چرا نباید کودک خود را لوس کنیم

اگر در حال لوس کردن فرزندتان هستید، خیلی راحت از رفتارهای آنها متوجه خواهید شد. آنها در برابر شما و بزرگسالان دیگر رفتار گستاخانه‌ای خواهند داشت.
همچنین با اطرافیان خودسلطه جویانه عمل کرده و می‌خواهند همه چیز برای آنها باشد. علاوه بر این، کودکان لوس به شما پاسخگو نبوده و دستورات و قوانین تان را زیر پا می‌گذارند.

بیشتر مواقع اگر از خرید یک اسباب بازی جدید یا هر چیز لذت بخش دیگر امتناع کنید، با گریه، جیغ و داد و همچنین لگد زدن به زمین و در و دیوار مواجه خواهید شد.

در ضمن، هنگامی که کودکان لوس پا به دوران نوجوانی می‌گذارند، به مشکلاتی چون خود خواهی مفرط، عدم توانایی در کنترل رفتار خویش، اضطراب و افسردگی بیش از نوجوانان دیگر مستعد هستند و با بروز چنین رفتارهایی می‌توانید متوجه شوید که کودک‌تان را لوس کرده‌اید.

متخصصان پرورش کودکان و نوجوانان بر این باورند که اگر والدین بیش از حد به فرزندان خود توجه کنند و همه چیز را در اختیار آنان قرار دهند، کار به جایی می‌رسد که فرزندان شان دیگر با هیچ چیزی راضی نخواهند شد.

اما اگر والدین دست از لوس کردن فرزندان خود بردارند، نه تنها کمتر از رفتارهای کودکان خود ناامید می‌شوند، بلکه آنها را برای برخورد مناسب با مسائل زندگی شان آگاه می‌کنند.

چرا کودکان‌ لوس‌ می ‌شوند؟

یکی‌ از دلایل‌ لوس‌ شدن‌ کودکان‌ روش ‌های‌ غیرقابل‌ قبول‌ والدین‌ به‌ لحاظ‌ تربیتی‌ است؛ والدین‌ محبت‌ کنندهِ افراطی‌ که‌ معیارهای‌ تربیتی‌ و روش‌های‌ یادگیری‌ را در نظر نمی‌ گیرند و صرفاً با محبت‌های‌ بی‌ حد و حساب‌ مانع‌ اجتماعی ‌شدن‌ رفتارهای‌ کودکان‌ می‌ شوند. چنین‌ کودکانی‌ معنای‌ صبر و تحمل‌ را در زندگی‌ نمی‌آموزند و انسان‌هایی‌ عجول‌ و شخصیت‌هایی‌ متزلزل‌ بار خواهند آمد.
 
البته یاد دادن اینکه کودکان  در آینده چگونه از پس زندگی خود برآیند بسیار سخت است. بنابراین، چاره کار چیست و از کجا باید شروع کرد؟
در ادامه روش‌هایی ارائه شده است که با استفاده از آنها می‌توانید اوضاع را کنترل کنید. 

1. برای خاتمه دادن به لوس کردن کودک تان، تصمیم قاطع بگیرید 

باید متعهد شوید که از لوس کردن فرزندتان دست می‌کشید. حتی اگر این کار را نصفه و نیمه هم اجرا کنید، بهتر از هیچ است.

تجربه نشان می‌دهد که هرگاه والدین در انجام ماموریت جدید خود، مصمم باشند، روند بهبود رفتاری در کودکان شان تسریع می‌یابد.

مثلا روی کودک 10 ساله ای که از بدو تولد لوس شده، نیازی نیست 10 سال کار معکوس صورت گیرد تا رفتارش اصلاح شود.

زیرا، کودکان باهوش بوده و دوست دارند که در مسیر درست قرار بگیرند؛ بنابراین، بهبود رفتار آنها زیاد طول نخواهد کشید.
 

2. تهدیدهای توخالی را با دستورالعمل‌های شفاف، کوتاه و آرام عوض کنید 

زمانی که والدین مدام کودکان در حال گریه خود را با الفاظی مثل «بس کن! این دیگه آخرین باره!» تهدید می‌کنند، در واقع به آنها یاد می‌دهند که والدین خود را نادیده بگیرند.

زیرا کودکان می‌دانند که بعد از کلی نق زدن و اهمیت ندادن به حرف پدر و مادر، سرانجام به خواسته خویش می‌رسند. توصیه روانشناسان به والدین در اینگونه مواقع، گفتن جمله «منظورت از انجام این کارها چیست؟»

به فرزندشان می‌باشد. این جمله موثر بوده و باعث می‌شود که در ادامه، والدین مجبور به داد و فریاد زدن بر سر کودکان خویش، نشوند.

علاوه بر این، سر مسائل معمول مانند مسواک زدن، خاتمه دادن به بازی رایانه‌ای و یا رفتن به رختخواب، به هیچ وجه درگیر توضیح اضافی و یا چانه زنی بی‌انتها با کودکان خود نشوید.

زیرا، فرزندان شما به اندازه کافی باهوش هستند که اهمیت بهداشت فردی و یا سر موقع خوابیدن را بفهمند؛ بنابراین، نیازی نیست که این موارد را هزاران بار برای آنها یادآوری کنید.

3.نظم دایمی ایجاد کنید و عواقب آن را توضیح دهید 

«دوصد گفته چون نیم کردار نیست.» بنابراین، به صحبت کردن غیر موثر خاتمه داده و پیامدهای سفت و سختی را بنا کنید.

مثلا اگر کودک شما در مسواک زدن اهمال می‌کند، به جای تهدید کردن، خوردن شکر و شیرینی‌های مورد علاقه وی را به مدت یک روز ممنوع کنید.

یا مثلا اگر اسباب‌بازی‌هایش را جمع نمی کند، چند روزی آنها را دور از دسترس فرزند خود قرار دهید. احتمالا کودک‌تان گریه و زاری خواهد کرد، اما نباید با او با خشم و غضب برخورد کنید.

کودکان ما به محدودیت‌های منطقی نیاز دارند تا رشد کنند، اما آنها نباید احساس طردشدگی و درماندگی کنند و تصور نمایند دیگر والدین شان آنها را دوست ندارند.

4.از کودک خود بیش از حد حمایت نکنید 

اگر دختر شما مدام دیر به مدرسه می‌رسد، سرزنش کردن را متوقف کرده و بگذارید پیامد این سستی و اهمال همیشگی خود را ببیند.انجام این کار، ساده به نظر می‌رسد، اما مشکل آنجا است که اکثر والدین بلافاصله به حمایت از فرزندان خود شتافته و سعی در نجات او دارند.

بنابراین یادتان باشد، فقط زمانی از کودک خود محافظت کنید که احتمالا خطری وی را تهدید می‌کند.

به عبارت دیگر، والدینی که به طور پیوسته سپر محافظتی به دور کودک خود می‌کشند، در روند رشد وی اختلال ایجاد می‌کنند.

5. برای فرزند خویش بیش از حد خرید نکنید 

بسیاری از والدین بچه‌های خویش را غرق در اسباب بازی و هدایای مختلف کرده و آنها را ملزم نمی‌کنند که چیزی را با دست‌های خودشان بدست بیاورند.

در اصل، لوس کردن کودکان با انواع و اقسام اسباب بازی‌ها، لباس‌ها و ابزارهای الکترونیکی، آنها را از درک درس‌های مهم زندگی مثل پس انداز کردن برای خرید یک چیز با ارزش، محروم می‌کند.

به عبارت دیگر، اگر کودکان همه چیز داشته باشند، قدردان نخواهند شد و اگر مجبور نباشند که صبر کنند، شکیبایی را هرگز یاد نخواهند گرفت.

6. ثابت قدم باشید 

علی‌رغم وجود اراده قوی در والدین برای لوس نکردن کودکان، موارد زیادی همچون خستگی، مسئولیت‌های زندگی و یا مشکلات زناشویی، باعث می‌شوند که پدر و مادر‌ها از خط خارج شده و دستورالعمل‌های متخصصان کودک را دنبال نکنند.

این امر منجر می‌شود که هر کاری که تا حالا صورت گرفته خراب شده و همه چیز به نقطه اول بازگردد. بنابراین در آموزش‌های خود ثابت قدم باشید. 
بچه‌ها از بدو تولد لوس نیستند؛ در واقع، آنها زمانی لوس می‌شوند که والدین محدودیت و قوانینی وضع نمی کنند.

روانشناسان کودک بر این باورند که دلایل  فراوانی وجود دارد در مورد اینکه چرا والدین فرزندان خود را لوس می‌کنند.

مثلا، آنها نمی دانند چگونه نظمی ایجاد کنند که موثر باشد یا اینکه آنقدر خسته کار و مسئولیت‌های زندگی هستند که حوصله انجام هیچ تلاشی در این زمینه را ندارند.

دسته ای دیگر می‌ترسند که به عزت نفس و اعتماد به نفس کودک خود آسیب برسانند و یا باعث ایجاد خشم و نفرت در کودکان خود شوند. برخی از والدین هم دوست دارند همیشه کودکان خود را شاد ببینند به همین دلیل دائما آنها را لوس می‌کنند.

با علم امروز، هیچ متخصص کودکی از والدین نمی‌خواهد که برای پرورش کودکان به روش‌های سخت‌گیرانه و غیر صمیمانه گذشته برگردند.

اما نکته اینجا است که کودکان از پدر و مادر خود انتظار دارند نقش خود را به درستی ایفا کنند. آنها برای رشد کردن، نیاز به محدودیت، نظم و قانون دارند.

گاهی اوقات ممکن است آنها والدین خود را اذیت کنند تا به نتایجی دست پیدا کنند و رفتار طاقت‌فرسا و تخریب‌کننده‌ای با والدین خود خواهند داشت تا واکنش آنها را سنجیده و آستانه تحمل‌شان را بیابند.

بنابراین، والدین علی رغم داشتن رابطه‌ای دوستانه، نزدیک و صمیمی با کودکان خویش، باید نقش تربیتی خود را به درستی ایفا کرده تا فرزندان‌شان روابط مناسبی در منزل، مدرسه، تیم‌های ورزشی و غیره با دیگر دوستان و افراد جامعه داشته باشند.  

نگاهی به این مثالها بیندازید:

کودکی در یک سوپرمارکت با والدینش همراه است و آب نبات می خواهد. والدین می گویند “نه”. کودک اصرار می ورزد و سپس متوجه می شود که آنها نمی خواهند خواسته ی وی را برآورده سازند. بنابراین، خود را به زمین می اندازد و شروع به لگد زدن و فریاد می کند. هنگامی که یک مادر یا پدر این صحنه را ببیند، با نگاه کردن به والدین واکنش نشان می دهد و آنها احساس گناه می کنند. چهره آنها از خجالت سرخ می شود و می گویند:”خوب، می توانی آب نبات خود را این بار داشته باشی، اما این کار را هرگز دوباره انجام نده.

در اینجا واقعا چه اتفاقی افتاد؟ فرزند توانسته است پدر و مادر خود را وادار کند و آنها احساس گناه و شرم کنند. در همین حین، والدین اختیار خود را از دست داده اند، و چون فرزندشان را درست تربیت نکرده اند. این امر می تواند به واکنش های مشابهی منجر شود. والدینی که فرزندشان را می شناسند، وقتی به آنچه که از آنها می خواهند، بهتر عمل می کنند، ممکن است هر بار که فرزندان خود را به انجام وظایف خاص و یا انجام مسئولیت های خاصی می رسانند، رشوه داده باشند (مثلا برای نمره امتحانی خوب). 

نتیجه‌ گیری‌

رفتارهایی‌ که‌ از کودکان‌ سر می ‌زند و در واقع‌ سبک‌ زندگی‌ آنان‌ را نشان‌ می ‌دهد، آموختنی‌ و اکتسابی‌ است. بنابراین‌ آن‌ چه‌ در مورد شخصیت، عادات، تجربیات‌ و یادگیری‌ کودکان‌ مشاهده‌ می‌ کنیم، همه‌ نشأت ‌گرفته‌ و تأثیرپذیر از محیط‌ زندگیشان‌ است. روش‌هایی‌ که‌ والدین‌ در قبال‌ فرزندان‌ اعمال‌ می‌کنند، از جمله‌ روش‌های‌ تشویقی‌ و تنبیهی، قوانین‌ و مقررات‌ در خانواده، نحوه‌ اجرای‌ قوانین‌ خانواده، انعطاف‌ داشتن، سختگیر، قاطع‌ و یا تسلیم‌ شونده‌ بودن‌ در ساخت‌ فکری‌ کودکان‌ و رفتارهای‌ آنان‌ بسیار مؤثر است.

منبع: سایت سیمرغ
سایت بیتوته
سایت نمناک