۱۳۹۴/۱۱/۱۹
–
۱۸۸۳ بازدید
بعضی از دانشجویان بحث های اعتقادی سنگینی می کنند و مطالعه زیاد دارند اما همهچیز را زیر سؤال می برند، حتّی نسبت به خدا و پیامبر و امامان! با اینها چگونه برخورد کنیم؟
تلاش و کوشش جهت هدایت و تشویق افراد به طرف خدا و تقویت ایمان آنها کاری بس ارزشمند است. چنانچه رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) هنگامی که حضرت علی(علیه السلام) را جهت تبلیغ دین به یمن اعزام می نمود به او فرمود:
«… وَ ایْمُ اللَّهِ لَأَنْ یَهْدِیَ اللَّهُ عَلَی یَدَیْکَ رَجُلًا خَیْرٌ لَکَ مِمَّا طَلَعَتْ عَلَیْهِ الشَّمْس …»[ الکافی (ط – الإسلامیة)، ج 5، ص 27.]؛ «به خدا سوگند، اگر خداوند به دست تو یک نفر را هدایت کند، برای تو بهتر است از آنچه آفتاب بر آن می تابد».
اما در مورد افرادی که مشکل اعتقادی دارند قبل از ارائه هر راهکاری باید روشن شود که مشکل اعتقادی او بر چه اساس است؛ چه بسا این مشکل اعتقادی برخاسته از نقطه ضعفی در دین داران باشد و یا به خاطر ناکامی و شکست در زندگی باشد و یا ناشی از یک سؤال و شبهه اعتقادی باشد؛ بی تردید شکل برخورد با هر یک از این افراد نیز متفاوت است.
بهعنوان نمونه کم نیستند افرادی که نمی توانند بین اسلام و مسلمانی و یا میان نظام و نقطه ضعف برخی از مسئولان تفکیک قائل شوند و هر کاستی از سوی مسلمانی را به حساب اسلام و هر عیبی از مسئولان را به عهده کل نظام می گذارند! این افراد در مواجهه با یک فرد مذهبی شروع به عقده گشایی می کنند. به عبارت دیگر این افراد انگیزه دارند و نه اندیشه، بنابراین اگر کسی جواب شبهاتشان را بدهد باز به دنبال شبهه جدید می گردند.
بهترین روشی که در برابر این افراد می توان پیش گرفت این است که حرف های آنها را شنید، با این کار آنها تخلیه روانی می شوند و بعد مقداری آمادگی شنیدن حرف حساب را پیدا می کنند. بی جهت نیست که خداوند یکی از صفات پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) را گوش خوب بودن «اذن خیر»[ توبه (9)، آیه 61.] می داند.
در مجموع برای ترغیب و تشویق به دین، در آغاز بایستی زیر بناهای فکری فرد را مورد بررسی قرار داده و در اصلاح آن بکوشید تا دیدگاه فرد در مورد خداوند، جهان هستی، انسان، معاد و… به تبیین صحیح و دقیقی برسد.
از مباحث پراکنده و شاخه به شاخه پریدن اجتناب کنید و صرفاً در اطراف همان موضوع، سخن بگویید و بشنوید.
گاهی اوقات برای جواب دادن به برخی از افراد، کافی است به معرفی کتاب اکتفا کنید و از بحث خودداری ورزید.
اشخاص شرکت کننده در بحث باید محدود و معین باشند، دیگران باید با سکوت و شنیدن، بحث را هدایت کنند.
در صورت لزوم گفتوگو در حضور یکی از استادان و یا روحانیان آشنا به مسائل اعتقادی انجام پذیرد.
«… وَ ایْمُ اللَّهِ لَأَنْ یَهْدِیَ اللَّهُ عَلَی یَدَیْکَ رَجُلًا خَیْرٌ لَکَ مِمَّا طَلَعَتْ عَلَیْهِ الشَّمْس …»[ الکافی (ط – الإسلامیة)، ج 5، ص 27.]؛ «به خدا سوگند، اگر خداوند به دست تو یک نفر را هدایت کند، برای تو بهتر است از آنچه آفتاب بر آن می تابد».
اما در مورد افرادی که مشکل اعتقادی دارند قبل از ارائه هر راهکاری باید روشن شود که مشکل اعتقادی او بر چه اساس است؛ چه بسا این مشکل اعتقادی برخاسته از نقطه ضعفی در دین داران باشد و یا به خاطر ناکامی و شکست در زندگی باشد و یا ناشی از یک سؤال و شبهه اعتقادی باشد؛ بی تردید شکل برخورد با هر یک از این افراد نیز متفاوت است.
بهعنوان نمونه کم نیستند افرادی که نمی توانند بین اسلام و مسلمانی و یا میان نظام و نقطه ضعف برخی از مسئولان تفکیک قائل شوند و هر کاستی از سوی مسلمانی را به حساب اسلام و هر عیبی از مسئولان را به عهده کل نظام می گذارند! این افراد در مواجهه با یک فرد مذهبی شروع به عقده گشایی می کنند. به عبارت دیگر این افراد انگیزه دارند و نه اندیشه، بنابراین اگر کسی جواب شبهاتشان را بدهد باز به دنبال شبهه جدید می گردند.
بهترین روشی که در برابر این افراد می توان پیش گرفت این است که حرف های آنها را شنید، با این کار آنها تخلیه روانی می شوند و بعد مقداری آمادگی شنیدن حرف حساب را پیدا می کنند. بی جهت نیست که خداوند یکی از صفات پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) را گوش خوب بودن «اذن خیر»[ توبه (9)، آیه 61.] می داند.
در مجموع برای ترغیب و تشویق به دین، در آغاز بایستی زیر بناهای فکری فرد را مورد بررسی قرار داده و در اصلاح آن بکوشید تا دیدگاه فرد در مورد خداوند، جهان هستی، انسان، معاد و… به تبیین صحیح و دقیقی برسد.
از مباحث پراکنده و شاخه به شاخه پریدن اجتناب کنید و صرفاً در اطراف همان موضوع، سخن بگویید و بشنوید.
گاهی اوقات برای جواب دادن به برخی از افراد، کافی است به معرفی کتاب اکتفا کنید و از بحث خودداری ورزید.
اشخاص شرکت کننده در بحث باید محدود و معین باشند، دیگران باید با سکوت و شنیدن، بحث را هدایت کنند.
در صورت لزوم گفتوگو در حضور یکی از استادان و یا روحانیان آشنا به مسائل اعتقادی انجام پذیرد.