که آن کار تا چه حد به خلاقیت احتیاج دارد. تحقیقات نشان می‌دهد که اگر یک کار از پیش تعیین شده و ذاتا تکراری باشد، موسیقی می‌تواند خیلی به انجام آن کمک کند.

برای نشان دادن رابطه‌ی بین بازده افراد هنگام انجام کارهای تکراری و گوش دادن به موسیقیِ زمینه در حین انجام آن کار، مجموعه‌ای از آزمایشات انجام شده است. نتایج به دست آمده، از این نظریه کاملا پشتیبانی می‌کند که بهره بردن از موسیقی در صنعت می‌تواند باعث تقویت منافع اقتصادی شود.

به عنوان مثال، کارکنان خط تولید هنگام گوش دادن به موسیقی نشانه‌هایی از افزایش بازده و رضایت را نشان داده‌اند.

تحقیقات جدید این طور استدلال می‌کنند که این خود موسیقی نیست که باعث افزایش ناگهانی عملکرد می‌شود، بلکه حال خوبی که گوش دادن به موسیقی مورد علاقه‌تان در شما ایجاد می‌کند دلیل بهبود عملکرد شما حین گوش دادن به موسیقی است.

مشخص شده است که موسیقی‌هایی با آهنگ ناهمگن تاثیر چندانی بر بازده ندارند، در حالی که موسیقی‌های مُد ماژور (قانون مد ماژور: پرده ـ پرده ـ نیم‌پرده ـ پرده ـ پرده ـ پرده ـ نیم‌پرده) نتایج بهتری را نشان دادند، به نحوی که «افرادی که به موسیقی پس‌زمینه گوش می‌دادند، وقتی موسیقیِ زمینه مُد ماژور بود افزایش چشمگیری در عملکردشان داشتند.»

در فضاهای کاری پر سروصدا، موسیقی یعنی راه گریز

در حالی که تمایل به دفتر کار باز هر روز بیشتر می‌شود، یک نکته کاملا مشخص شده‌است: کار کردن در یک محل کار پر سر و صدا، کاهش عملکرد افراد را به دنبال دارد.

جالب است بدانید بر خلاف آنچه مدیران بعضی شرکت‌ها فکر می‌کنند، استفاده از هدفون آنقدرها هم باعث پرت شدن حواس نمی‌شود.

دکتر لزیوک (Lesiuk) یکی از افرادی است که در مورد نحوه‌ی تاثیر موسیقی برعملکرد افراد در محل کار تحقیق می‌کند. در مطالعه‌ای که او بر عملکرد متخصصان فناوری اطلاعات انجام داد مشخص شد که افرادی که به موسیقی گوش می‌دادند، کارشان را سریع‌تر انجام می‌دادند و ایده‌های بهتری ارائه می‌دادند، چون موسیقی آنها را سرحال می‌کرد.

مجددا اینجا هم می‌بینیم که سرحال شدن به عنوان اصلی‌ترین دلیل افزایش عملکرد در نظر گرفته می‌شود و موسیقی است که در بهتر کردن روحیه افراد موثر است.

درست است که فضای اداری دارای طراحی باز امکان تعامل و همکاری بیشتر را فراهم می‌کند، ولی سر و صدای حاصل از آن برای کسانی که لازم است روی کارشان عمیقا تمرکز کنند قابل تحمل نیست. اگر فضای فیزیکی (مثلا یک اتاق شخصی) برای این افراد وجود نداشته باشد، استفاده از هدفون می‌تواند بهترین جایگزین باشد.

صدای پس‌زمینه خلاقیت را به اوج می‌رساند

برای کسانی که دوست دارند در جلسات و شرایط کاریِ خلاقانه به موسیقی گوش کنند، حضور یک عامل انگیزنده بهترین موقعیت را به وجود می‌آورد.

محققان نشان داده‌اند که درجه‌‌ی کمی از صدای محیط می‌تواند خلاقیت را به جریان بیاندازد، اما این درجه مرز باریکی دارد؛ صدا‌های بلند تمرکز کردن را بسیار مشکل می‌کنند. وقتی درگیر یک کار عمیق هستید غرش صدا و ترکیبات صوتیِ گوشخراش بیشتر ضرر می‌رسانند تا فایده.

تحقیقی در سال ۲۰۱۵ نشان داد که وقتی به دنبال پوشش صوتی (پوشش دادن صداهای مزاحم با صدایی دیگر) با استفاده از صدای پس‌زمینه هستید، صداهای طبیعی مثل صدای امواج ساحل علاوه بر ماسکه کردن صدای مزاحم می‌توانند به بهبود تمرکز افراد نیز کمک کنند.

شما باید دنبال یک صدای پس‌زمینه‌ی آرام باشید، فرقی نمی‌کند آن‌ را به وجود آورید یا به طور طبیعی ایجاد شود.

موسیقی باکلام می‌تواند حواستان را پرت کند

برای کارهای فیزیکی یا کارهایی که به تمرکز زیادی نیاز ندارند، موسیقی باکلام اغلب فایده‌ی زیادی دارد؛ ولی موقع انجام کارهای دقیق باعث بر هم زدن تمرکز می‌شود.

تحقیقات نشان می‌دهد که صحبت قابل فهم (صحبتی که به وضوح شنیده و درک شود) جوی به وجود می‌آورد که باعث حواس‌پرتی می‌شود. دردسرساز ترین مشکل یک دفتر کار شلوغ این است که مدام تمرکز خود را تغییر می‌دهیم تا به حرف‌های قابل شنیدن و قابل فهم دیگران گوش کنیم. در تحقیقی ۴۸ درصد از افراد مورد آزمایش صحبت‌های قابل فهم را مهم‌ترین عامل حواس‌پرتی‌شان عنوان کردند.

تلاش برای انجام کاری که زبان در آن دخیل است (مثل نوشتن) در حین گوش دادن به موسیقی باکلام، مثل این است که در حالی که یک نفر دارد همزمان با شما حرف می‌زند، با شخص دیگری مکالمه کنید. در این مورد معمولا موسیقی باکلام شما را به بن‌بست می‌رساند.

از سوی دیگر، موسیقی باکلام می‌تواند بر فعالیت‌های خلاقانه‌ای که مستقیما با فعالیت‌های کلامی ارتباط ندارند، تأثیر متفاوتی بگذارد. به عنوان مثال تحقیقی که روی توسعه‌دهندگان نرم‌افزار انجام شد نشان داد که موسیقی باکلام بازده کار آنها را افزایش می‌دهد.

آشنا بودن موسیقی تمرکز را بالا می‌برد

اگر برای پروژه‌ای نیاز به تمرکز زیاد دارید، گوش دادن به موسیقی آشنا می‌تواند مفید باشد. دلیل اینکه موسیقی جدید ممکن است تمرکز را کاهش دهد این است که باعث غافلگیری می‌شود؛ چون نمی‌دانید باید انتظار چه چیزی را داشته باشید، با دقت گوش می‌دهید تا ببینید کلمات بعدی چیست. اما در یک موسیقی آشنا می‌دانید کلمات بعدی چیست، پس توجه به آن به تمرکز کمتری احتیاج دارد.

سفر به دنیای یک موسیقی جدید ممکن است سودمند باشد، ولی اگر در حین انجام کار موسیقی گوش می‌کنید، بهتر است در یک مسیر آشنا گام بردارید.2

در محل کار به سراغ چه نوع موسیقی‌ای برویم؟

هر موسیقی‌ای که بیشتر دوست دارید را انتخاب کنید، با این‌که سلیقه‌ی اغلب مردم بازه‌ی وسیعی را در بر می‌گیرد، مشخص کردن نوع خاصی از موسیقیِ مناسب، سخت و غیرممکن است.

اکنون چند سبک موسیقی را معرفی می‌کنیم که مفید بودن‌شان به اثبات رسیده است:

موسیقی کلاسیک (باروک)

موسیقی کلاسیک، بدون کلام و پرطرفدار به عنوان بهترین شکل هنر معرفی می‌شود. تحقیقات نشان می‌‌دهد میزان تاثیر موسیقی کلاسیک روی عملکرد، بسیار چشمگیر است. با این حال، تمام موسیقی‌های کلاسیک تاثیر یکسانی ندارند. مثلا موسیقی زیبای «برای الیزه» اثر بتهوون خیلی بهتر از موسیقی مهیج و پرتلاطم «توکاتا و فیوگ» اثر باخ است.

موسیقی الکترونیکی

موسیقی پس‌زمینه از نوع الکترونیک امبینت (Ambient)، به نیاز ما پاسخ می‌دهد و در عین حال باعث جلب توجه نمی‌شود. موسیقی الکترونیکی حالتی تکرارشونده دارد، اما تکراری زیبا و خوب.

برخلاف فرازونشیب های یک قطعه‌ی موزون، سازندگان موسیقی الکترونیکی به دنبال خلق «گریز صوتی«» هستند که در آن چند ملودی برجسته به صورت پشت سرهم و براساس ملودی قبلی ایجاد می‌شوند.

در این موسیقی، نقطه‌ی ثقل آهنگ به بهبود تمرکز کمک می‌کند و در عین حال بخش‌های تکراری آن باعث حواس‌‌پرتی نمی‌شود.

موسیقی بازی‌های ویدیویی

این موسیقی با این هدف ساخته شده تا تجربه‌ی بازی را واقعی‌تر و دلنشین‌تر کند و در عین حال باعث حواس‌پرتی هم نشود.

بهترین گزینه برای «موسیقی‌ای که به تمرکز بیشتر کمک می‌کند»، آهنگ سری بازی‌های سیم‌سیتی (SimCity) است که طرفداران زیادی در ردیت دارد. این موسیقی به گونه‌ای طراحی شده که در عین ملایم بودن، بسیار لذت‌بخش است و تمرکز برای انجام فعالیت‌های بازی را برهم نمی‌زند.

دیگر سبک‌های موسیقی

هر موسیقی‌ای که آنقدر ملایم باشد که باعث منحرف شدن تمرکز و حواس نشود می‌تواند مناسب باشد.

اگر موسیقی باکلام حواس‌تان را پرت نمی‌کند، این نوع موسیقی را انتخاب کنید.

از هر سبک موسیقی می‌توانید استفاده کنید، اما باید بدانید صدای پس‌زمینه مهم‌ترین فاکتور برای تمرکز بیشتر است.

موسیقی پس زمینه

امروزه اغلب جوانان به دنبال این نوع موسیقی هستند، اگر این سبک خوشایندتان نیست نگران نباشید؛ گاهی موسیقی لذت‌بخشِ سکوت، از هر چیزی بهتر است.

برخی‌ها از سکوت گریزان هستند. دو راهکار برای حل این مشکل وجود دارد:

نویز معمولی: اگر در جایی کار می‌کنید که صداهای گوش‌خراش و غیرقابل تحمل مانند صدای ساخت و ساز وجود دارد، یک نویز سفید با بسامد پایین به عنوان صدای پس‌زمینه می تواند کمک‌کننده باشد.

حالت بارانی: حتی وقتی در فصل تابستان هستید و خبری از باران نیست، با پخش صدای باران فرض کنید بیرون دارد باران می‌بارد. با این کار، توفان ملایمی را اطراف خود تجسم خواهید کرد که به تمرکز هر چه بیشترتان کمک می‌کند. حتی می‌توانید تصویر یک شومینه‌ی روشن را هم تجسم کنید تا حال بهتری پیدا کنید.
 
محیطی که به‌وجود می‌آورید روی رفتارتان تاثیر می‌‌گذارد. برای این‌که بهترین موسیقی را برای روز کاری‌تان انتخاب کنید، دقت زیادی به خرج دهید. موسیقی‌های مختلف را امتحان کنید تا به بهترین ترکیب دست یابید. پس قبل از فشار دادن دکمه‌ی پخش (play)، به دنبال بهترین انتخاب باشید.3

پی نوشت:
1.www.chetor.com
2.www.vista.ir
3.www.ucan.win