طلسمات

خانه » همه » مذهبی » نماز با خلفا

نماز با خلفا


نماز با خلفا

۱۳۹۴/۱۱/۱۹


۱۰۸۲ بازدید

آیا امام علی(علیه السلام) پشت سر خلفا نماز می خوانده است؟

حضور در نماز جمعه و جماعت و نماز خواندن امیرمؤمنان(علیه السلام) پشت سر خلفا، مسئله ای است که برخی با تکیه بر آن در پی مشروعیت بخشی حکومت خلفا هستند[ همان، ج20، ص 221.]؛ حال آن که در برابر این پرسش و شبهه، دیدگاه های مختلفی ارائه شده و آن را از قطعیت دور می سازد. در این باره چند نکته لازم به ذکر است: 1. از زمان پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) حضور در نماز جماعت و جمعه به عنوان یک اصل پذیرفته شده برای تمام صحابه تلقی می شد به گونه ای که تارکان آنها مورد مذمت و تقبیح و حتی توبیخ قرار می گرفتند و مسلمانان نسبت به این سیره بسیار اهتمام داشتند. بدیهی است اگر امیرمؤمنان(علیه السلام) در این جمع های عبادی شرکت نمی کرد، این مسئله بهانه ای برای تشدید حملات به ایشان و ایجاد تردید در اذهان مسلمانان می گردید. ازاین رو امام شرکت در مراسم عبادی اجتماعی در عصر خود را یک امر لازم تلقی نموده و در آن مشارکت داشت.[ پاسخ به شبهات کلامی (امامت)، ص 331 و 332.]2. امام با شرکت در نماز جماعت خلفا، در پی تحکیم مصالح عالیه اسلام بود، زیرا در صورت عدم شرکت ایشان، سستی و ضعف حکومت مسلمانان را در پی داشت و این امر بهانه ای برای اختلاف و آسیب پذیری وحدت مسلمانان می شد. ازاین رو امیرمؤمنان(علیه السلام) برای حفظ مصالح دین مبین اسلام در صف جماعت و جمعه خلفا شرکت می جست.
امام خمینی(ره) در این زمینه معتقد است: «حضرت امیر(علیه السلام) بیست و چند سال به واسطه مصالح عالیه اسلام در نماز اینها رفت، تبعیت از این ها کرد برای اینکه یک مصلحتی بود که فوق این مسائل بود».[ صحیفه نور، ج3، ص 241.]3. گروهی از متکلمان شیعی ضمن اذعان بر حضور امیرمؤمنان(علیه السلام) در صف جمعه و جماعت خلفا، بر این باورند که امام به آنان اقتدا نمی کرد و حضور ایشان صوری بود و خود نیت فرادا داشت[ شیخ مفید، الفصول المختاره، ص69. ].
روایت تفسیر قمی گویا ناظر به این سبک نمازخواندن امام است: «حضر المسجد ووقف خلف أبی بکر وصلّی لنفسه؛ (امام) در مسجد حاضر ‌شد و پشت أبی‌بکر ‌ایستاد و نماز را فرادی می‌خواند.»[ تفسیر القمی، ج2، ص 159.]همچنین زراره می گوید: به حضرت امام باقر(علیه السلام) عرض کردم: عده ای روایت کرده اند که حضرت امیرمؤمنان علی(علیه السلام) در نماز جمعه بدون آن که سلام نماز جمعه را بگویند بلند شدند و دو رکعت بر آن اضافه کردند و نماز را به صورت چهاررکعتی تمام کردند. امام باقر(علیه السلام) فرمود:
«امیرمؤمنان پشت سر امام جمعه فاسق نماز خواند و هنگامی که امام جمعه فاسق سلام نماز جمعه را داد و از نماز منصرف شد، امیرمؤمنان بلند شد و بدون اینکه سلام آن دو رکعت قبلی را بدهد، دو رکعت دیگر خواند و نماز را به صورت چهار رکعتی خواند و نماز، نماز ظهر شد. یکی از نمازگزاران گفت: یا علی! چهار رکعت خواندی؟! و بین رکعت ها سلام نکردی. امام فرمود: کسی از این چهار رکعت سر در نمی آورد. آن مرد نفهمید که امام چه می گوید».[ کافی، شیخ الکلینی، تحقیق: علی أکبر غفاری، چاپ: چهارم، سال چاپ: 1365 ش، ناشر: دارالکتب الإسلامیة – تهران ج 3، ص 374، ح 6، باب الصلوه خلف من لا یقتدی.]4. برخی از عالمان شیعه، نماز امام پشت سر خلفا را به صورت حقیقی معنا کرده و آن را صوری نمی دانند و این نظر را مستند به تعدادی از روایات می نمایند از جمله در روایت سماعه این سؤال مطرح است که ازدواج با اهل سنت و خواندن نماز پشت سر آنان چه حکمی دارد و امام در پاسخ فرمود: «صحت این مسئله برای برخی شدید و ناپذیرفتنی است؛ «قد أنکح رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم)، و صلی علی(علیه السلام) وراءهم»[ وسائل الشیعه، ج8، ص 301.]؛ اما پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) با آنان عقد ازدواج بست و علی(علیه السلام) نیز پشت آنان نماز خواند».
گروهی از فقهای شیعه با استناد به این دسته از روایات فتوا داده اند، که مستحب است انسان در نماز جماعت براداران اهل سنت حاضر شود و با آنان نماز بخواند[ وسائل الشیعة، ج 8، ص299 (بَابُ اسْتِحْبَابِ حُضُورِ الْجَمَاعَةِ خَلْفَ مَنْ لَا یُقْتَدَی بِهِ لِلتَّقِیَّةِ وَ الْقِیَامِ فِی الصَّفِّ الْأَوَّلِ مَعَه ).].

ممکن است این مطالب هم برای شما مفید باشد:

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد