خواهر گرامی، از مکاتبه تان با ما، که نشانگر اعتماد شما به این مرکز است خرسندیم و خوشحالیم مخاطبمان فردی است که در مواجهه با دغدغه های ذهنی اش، اقدام به مشاوره خواهی می کند. این را بدانید که یکی از نشانه های افراد عاقل و پویا، کسب آگاهی در زمینه های مورد نیاز است. به خاطر این فهم زیبا به شما تبریک می گوییم و امیدواریم راهنمای خوبی برایتان باشیم.

خواهر محترم؛ همانگونه که می دانید، نیازهای عاطفی و غرایز ایام جوانی، آدمی را به سوی «دوست داشتن و عشق ورزیدن» سوق می دهد که البته این یک امر طبیعی و غریزی است و کمتر می توان راهی برای گریز از آن پیدا کرد. از آنجا که جاذبه بین دو جنس مخالف (زن و مرد) مخصوصا در سنین جوانی بسیار شدید است، آنچه مهم می نماید کنترل عاقلانه احساسات و پرهیز از مخاطراتی است که ممکن است فرد را به گرفتاری های مختلف روحی و جسمی دچار کند.

پرسشگر گرامی، همانطور که می دانید ازدواج یکی از مسائل مهم زندگی هر انسانی است زیرا در همه ابعاد زندگی تأثیر دارد و ازدواج موفق می تواند باعث پیشرفت انسان در زمینه های مختلف شود کما اینکه اگر ازدواج ناموفق باشد مشکلات زیادی را برای انسان به وجود می آورد و مانع رشد و ترقی می شود. ما در زندگی خود شاهد پدیده های تلخ و درد آوری هستیم که دختران و پسران و خانواده هایشان را می آزارد و کاخ زندگی مشترک زوجین را فرو می پاشد. بی تردید محاسبات غلط، احساسات زودگذر، خیالات و توهمات بی اساس عامل اصلی تحقق این پدیده ها به شمار می آید. بنابراین، اگر در گزینش همسر، اصول صحیح رعایت شود، بخش عظیمی از ناگواری ها و نابسامانی ها و مشکلات از میان می رود و زندگی جوانان پربارتر و زیباتر می شود. بنابراین باید با این امر مهم سنجیده برخورد کرد و از هر گونه شتابزدگی، یک جانبه گرایی، ظاهر بینی و سطحی نگری اجتناب کرد.

لذا از آنجا که انتخاب همسر یکی از مهمترین اتفاقات زندگی ماست، کسی که می خواهد ازدواج کند، ابتدا باید ببیند آمادگی و موقعیت آن را دارد یا نه؛ سپس در مورد ویژگی های همسر آینده اش فکر کند و معیارهای اصلی را کشف کند؛ در مرحله سوم باید بکوشد افرادی را انتخاب کند که بهترین و بیشترین معیار همسر خوب را دارا هستند. این سه مرحله، از اصول اساسی ازدواج هستند و باید رعایت شوند تا بعدها پشیمانی به بار نیاید. اما نکته مهمی که حتما باید به آن توجه داشت این است که برای عقلانی عمل کردن در ازدواج ابتدا باید ملاکهایی داشته باشید و بر اساس آن ملاکها انتخاب کنید. نه اینکه ابتدا به شخصی علاقمند شوید و بعد از آن، به چیزهای دیگر مانند اینکه او ملاکهای مورد نظر شما را دارد یا خیر، فکر کنید. چون علایق و احساسات بر شناختهای ما تاثیر می گذارند و اجازه نمی دهند ما واقعیت را آنگونه که هست ببینیم. باید عاقلانه ازدواج کرد و عاشقانه زندگی کرد. افرادی که اینگونه عمل کنند و با چشمانی باز ازدواج کنند، زندگی سالم و شادابی خواهند داشت.

مطمئنا شما هم این را می دانید که هر گونه روابط عاطفی و دوستانه دختر و پسر پیش از ازدواج از لحاظ شرعی اشکال دارد؛ همچنین علاقه ای که قرار نیست منتهی به ازدواج شود بسیار آسیب زاست و باید از آن حذر کرد. پس در این راه بسیار مراقب باشید که به نام ازدواج به کام شیطان نروید.

با این مقدمه و با توجه به اینکه قصدتان ازدواج است، در پاسخ به پرسش شما باید گفت :

طبق طبیعت و فطرت انسان‌ها، در ازدواج، پسرها طالبند و دخترها مطلوب. پسر از خواستگاری کردن نه تنها ناراحت نمی‌شود بلکه خوشحال هم می‌شود. در مقابل، دختر دوست دارد که به خواستگاری او بیایند. حتی در ازدواج آدم و حوا در روایات آمده است که خداوند به حضرت آدم دستور داد که به سمت حوا برود و به حوا نفرمود که به نزد حضرت آدم بیاید.

مانع شرعی برای پیشنهاد صادقانه ازدواج از سوی دختر به پسر نیست ولی در عرف ما معمول نیست و جامعه ما خواستگاری دختر از پسر را نمی پسندد و اگر خواستگاری با رعایت آداب خاص همراه نباشد از قدر و منزلت زن مى کاهد و او را در چشم مرد کوچک مى کند. همچنین در صورت پاسخ منفی از سوی پسر، پس از دریافت جواب رد، روزگار به دختر که لطیف و عاطفیست سخت خواهد گذشت و به مراتب سخت تر از آن روزهایی که آن پسر را می خواست، خواهد شد. بنابراین در اینجا بهتر است با کیاست عمل شود.

اشکالی ندارد که در برخی موارد که دختر از فرد بخصوصی خوشش آمده و فکر می کند که با او تناسب دارد و یا شرایطش به گونه ای است که به هر دلیل خواستگار ندارد، این امر از طرف دختر صورت بگیرد. همانطور که گفته شد در اسلام هم منعی برای آن بیان نشده است؛ منتهی برای آسیب زدایی، لازم است با درایت و کیاست عمل شود و از راهکاری که ارایه می شود استفاده گردد. اگر دختر از راه منطقی اش وارد شود و احساساتی با این قضیه برخورد نکند، مورد سرزنش و تمسخر دیگران قرار نمی گیرد.

راه منطقی در این مسأله این است که اگر دختر به فردی علاقه دارد و او را برای همسری خویش مناسب می داند با مشورت دیگران، فردى را واسطه کند تا مطلب را به طور محرمانه پیگیرى نماید. لازم است شخص واسطه انسانى متعهد و رازدار، دلسوز، عاقل و دارای تجربه باشد تا به خوبى بتواند به وظیفه اش عمل کند و به طور غیرمستقیم مرد مورد نظر را به خواستگارى از شما تشویق کند. تنها در صورتی که زمینه مناسبی مشاهده کند و یا ضرورت اقتضا کند می تواند علاقه شما را به اطلاع ایشان برساند و به نحوی عمل کند که مشکلى ایجاد نشود.

این نکته را نیز باید در نظر داشت که که اگر کسى بدون واسطه و شخصا اقدام کرد، باید خود را براى شنیدن پاسخ منفى طرف مقابل نیز آماده کند؛ خصوصاً که دختران در این زمینه حساس ترند و در صورتى که اقدام به خواستگارى کنند و با پاسخ مناسبى روبه رو نشوند، ممکن است از نظر روحى بسیار متألم گردند. بالاخره ازدواج نیاز به تمایل دو طرف به یکدیگر دارد و اگر دختر به پسر تمایل دارد،باید این کشش و میل از طرف پسر هم باشد و همیشه این تمایل دو طرفه وجود ندارد و گاهی اوقات با جواب منفی پسر همراه است. پس دختری که چنین ریسکی می کند باید از لحاظ روحی خودش را آماده شنیدن جواب منفی هم بکند تا در این صورت خیلی آسیب نبیند. همچنین اگر خودش می خواهد ابراز علاقه اش را به گوش پسر برساند به طور غیر مستقیم ولی گویا (پسر متوجه منظور بشود) این کار را بکند تا در صورت شنیدن جواب منفی کمتر آسیب ببیند.

لازم به تاکید است از شخصی که طالب ازدواج با او هستید باید اطلاعات کامل (اعتقادات، اخلاق، فرهنگ خانواده، وضعیت اقتصادی، وضعیت تحصیلی، نوع نگاه به ازدواج و ….) داشته باشید. در شرایطی که پسر خواهان دختر است، عقلانی نیست بدون دست یافتن به اطلاعات لازم و موقعیت پسر، وابسته شد و جواب مثبت داد، چه رسد به این گونه شرایط ! مضاف بر اینکه از کجا می دانید این پسر به ازدواج فکر می کند و اگر هم فکر می کند آیا کسی را برای خود در نظر دارد یا نه. پس این احتمال را هم بدهید که ممکن است این علاقه شما یکطرفه باشد؛ اصلا شاید ایشان نامزد داشته باشند یا متاهل باشند! ؛ در اینجا عقل حکم می کند بی گدار به آب نزنید و خود را در سیاهچال یک علاقه بی نتیجه نیندازید و خود را گرفتار ضربه عاطفی شدید نکنید. بسیار پیش آمده برای یک دختر در چنین شرایطی که در تخیلات و توهمات خود آماده یک ازدواج است و خواستگار مناسبی به او پیشنهاد می دهد و او به خاطر درگیری ذهنی نمی­ تواند به آن موقعیت حقیقی فکر کرده و پس از گذشت مدتی از آن معشوق هم خبری نمی شود و خواستگار مناسب هم دیگر رفته است.

گفتید «رفتارم چطور باشه تا اونم عاشقم بشه و جذبش کنم»:

به شما می گوییم رفتارهای شما باید بر اساس اعتقاداتتان باشد نه برای خوش آمد و جذب دیگران! در ضمن هر فردی روحیه خاص خودش را دارد و نمی توان در این گونه موارد یک نسخه پیچید؛ پس ممکن است با تغییر رفتار خود، اثر منفی بر ایشان بگذارید. بهترین کار این است که شأن خود را هم چنان حفظ نمایید و مانند یک زن مسلمان و با ایمان، رفتار کنید و از رفتارهای سبک و جلف پرهیز نمایید؛ این را هم بدانید که اکثر مردها برای ازدواج، زنان عفیف و پاکدامن را بیشتر از زنان جلف و سبک انتخاب می کنند؛ البته با حیا و محجبه بودن منافاتی با آراسته و شیک بودن ندارد. شما هم مسائل شرعی را رعایت کنید و هم در اجتماع پاک و آراسته حاضر شوید، تا ان شا الله فرصت های خوب ازدواج در آینده برایتان فراهم شود.

این نکته نیز قابل ذکر است که تا ایشان به طور رسمی و با خانواده از شما خواستگاری نکند، نمی توانید از احساس واقعی ایشان نسبت به خودتان با خبر شوید، پس سعی کنید با تصمیمی عاقلانه فرصت های خوب ازدواجتان (در آینده) را به خاطر برخی احساس ها (که شاید توهمی بیش نباشند) از دست ندهید.

و کلام آخر :

خواهر ارجمند توصیه نهایی ما به شما این است که اگر فردی غیر از پسر مزبور به خواستگاری شما آمد، بی دلیل و صرفا به خاطر علاقه‌تان به ایشان، خواستگارتان را رد نکنید. به هر حال، رسیدن شما به پسر مورد علاقه تان معلوم نیست. همچنین توصیه می‌کنیم به هیچ وجه خواستگارانتان را با ایشان مقایسه نکنید و به دلیل آن که مانند او نیستند به آنان جواب رد ندهید. به هر حال، هیچ دو انسانی را نمی‌توان یافت که کاملا مانند هم باشند. در عین حال، ممکن است افرادی هم به خواستگاری شما بیایند که از صفات اخلاقی، رفتاری، و ایمانی بسیار نیکوتری نسبت به ایشان برخوردار باشند. پس آنان را بی‌دلیل رد نکنید و در مورد آنان نیز تحقیق و تفحص لازم را انجام دهید و از وجود معیارهای لازم در انتخاب همسر در آنان مطمئن گردید.

به هر حال با روشن شدن وضعیتتان در ادامه مسیر زندگی و سایر انتخابهایتان ما را همچنان همراه و راهنمای خود بدانید.

رهایی از ناهمواری‌های خاک، لذت پرواز و آرامش آسمان، سهم کسی خواهد بود که دو بال عقل و ایمان را گشوده باشد و شاکر این آبی بی نهایت باشد.

منتظر مکاتبات بعدی شما هستیم.

نویسنده : گروه روانشناسی و مشاوره پرسمان