سه نکته کوتاه درباره شب قدر

الف : شب قدر سند امامت

شب قدر بزرگ ترین سند امامت و تداوم آن در طول زمان است. در روایات فراوان، وجود شب قدر را در هر زمان دلیل لزوم امامت و بقای آن دانسته اند، لذا سورۀ قدر به منزلۀ شناسنامۀ اهل بیت «علیهم السلام» شمرده شده است که به برخی از روایات اشاره می شود:از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است که فرمود: «علی (علیه السلام) بسیار می فرمود که: هرگاه دو تن از اصحاب [ابوبکر و عمر] نزد پیامبر(صلی الله علیه و آله) بودند، و آن حضرت سورۀ «إنا أنزلناه» را با خشوع و گریه تلاوت می کرد، می گفتند: چه قدر رقت شما نسبت به این سوره شدید است؟ پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) می فرمود: این حساسیت برای چیزی است که چشمانم دیده است، و جانم نوشیده است، و پس از من، جان این مرد [اشاره به علی(علیه السلام)] خواهد نوشید». آن دو می پرسیدند: مگر شما چه دیده ای و او چه خواهد دید؟ پیامبر(صلی الله علیه و آله) در پاسخ آن ها روی خاک می نوشت: «تَنَزَّلُ الْملائکةُ وَالرُّوح فیهَا بِإذنِ ربِّهِم مِن کلِّ أمرٍ؛ در شب قدر فرشتگان و روح، به اذن پروردگارشان برای (تقدیر( هر امری فرود می آیند». آن گاه می فرمود: آیا بعد از «کلُّ أمرٍ»، «هر امری» که خداوند می فرماید، چیز دیگری باقی خواهد ماند؟ می گفتند: نه. سپس حضرت می فرمود: آیا می دانید آن کسی که هر امری بر او نازل می شود، کیست؟ می گفتند: تو هستی ای رسول خدا! آن گاه می فرمود: بله [ولی] آیا شب قدر بعد از من هم ادامه دارد؟ می گفتند: بله. می فرمود: آیا [در شب های قدر] بعد از من هم آن امر نازل می شود؟ می گفتند: بله. سپس می فرمود: بر چه کسی؟ می گفتند: نمی دانیم. سپس آن حضرت از سر من [علی] می گرفت (و دست را روی سر من قرار می داد) و می فرمود: اگر نمی دانید بدانید، آن شخص پس از من این مرد است».(ر.ک: اصول کافی، ج 1، ص 363 و 364.)
و در جای دیگر علی(علیه السلام) فرمود: «به حقیقت شب قدر در هر سال وجود دارد، و امر سال در آن شب نازل می شود و به راستی برای آن امر، صاحبان امری است. عرض شد: آنان چه کسانی هستند؟ فرمود: «أنا وَأحدَ عَشَرَ مِنْ صُلبی أئِمَةً مُحَدَّثونَ؛ من و یازده [امام] از نسل من که [همه] امامانی محدَّث می باشند [سخنان پروردگار را از طریق ملائکه دریافت می کنند]».( ر.ک: شیخ حر عاملی، اثبات الهداة، ج 2، ص 256 و بحارالانوار، ج 94، ص 15، ح 26.) 
ب: عظمت شب قدر
اگر قرآن به سر مى گذاریم، هدف تنها این نباشد که خدا گناهان ما را بیامرزد، ما را به جهنم نبرد، ما را به بهشت ببرد. اینها ریخت و پاش سفره شب قدر است. وقتى یک دوستى سفره اى پهن مى کند، مائده الهى و مَأدبة الهى مى چیند، مهمان هاى خود را به بهترین وجه پذیرایى مى کند. وقتى مهمان ها برخاستند، سفره برچیده مى شود، آن ریزه هاى سفره را مى ریزند؛ مرغ ها آن ریزه هاى سفره را مى چینند. 
ریزه سفره شب قدر این است که کسى نسوزد، به جهنم نرود. اینها شب قدر نیست. شب قدر آن است که انسان طیّار گونه دست هزارها نفر را بگیرد و به بهشت ببرد. در دنیا رفتار او، گفتار او، سیرت او، سریرت او، سنّت او آموزنده باشد. هزارها نفر را زنده کند و در آخرت هم هزارها نفر را به همراه خود به بهشت ببرد. اگر ما بتوانیم در کنار سفره الهى و دولت قرآن بنشینیم، چرا در ته صفوف و صَفُّ النِعال قرار بگیریم به دنبال آن ریزه هاى سفره تکان ها باشیم که از سفره تکانده شده چیزى به ما برسد.(آیت الله جوادی آملی، حرم جضرت معصمومه (س)، 21/7/85 ) 
ج : قلبت را در این شب از غیر خدا خالی کن
گاهی هواپیما برای فرود آمدن به طرف فرودگاه می آید ولی به خلبان پیغام می دهند به علت شلوغ بودن و فرود هواپیماهای زیادی در فرودگاه، فعلا فرود آمدن ممکن نیست. شب قدر هم، ملائکه بر قلب ما نازل می شوند لکن جای خالی برای فرود آمدن پیدا نمی کنند (زیرا قلب ما پر از محبت دنیا، خانه، ماشین، پست و مقام، پول و ثروت و حب معروفیت و مشهوریت و. .. است) لذا بر می گردند. قلب خودت را از غیر خدا خالی کن تا نور خدا و ملائکه خدا بر قلب تو نازل شود. شخصی به حضرت امیر مؤمنان علی علیه السلام عرض کرد: شما چگونه به این مقام رسیدید؟ حضرت فرمودند: جلوی در خانه دل نشستم و غیر خدا را راه ندادم.
در کندوی زنبورها همیشه چند زنبور ایستاده اند و اگر اجنبی یا زنبوری که روی گل های بدبو نشسته بخواهد داخل شود، جلوی او را می گیرند و نمی گذارند داخل شود، ما هم باید از این زنبورها یاد بگیریم. شخصی نزد آیت الله العظمی اراکی رحمه الله علیه آمد و تقاضای موعظه کرد، آقا از او پرسیدند: شغلت چیست؟ گفت: نجّار. آقا به او فرمودند: یک در هم برای خود بساز و بگذار جلوی دلت!
ای یکدله و صد دله، دل یک دله کن
مهر دگران را ز دل خود یله کن
(آیـة‌الله مجتهدی تهرانی(ره)، مجله افق حوزه، 4 دیماه 1392، شماره 380)