ضد عفونی معده و دستگاه گوارش

استفاده از داروها و مکمل های غذایی حاصل از گیاهان در درمان بیماری‌ها، در سال‌های اخیر رواج پیدا کرده است. طب سنتی، از مدت‌ها پیش، از گیاهان و عصاره‌های آن‌ها برای جلوگیری و یا درمان بیماری‌های عفونی استفاده می کرده است. عفونت معده و دستگاه گوارش نیز جزء بیماری هایی ست که گستره‌ای از گیاهان برای درمان آن وجود دارد.

اعضای مختلفی دستگاه گوارش را تشکیل می‌دهند که همه‌ی آن‌ها، در یک مسیر طولانی به هم مرتبط شده‌ اند. این مسیر که از دهان آغاز و به مقعد ختم می‌شود، شامل: مری، معده، روده کوچک و روده بزرگ است. بعلاوه اعضای دیگر چون کبد و لوزالمعده نیز به این مسیر ملحق می‌شوند و ترشحات خود را برای کمک به هضم غذا به این لوله گوارشی نسبتاً طولانی می‌ریزند.

همانگونه که از توضیحات برمی آید، دستگاه گوارش و معده، از مهم‌ترین اندام‌های بدن هستند. لذا تلاش برای حفظ سلامتی آن‌ها الزامی است. متاسفانه گاهی به دلیل رعایت نکردن بعضی موارد مربوط به سلامتی شخصی، یا در اثر عواملی فصلی (شروع فصل تابستان)، مشکلات و عفونت هایی در معده و سیستم گوارش بعضی از افراد به وجود می آید (1).

ما در این مقاله بر آن شده ایم تا راه‌های درمان مشکلات عفونتی مربوط به سیستم گوارش را از طریق گیاهان و عرقیات طبیعی بازگو کنیم. بنابراین اگر از هرگونه مشکلات معدوی ناشی از عفونت آن رنج می‌برید خواندن این مقاله به شما پیشنهاد می‌شود.

آیا از مشکلات دستگاه گوارش رنج می‌برید؟

یکی از بیماری‌های رایج گوارشی، عفونت معده و سیستم گوارش است. باکتری ها، ویروس‌ها و انگل‌ها عواملی هستند که موجب عفونت دستگاه گوارش می‌شوند. عفونت دستگاه گوارش که معمولاً چند روز به طول می انجامد علائم زیر را دارد:

۱- حالت تهوع

۲- استفراغ

۳- تب

۴- از دست دادن اشتها

۵- دردهای عضلانی

۶- کمبود آب بدن

۷- سردرد

و حتی در مواردی کاهش وزن نیز نشانه ی معده و دستگاه گوارش عفونی است (2) .

تاثیرات عرقیات گیاهی در ضدعفونی کردن معده و دستگاه گوارش

عرقیات گیاهی، یکی از پرکاربردترین انواع فرآورده های گیاهان دارویی است که در درمان بسیاری از بیماری‌ها مورد مصرف قرار می گیرد. خوشبختانه در کشور ما ایران، در حدود ۵۰ نوع عرق گیاهی تولید می شود که هر کدام، در درمان بیماری خاصی مورد موثر است. تقویت عمومی بدن، کمک به هضم غذا در دستگاه گوارش،  بهبود عملکرد قلب،  دفع رسوبات در کلیه و مثانه و تعداد بیشماری از اختلالات دیگر توسط گیاهان دارویی و عرقیات به دست آمده از آن‌ها قابل درمان هستند.

رایحه ای که عرقیات گیاهی دارند بر سیستم داخلی بدن تاثیر گذاشته و علاوه بر آن گیرنده های بویایی را نیز تحریک کرده و می توانند با سرعت بیشتری، تاثیرات قابل توجی در درمان بیماری‌ها داشته باشند.
 

ایران مهد گیاهان دارویی

کشور ما ایران، سرشار از گیاهان دارویی با خاصیت‌های فراوان است. عرق گیری یکی از روش‌های استفاده از خاصیت‌های دارویی این گیاهان است. این عرق‌گیری، به روش‌های سنتی و صنعتی انجام می‌گیرد. اگرچه عرق‌گیری به روش سنتی غلظت و اثربخشی بیشتری دارد.

در تهیه عرقیات گیاهی به روش سنتی، تبخیر گیاهان در دیگ های سنتی انجام شده و پس از آن به مخزن تقطیرِ قرار گرفته در آبِ خنک انتقال می‌یابد. در مسیر انتقال بخار از دیگ به مخزن تقطیر، کندانسور یا عطرگیر قرار ندارد (بر خلاف صنعتی) و به این ترتیب عطر و ماده موثر عرقیات جدا نمی شود.

این عرقیات خواصی از جمله ضد درد، ضد میکروب، ضد انگل، ضد قارچ، ضد اسپاسم و آنتی اکسیدانی دارند. آن‌ها همچنین برای بسیاری از مشکلات گوارشی، مناسب هستند. رایحه‌ی عرقیات که باعث تحریک گیرنده‌های عصبی بویایی می‌شوند، بر روند ساخته شدن هورمون های حرارتی بدن، سوخت و ساز بدن، سطح هورمون های استرس و جنسی، سامانه دفاعی بدن، افکار و رفتارهای عاطفی و جسمانی ما اثر می‌گذارند.

این بوها می توانند استرس و تا حدودی درد را کاهش داده و موجب تعادل عاطفی شوند. همچنین تنفس رایحه های خوشبو، علاوه بر تحریک پیاز بویایی به درون ریه‌ها نفوذ کرده و به مولکول های اکسیژن می چسبند و بدین وسیله به درون خون راه یافته و موجب خود بهبودی و خود درمانی اعضاء و بافت های بدن می شوند (3).
 

بیماری‌های گوارشی‌ که در اثر عفونت ایجاد می‌شوند

دستگاه گوارش سالم، تضمین کننده سلامت افراد است. اختلال در این روند، نه تنها بدن را از مواد مغذی محروم می‌کند؛ بلکه باعث تجمع مواد زائد در بدن نیز می‌شود. همانطور که پیشتر هم ذکر شد، علت عفونت معده و سیستم گوارشی معمولا حمله‌ی تعداد زیادی میکروب و باکتری به این دستگاه است.

در موارد محدودی هم با مصرف آب یا غذای آلوده و غیربهداشتی، باکتری‌ها می‌توانند علت بروز عفونت معده باشند. انگل‌ها نیز در به وجود آوردن اختلالات گوارشی بی تاثیر نیستند.

این ویروس ها، باکتری‌ها و انگل‌ها موجودات زنده ای هستند که در اطراف ما زندگی می‌کنند. آنها در آب و خاک  نیز وجود دارند. همچنین در سطح مواد غذایی که ما می خوریم و بر روی سطوحی مانند کانتر حمام یا آشپزخانه نیز وجود دارند. برخی از باکتری‌ها در بدن ما  هیچ مشکلی را ایجاد نمی کنند.

ولی انواع دیگر باکتری‌ها (همچنین انگل‌ها و ویروس ها) می‌توانند ما را کاملاً بیمار کنند و به همه جای بدن هجوم بیاورند. باکتری‌ها و ویروس‌ها می توانند در خارج از بدن انسان، گاهی اوقات برای  ساعت‌ها و یا روزها زندگی کنند. به طور کلی عواملی چون:
 

• رژیم غذایی ضعیف

• یبوست مزمن

• بیماری های ژنتیکی

• عادات غذایی و نحوه تغذیه

• مشکلات روحی و روانی

و در آخر سبک زندگی روزمره، تاثیر زیادی در به وجود آوردن هر کدام از عفونت‌های دستگاه گوارش و معده افراد دارند (3).
 

عرقیات گیاهی معجزه گر در برابر عفونت‌های گوارشی و معدوی

همه می دانیم که پیشگیری بهتر از درمان است. عواملی همچون ورزش منظم، تغییر سبک زندگی و داشتن رژیم غذایی سالم، مهم ترین ارکان پیشگیری از مبتلا شدن به بیماری‌ها و مشکلات گوارشی هستند.

بسایری از افراد، درمان‌های طبیعی و سنتی را برای علاج بیماری‌های خود انتخاب می‌کنند. برای درمان اختلالات گوارشی و معدوی نیز راه هایی طبیعی و سنتی وجود دارد. استفاده از عرقیات گیاهی در درمان مشکلات سیستم گوارشی از گذشته تا کنون وجود داشته است. در زیر، چند نمونه از این عرقیات با خواصی که در درمان مشکلات سیستم گوارش دارند ذکر شده است (5):

۱- عرق نعناع

این عرق که دارای طبیعتی گرم است، تقویت کننده معده است. رفع کننده‌ی دل درد و دل پیچه و ضد نفخ است.
 

۲- عرق بیدمشک

این عرق با خاصیت ملین بودن به سیستم گوارشی کمک می‌کند.
 

۳- عرق کاکوتی

این عرق با طبیعت گرمش مقوی معده، برطرف‌کننده سوءهاضمه، اشتها آور و ضدعفونی کننده مجاری تنفسی است.
 

۴- عرق آویشن

طبیعتی گرم دارد و درمان کننده بلغم، اشتهاآور و تقویت‌کننده سیستم ایمنی بدن است. ترشی معده را رفع می‌‌کند و در برطرف کردن سوءهاضمه نیز موثر است.
 

۵- عرق شاه تره

 این عرق با طبیعتی معتدل، ادرارآور است و بلغم را دفع می‌کند. مخلوط شاه تره، سرکه و عسل، پاک‌کننده معده از کلیه فضولات است.
 

۶- عرق بابونه

طبیعتی گرم و اثر نیرو بخش دارد، عفونت‌های دردناک را برطرف می‌کند کرم‌کُش است. همچنین ضد دردهای شکم ، نفخ و اشتهاآور و در درمان یبوست مفید است.
 

۷- عرق دارچین

 با طبع خشک و گرم خود، تقویت کننده‌ی معده است. همچنین تاثیرات بادشکنی و آرام بخشی نیز دارد.
 

۸- عرق برگ گردو

این عرق تقویت کننده، دفع انگل کرده و بدن را ضدعفونی‌ می‌کند.
 

۹- عرق بومادران

طبیعتی گرم دارد و ورم معده و روده را درمان می‌کند.در درمان بواسیر نیز موثر است.
 

۱۰- عرق چهل گیاه

طبیعتی گرم دارد و تقویت کننده‌ی معده است. ترشی معده و دردهای ناشی از سردی مزاج و دل پیچه را رفع می‌کند. هم‌چنین هضم غذا را تهسیل می بخشد.
 

۱۱- عرق ریحان

طبیعت گیاه ریحان معتدل و یا کمی گرم و خشک است. برای ضعف معده، نفخ دستگاه گوارش و تقویت دستگاه هاضمه نیز مفید است.
 

۱۲- عرق زنجبیل

طبیعت این گیاه گرم و خشک است. جهت رفع تهوع، تقویت معده و برطرف کردن انگل در معده و روده موثر است. ضد نفخ، معرق و بادشکن نیز است.
 

کلام آخر

عفونت معده تجربه‌ی ناخوشایندی است که خوشبختانه در بیشتر موارد بدون داشتن هیچ‌گونه عارضه‌ای کاملاً بهبود می‌یابد. رساندن آب کافی به بدن، در تسریع روند درمان و تحمل آسان‌تر این بیماری مؤثر است.

به طور کلی بیماری های مربوط به معده و دستگاه گوارش دوره‌ای دارند که باید منتظر بمانید تا این دوره تمام شود. البته لازم به ذکر است، مصرف عرقیات توصیه شده در بالا در درمان سریعتر این بیماری‌ها موثر است. با این حال اگر دچار کم‌آبی، اسهال، استفراغ خونی و یا تب بالای ۳۸٫۹ درجه شدید، حتما به پزشک مراجعه کنید(6).

پینوشتها

1. www.irangolab.ir
2. www.healthline.com
3. www.hindawi.com
4. www.everydayhealth.com
5. www.ncbi.nlm.nih.gov