آیت الله نجم الدین مروجی طبسی، مدرس مرکز تخصصی مهدویت در برنامه “نشان صبح” به بررسی روایات مهدویت با موضوع بیدا و دابه الارض پرداخت.

وی در ارتباط با “خسف بیداء (فرو رفتن لشگر سفیانی در شهر مدینه) گفت: در اینجا باید ببینیم که بیداء کجاست؟ کتاب “معجم معالم الحجاز” همان روش “معجم البلدان” را در پیش گرفته ولی در چارچوب حجاز است، جلد دوم این کتاب در مورد بیدا می گوید: «این کتاب وضعیت فعلی بیداء را توضیح می‌دهد، زمینی که هیچ در آن نیست. از مسجد شجره به طرف جنوب که حرکت کنید؛ بیدا است، پس متصل به مدینه است. بیدا یعنی زمین خالی و صاف ولی بیداء امروز سرزمینی نیست که بی آب و علف باشد. الان در همان سرزمین بیدا ساختمان‌هایی بنا شده که یکی از آن ساختمان ها وزارت آموزش پرورش است.»

این استاد حوزه افزود: الان پادگان هایی در قسمت شمالی بیداء مستقر است و ساخته شده و امروز دیگر بیداء جز خود مدینه است، من تأکید داشتم حرف ایشان را بیاورم. زیرا جزء معاصرین است و از خود حجاز است.

وی در ادامه به موضوع “جنبنده زمین” در آیات و روایات پرداخت و گفت: دابة الارض که آیه شریفه “َو إِذا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَیْهِمْ أَخْرَجْنا لَهُمْ دَابَّةً مِنَ الْأَرْضِ تُکَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ کانُوا بِآیاتِنا لا یُوقِنُونَ” به آن اشاره دارد، چیست؟ آیا از علامات ظهور است یا نه مرتبط با رجعت است و بعد از امام زمان(ع) محقق می شود و یا اینکه از شراط و علامات قیامت است؟

آیت‌الله مروجی طبسی افزود: شرف‌الدین نجفی، قبل از پرداختن به روایات مطلبی را نقل می کند؛ بعد مطلبی را از طبرسی نقل می کند و می فرماید: دابة الارض با کفار صحبت می کند، با بیانی که اینها ناراحت می شوند، چون خبر می دهد که اینها طرف جهنم می روند. به بعضی می گوید شما کافرید، به بعضی می گوید شما مؤمن هستید.

وی افزود: از خود آیه نیز استفاده می شود که دابه امام علی(ع) است که مولا به دنیا برمی گردند. در زمانی که مقارن با ظهور است، ولی از آیه و روایات استفاده یک طرفه نشده است. فقط همین استنباط می شود که دابه الارضی می آید و با مردم صحبت می کند و اشاره به رجعت دارد.

آیت‌الله مروجی طبسی در ادامه تصریح کرد: مطلبی از شیخ طوسی نقل می کنم در تبیان ذیل آیه شریفه آورده است؛ سر او به ابرها می رسد، این دابه با این خصوصیات با مردم صحبت می کند. چیزی می گوید که آنها را ناراحت می کند، به زبان آدمی صحبت می کند اما مرحوم طباطبایی(ره) در جلد 15 تفسیر المیزان می گوید، این بحث راجع به مشرکان است، ضمائری که در آیه آمده است، راجع به مشرکانی است که در شان آنهاست و درخصوص اینها نیست.

وی ادامه داد: علامه از اینجا وارد بحث می شود و می گوید: مشرکانی که مصداق عذاب قرار گرفتند، خداوند آیاتی را به آنها نشان می دهد که به ناچار باید در برابرش تسلیم شوند و بپذیرند. در اینجا باید ببینیم آیا آیه دابة الارض از آیات خارق العاده است؟ بعد می گوید: ما در آیات قرآن دست نیافتیم که دابة الارض را برای ما تفسیر کند، این دابة که خدا از زمین برای مردم می فرستد، چیست؟ ویژگی هایش چیست؟ چطور خارج می شود؟ آیا تعمد و قصد است که مبهم بماند، چیزی که از آیات چیزی تبیین کند که دابة چیست؟ استفاده نمی شود. بعد ادامه می دهد: زمانی که وضعیت مردم به جایی برسد که قلبشان سیاه شود، آیات را ببینند ولی ایمان نیاورند و استعداد ایمان هم در آنها نباشد، وقتی کارشان به اینجا برسد، آیه ای که خارق عادت است، برای آنها نشان می دهیم، آیه ای که حق را نشان می دهد و مردم ناچارند در برابر حق تسلیم شوند و ما دابه الارض را ارائه می دهیم.

آیت‌الله مروجی طبسی افزود: دابه با مردم صحبت می کند و علامت می گذارد که این مؤمن است یا نیست. علامه می گوید: برخی مفسران حرف های عجیبی می زنند که از کجا خارج می شود، چند بار خارج می شود و … و می فرماید: اختلافات بسیاری در این مورد دیده شده ولی حرف ها هیچ کدام سند ندارد. طبق بیان علامه ایهام و ابهام مقصود بوده که دابه الارض در هاله ای از ابهام بماند و یکی از آیات خارق العاده ای است که خداوند در یک ظرف زمانی خاص برای مردمی که ایمان به آیات نمی آورند، ظاهر می کند که با مردم سخن می گوید. ولی خداوند متعال توضیح بیشتری نمی دهد.