طلسمات

خانه » همه » مذهبی » شرط خودسازی- توسل به معصومین (ع)

شرط خودسازی- توسل به معصومین (ع)


شرط خودسازی- توسل به معصومین (ع)

۱۳۹۵/۰۲/۱۱


۷۸۸ بازدید

«توسّل» در لغت، به معناى مدد جستن از «وسیله اى» براى نیل به مقصود است. و در اصطلاح به این معنا است که انسان براى رسیدن به قرب خداوند، به اسباب و واسطه هاى فیض او متوسل شود.

«توسّل» در لغت، به معناى مدد جستن از «وسیله اى» براى نیل به مقصود است. و در اصطلاح به این معنا است که انسان براى رسیدن به قرب خداوند، به اسباب و واسطه هاى فیض او متوسل شود. این اسباب و واسطه های فیض الهی، انسان های کاملی هستند که به قرب الهی بار یافته اند و به این مقام رسیده اند که می توانند واسطه فیض حق به سایر بندگان و طالبان کمال باشند.
ضرورت توسل:
بدون شک آدمى براى تحصیل کمالات مادى و معنوى، به غیر خود؛ یعنى، خارج از محدوده وجودى خویش، نیازمند است. عالم هستى بر اساس نظام اسباب و مسببات استوار شده و تمسّک به سبب ها و وسایل براى رسیدن به کمالات مادى و معنوى، لازمه این نظام است.
بر همین اساس قرآن کریم، انسان را در جهت کسب کمالات معنوى و قرب به درگاه الهى، امر به توسّل به اسباب تقرب کرده است: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَةَ»؛«اى مؤمنان پرواى الهى داشته باشید و به سوى او وسیله تحصیل کنید»: (مائده / 35.)
بنابراین همچنان که اصل دعا از اسباب و وسیله هاى فیض است و مى توان حاجت را به طور مستقیم از خداوند درخواست کرد؛ توسّل به اولیاى الهى در هنگام دعا نیز از اسباب فیض و وسایل قرب به خداوند است.
هر که با مردان حق پیوست، عنوانی گرفت.
قطره چون واصل به دریا می‌شود، دریا شود.
بنابراین یکی از شرایط بسیار مهم و لازم خودسازی و سلوک راه خدا توسل به مقربان درگاه الهی یعنی انبیا و اولیای خدا و معصومین علیهم السلام است. سالک باید از توسّل به ساحت مقربان درگاه الهی و ارتباط روحی با آنان غفلت نورزد. اماکن مرتبط با آنها، به ‌ویژه مرقد آنها را زیارت کند و دائماً از آنان همت بطلبد.
بر سر تربت ما چون گذری همت خواه که زیارتگه رندان جهان خواهد بود. (دیوان حافظ)
به خصوس توسّل به عنایت حجّت زندۀ هر عصر بسیار مهم است که در زمان ما مهدی موعود حجت ‌بن‌ الحسن العسکری علیه السلام هستند. ضرورت اعتنای تام به حضرت حجت که استاد خاصّ و قطب عالم امکانند، ضرورت قطعی دارد.
همچنین توسّل به عنایت باب الله الواسع و ثار الله حضرت سید الشهداء امام همام حسین ‌بن ‌علی ‌بن ابی‌طالب سلام الله علیهما، کیمیا است و مس وجود سالک را طلای ناب می‌کند. تجلی ذاتی برای سالکان بیشتر در دو حال رخ می‌دهد که یک حالش، زمان توسّل به دامن این بزرگوار است.
با یک زیارت خالصانه امام حسین علیه السلام سید‌ هاشم حداد به آن کمالات دست یافت. و مرحوم قاضی پس از زیارت حضرتش به کمال رسید. (عطش، ص۲۵ و ۲۶. )ایشان به یکی از شاگردان خود فرموده است: برای رسیدن به مقامی که مطلوب من بود، وجب به وجب صحن مطهر امام حسین علیه السلام، شب تا صبح بیتوته کرده‌ام .
بی‌جهت نیست که در روایات، زیارت حضرت سید الشهدا علیهم السلام آنقدر توصیه شده است و ثواب آن برابر با زیارت خدا در عرش به حساب آمده است . (کامل الزیارات، ص۱۵۰. روایت از امام صادق علیه السلام است)
در ذیل آیه: و لله الاسماء الحسنی فادعوه بها. و برای خداوند است اسمای حسنا پس به وسیله این اسماء خدا را بخوانید، روایت از امام صادق علیه السلام است که فرمود: نحن والله الاسماء الحسنی . به خدا قسم اسمای حسنای الهی ما هستیم. (اصول کافی، ج1، ص 143)
در روایت آمده است پس از اینکه حضرت آدم (ع) از بهشت رانده شد، جبرائیل (ع) نحوه توسل به اهل بیت و امام حسین( ع) را به او آموخت و او چون نام آن حضرت را شنید دلشکسته شد و جبرئیل با خواندن روضه مصائب آن حضرت را بازگو کرد و به همین وسیله توبه حضرت آدم (ع) پذیرفته شد. این روایت در ذیل سوره بقره آیه 37 فتلقی آدم من ربه کلمات فتاب علیه. آمده است.

فلسفه توسل:
بر اساس قانون اسباب و مسببات ایجاد مزرعه اى آباد، جز از طریق شخم زدن زمین و کاشتن نهال و دادن آب و کود به مقدار مشخص و زمان معیّن و … امکان پذیر نیست. بر این اساس، توسّل – به معناى عام آن – لازمه زندگى انسان در جهانى است که قانون اسباب و مسببات بر آن حاکم است.
و اما توسل – به معنای خاص آن ـ یعنی اعتقاد به توسل در امور معنوی نیز در میان امت اسلامی، بلکه امت های پیشین، امری کاملاً رایج و متداول بوده است. قرآن به نقل از برادران یوسف می نویسد: گفتند: «ای پدر، برای گناهان ما آمرزش بخواه که ما خطاکار بودیم». گفت: «به زودی از پروردگارم برای شما آمرزش می خواهم، که او همانا آمرزنده ی مهربان است. (یوسف ، 97-98)
آیه یاد شده به وضوح دلالت دارد بر این که فرزندان یعقوب به پدرشان متوسل شدند و او را وسیله ی آمرزش خود قرار دادند، یعقوب نیز نه تنها به توسل آنان اعتراض نکرد، بلکه به آنها وعده داد برای آنها استغفار کند.
حکمت اعطاى این نقش به پیامبر خدا(ص) و معصومین(ع)، جایگاه معنوى آنان است. همه موجودات عالم هستى، آیات و نشانه هاى خداوندی هستند. هر موجودى به اندازه جایگاه معنوی و نزدیکی اش به خداوند، نشانگر اسماء و صفات خداوند سبحان است. عالى ترین و تابناک ترین جلوه و ظهور خداوند، در آینه وجود انسان کامل (پیشوایان معصوم) محقق مى گردد. انسان کامل آینه تمام نماى اسماء و صفات حضرت حق و جلوه و مظهر جلال و جمال پروردگار است. توسل به انسان کامل، در حقیقت توجه به مظهر جلال و جمال خدا و توسل به دریای رحمت و فیض او است
توسل به اولیای الهی و امامان معصوم(ع) که همان انسان های کامل هستند، یکی از امور مسلمی است که در آیات قرآن و احادیث آمده است.
قرآن در این زمینه خطاب به پیامبر اکرم (ص)می فرماید: “و اگر این مخالفان، هنگامى که به خود ستم می‌ کردند (و فرمان هاى خدا را زیر پا می‌ گذاردند)، به نزد تو می‌ آمدند و از خدا طلب آمرزش می‌ کردند و پیامبر هم براى آنها استغفار می‌ کرد، خدا را توبه پذیر و مهربان می‌ یافتند(نساء، 64)
قرآن کریم، انسان را در جهت کسب کمالات معنوی و قرب به درگاه الهی، امر به توسل به اسباب تقرب کرده و می فرماید: یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَیهِ الْوَسیلَةَ. ای مؤمنان پروای الهی داشته باشید و به سوی او وسیله تحصیل کنید»، (مائده، 35.(
از نظر اعتقادی شیعه معتقد است این وساطت از ناحیه معصومین ع انجام می شود و ما بدون واسطه قرار دادن ایشان به هیچ کمال و یا حاجتی نمی رسیم. حتی همان لحظه ای که یا الله می گوییم و با خدا مستقیم سخن می کنیم , ایشان واسطه هستند و خدای متعال به واسطه وجود مبارک ایشان و ولایت ایشان به بندگان توجه می کند و دعایشان را مستجاب می نماید.
خدای متعال منشا فیض است و ایشان واسطه فیض میان خداوند و سایر بندگان او, پس ضمن اعتقاد به اینکه لا موثر فی الوجود الا الله, تنها خدای متعال است که نیازهای ما را برطرف می کند و حاجت های ما را عطا می کند, معتقد هستیم که این اتفاق با وساطت معصومین (ع) می افتد و تا ایشان راضی نباشند و شفاعت نکنند, اتفاقی نخواهد افتاد.
در اواخر زیارت جامعه کبیره می خوانیم: یا وَلِىَّ اللَّهِ اِنَّ بَیْنى وَبیْنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ذُنُوباً لا یَاْتى عَلَیْها اِلاّ رِضاکُمْ. ای ولی خدا بین من و خدا گناهانی است که بخشیده نمی شود مگر اینکه شما راضی باشید. حتی در قبولی توبه ایشان دخیل هستند.
در روایاتی که از ائمه اطهار رسیده است، آنان خود را به عنوان وسیله (وسیله ای برای تقرب به خداوند) معرفی کرده اند) ترجمه المیزان، ج 5، ص 545. (
در روایت نبوى – مستند نزد شیعه و اهل سنت – آمده است: «کل دعاء محجوب حتّى یُصلّى على محمد و آل محمد»میزان الحکمه، ج 4، ص 1662، ح 10794. «هر دعایى محجوب است تا اینکه بر محمد و آل محمد درود فرستاده شود». بنابراین صلوات و درود بر پیامبرصلى الله علیه وآله و اهل بیت و توجه به آنان، یکى از مهم ترین وسایل تقرب به خدا و بهره گیرى از فیوضات الهى است.

روش توسل:
روش توسل به معصومین علیهم السلام و دیگر اولیاى الهى نیز این است که هنگام دعا و درخواست از خداوند، خدا را به حق آنان و پاکى آنان بخوانیم. در حقیقت به خداوند عرض کنیم که هر چند ما به سبب گناه و عصیان و نافرمانى، استحقاق نداریم که حاجت و خواسته ما برآورده شود؛ لکن به واسطه علقه و ارتباط معنوى و محبّت و پیروى از اولیاى تو، تو را به حق این آبرومندان درگاهت مى خوانیم که حاجت ما را برآورده سازى.
«مردى نابینا نزد پیامبر اسلام آمد و گفت از خدا بخواه تا مرا عافیت دهد، پیامبر گرامى فرمان داد تا وضو بگیرد و وضوى خوبى بگیرد و دو رکعت نماز بگذارد و این چنین دعا کند: پروردگارا من از تو درخواست مى کنم و به وسیله پیامبر رحمت به تو روى مى آورم، اى محمد من در مورد نیازم به وسیله تو به پروردگار خویش متوجه مى شوم تا حاجتم را برآورده فرمایى خدایا او را شفیع من گردان.» “( مسند احمدبن حنبل، ج 4، ص 138)
محدثان اهل سنت این حدیث را صحیح دانسته اند، چنان که حاکم نیشابورى در مستدرک و ابن ماجه به نقل از ابوسحاق و ترمذى در کتاب ابواب الادعیه صحت این حدیث را تأیید نموده اند.
پس در این روایت صحیح رسول گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله وسلم) به مرد نابینا تعلیم مى دهد که در دعایش به آن حضرت متوسل شود و از خدا بخواهد که به طفیل وجود پیامبر او را شفا دهد و خداوند نیز او را شفا مى دهد و بینا مى گردد.
با توجه به بیان فوق، توسّل نوعى خواندن خدا و دعا کردن است که در آن خدا را به اولیایش مى خوانیم. بله گاهى براى این که آن رابطه و علقه معنوى با اولیاى الهى را – که در اثر پیروى و پیمودن راه و روش و مکتب آنان حاصل مى شود – بیشتر کنیم، اعمال صالحى (همچون حج یا انفاق به مستمندان) را به نیابت از آنان انجام مى دهیم و ثوابش را به روح آنان هدیه مى کنیم یا در مناسبت هاى شادى آنان (مثل میلاد). یا غم و حُزن آنان (مثل ایام شهادت)، با اظهار شادى یا حزن به آنان اظهار علاقه و همراهى مى کنیم.
تمامی زیارات، به خصوص زیارت جامعه کبیره و مانند آن، روش هایی برای توسل به معصومان هستند، در این زمینه خواندن دعای توسل با توجه و حضور قلب توصیه می شود. استمرار در این دعا می تواند آثار معنوی فراوانی داشته باشد.
امام خمینی رض در حدود پانزده سالی که در نجف اشرف ساکن بودند، هر شب در ساعتی خاص به حرم حضرت علی (ع) مشرف می شدند و در آنجا زیارت جامعه کبیره می خواندند و از این طریق توسل داشتند و خوب آثار فراوانی هم برای ایشان داشته است.

چند روش برای توسل به اولیای خداوند:
1- خواندن خداوند به حق اولیای او:
روایت از رسول اکرم (ص) است که فرمود: خداوند عزوجل فرمود: ای بندگان من گرامی ترین بندگان نزد من محمد و برادرش علی و امامان بعد او هستند. اینان وسیله ها به سوی من هستند، پس هر کس حاجتی دارد یا نفعی طالب است یا دچار حادثه ای زیانبار و سخت شده است و برطرف شدنش را خواستار است، خدا را به حق محمد و ال طاهرینش بخواند تا به نیکوترین وجه حاجت او را برآورم. (بحارالانوار، ج94 ص، 22)
2- درخواست دعا از اولیای خداوند:
فرزندان حضرت یعقوب ع پس از پشیمانی از ظلمی که به یوسف روا داشتند نزد پدر خود آمدند و گفتند: پدر از خدا بخشش گناهان ما را بخواه که ما خطاکار بودیم. یعقوب (ع) هم خواسته فرزندان را پذیرفت و فرمود: به زودی برای شما از پروردگارم آمرزش می خواهم که او آمرزنده مهربان است. (یوسف، 98)
3- درخواست حاجت از خود اولیای الهی:
گونه سوم آن است که مستقیما از خود اولیای الهی حاجت بخواهیم. مانند اینکه بگوییم ای پیامبر رحمت فرزند مرا شفا بده. درخواست مستقیم از اولیای الهی به واسطه اعتقاد به ولایت تکوینی ایشان است. یعنی آنان به اذن و اراده و قدرت الهی می توانند در عالم تکوین تصرف کنند و مثلا مریض را شفا بدهند.
در قرآن کریم آمده است هنگامی که بنی اسرائیل از حضرت موسی ع طلب آب کردند، آن حضرت عصای خود را به زمین زد و دوازده چشمه از سنگ جاری شد. آری اگر اراده الهی باشد موسی دریا را می شکافد و عیسی ع کور را شفا می دهد و مرده را زنده می کند و البته همه اینها به اذن پروردگار است.

ممکن است این مطالب هم برای شما مفید باشد:

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد