خانه » همه » مذهبی » مخالفت با نفس. دستور العمل سیر و سلوکی از امام خمینی رحمه الله

مخالفت با نفس. دستور العمل سیر و سلوکی از امام خمینی رحمه الله


مخالفت با نفس. دستور العمل سیر و سلوکی از امام خمینی رحمه الله

۱۳۹۳/۱۲/۲۷


۸۳۷ بازدید

دستور العمل سیر و سلوکی از امام خمینی رحمه الله

دستور العمل سیر و سلوکی از امام خمینی رحمه الله

هان ای عزیز! از خواب بیدار شو، از غفلت تنبّه پیدا کن دامن همت بر کمر زن و تا وقت است فرصت را غنیمت بشمار، و تا عمر باقی است و قوای تو در تحت تصرّف تو است ، و جوانی برقرار است و اخلاق فاسده بر تو غالب نشده ، و ملکات رذیله بر تو چیره نگردیده ، چاره ای کن ! و دوائی برای رفع اخلاق فاسده و قبیحه پیدا کن ، و راهی برای اطفاء نائره (فرونشاندن شعله ) شهوت و غضب پیدا نما.

بهترین علاج ها که ((علمای اخلاق و اهل سلوک )) از برای این مفاسد اخلاقی فرموده اند، این است که هر یک از این ملکات زشت را که در خود می بینی ، در نظر بگیری ، و بر خلاف آن تا چندی ، مردانه قیام و اقدام کنی ، و همّت بگماری برخلاف نفس تا مدّتی ، و بر ضدّ خواهش آن رذیله ، رفتار کنی ؛ و از خدای تعالی در هر حال ، توفیق طلب کنی که با تو اعانت کند در این مجاهده .

مسلّماً بعد از مدّت قلیلی ، آن خلق زشت ، رفع شده و شیطان و جُندش ‍) لشکریانش ) از این سنگر، فرار کرده ؛ جنود رحمانی به جای آنها، بر قرار می شود.

مثلاًیکی از ذمائم اخلاق که اسباب هلاکت انسان است ، و موجب فشار قبر است ، و انسان را در دو دنیا، معذّب دارد، بد خلقی با اهل خانه یا همسایگان یا هم شغل یا اهل بازار و محلّه ، است که این زائیده غضب و شهوت است .

اگر انسان مجاهد، مدّتی در صدد برآید که هر وقت ناملائمی پیش آمد می کنی از برای او، و آتش غضب شعله ور می شود، و بنای سوزاندن باطن را می گذارد، و دعوت می کند او را به ناسزا گفتن و بدگوئی کردن ؛ برخلاف نفس اقدام کرده ، عاقبت بد و نتیجه ی زشتی این خُلق را یاد بیاورد، در عوض ‍ ملائمت به خرج دهد، و در باطن شیطان را لعن کند، و به خدا از او پناه ببرد. من به شما قول می دهم که اگر چنین رفتار کنی ، بعد از چند مرتبه تکرار آن ، به کلّی خُلق عوض شده و ((خُلق نیکو)) در مملکت باطن شما منزل می کند.

ولی اگر مطابق میل نفس رفتار کنید! اوّلاً: در همین عالم ، ممکن است شما را نیست و نابود کند.

پناه می برم به خدای تعالی از غضب که می شود در یک آن ، انسان را در دو دنیا هلاک کند؛ خدای نخواسته موجب قتل نفس بشود. ممکن است ، انسان در حال غضب به نوامیس الهیّه ، ناسزا بگوید؛ چنان که دیده ایم ، مردم در حال غضب سخنی زده که سبب ارتداد می شود گفتند و مرتد شدند.

حکماء فرموده اند : کشتی بی ناخدا که در موج های سخت دریا گرفتار شود، به نجات نزدیک تر است از انسان در حال غضب.

یا اگر خدای نخواسته اهل جِدال و مِراء، در مباحثه علمیّه ، هستی ، کما این که بعضی از ما طلبه ها گرفتار این سریره زشت هستیم ، مدّتی برخلاف نفس ، اقدام کن . در مجالس رسمی که مشحون به علماء و عوام است ، مباحثه پیش آمد کرد، دیدی طرف صحیح می گوید، معترف به اشتباه خودت بشو، و تصدیق آن طرف را بکن .

امید است در اندک زمانی این رذیله رفع شود. خدا نکند که حرف بعضی از اهل علم و مدّعی مکاشفه درست باشد، می گوید : برای من در یکی از مکاشفات کشف شد که تخاصم اهل نار که خدای تعالی اطّلاع می دهد، مجادله اهل علم و حدیث است . انسان اگر احتمال صحت هم بدهد، باید خیلی در صدد رفع این خصلت باشد.

رُوِی عَن عِدَّه مِن الاَصحَابِ اَنَّهُم قَالوُا : خَرَجَ عَلَینَا رَسوُلُ اللهِ صَلّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ یَوماً وَ نَحنُ نَتَمَارَی فِی شَیءٍ مِن اَمرِ الدّیِنِ ، فَغَضِبَ غَضَباً شَدِیداً لَم یَغضِب مِثلَهُ ! وَ قَالَ : اِنَّّمَا هَلَکَ منَ کَانَ قَبلَکُم بِهَذَا. ذَروُا المِرَاءَ ؛ فَاِنَّ المُؤمِنَ لاَ یُمَارِی ، ذَرُوا المِرَاء فَاِنَّ المُؤمِن لاَ یُمَارِی ؛ ذَرُوا المِرَاء فَانَّ المُمَارِی قَد تَمَّت خِسَارَتَهُ . ذَرُوا المِرَاء فَاِنَّ المُمَارِی لاَ اَشفَع . ذَرُوا المِرَاء فَاِنِّی زَعیِمٌ بِثَلاَث اَبیَاتٍ فِی الجَّنَهَ فِی رِیَاضِهَا وَ اَوسَطِهَا وَ اَعلاَهَا، لِمَن تَرَکَ المِرَاء وَ هُوَ صَادِقٌ . ذَرُوا المِرَاء فَاِنَّ اَوَّلَ مَا نَهَانِی عَنهُ رَبِّّی بَعدَ عِبَادَهُ الاَوثَانِ المِرَاء .

وَ عَنهُ صَلّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ : لاَ یَستَکمِلُ عَبدَ حَقِیقَهُ الاِیمَانِ حَتَّی یَدعُ المِرَاءِ وَ اِن کَانَ مُحِقّاً .

از گروهی از یاران پیامبر روایت شده است : روزی پیامبرصلّی الله علیه و آله و سلّم بر ما درآمد در حالی که ما مشغول جدل و مراء در مسئله ای از مسائل دینی بودیم . آن حضرت به گونه ای خشمگین شد که همانندش را ندیده بودیم ؛ سپس با همان حالت خشم فرمود : پیشینیان شما به همین ((مراء)) تباه شدند، رها کنید مراء را ، همانا مؤمن مراء و ستیزه گوئی نمی کند. مراء را رها کنید، مؤمن ((مراء)) نمی کند . رها کنید مراء را، زیان کاری و خسران انسان ستیزه گو به نهایت رسیده است . واگذارید ((مراء)) را من در روز قیامت شفاعت او نکنم . مراء را رها کنید که من برای آنانی که این صفت پست را رها کنند و راست کردار باشند در بهشت سه خانه را در سه جای آن گلزار، وسط، و بالای آن ضامنم . از مراء دوری کنید که پروردگار من مرا پس از بت پرستی از او خوی نکوهیده نهی کرده است .

نیز از آن حضرت نقل شده است : هیچ بنده ایمانش به کمال حقیقی نرسد تا آن گاه که ((مراء)) را ترک کند، گرچه حق با او باشد .

احادیث در این باب ، بسیار است . چقدر زشت است که انسان به واسطه ی یک مغالبه جزئی که هیچ ثمری و اثری ندارد، از شفاعت رسول اکرم صلّی الله علیه و آله و سلّم محروم بماند و مذاکره علم را که افضل عبادات و طاعات است اگر با قصد صحیح باشد به صورت اعظم معاصی در آورد، و تالی عبادت اوثانش ‍کند.

در هر حال ، انسان باید، یک یک اخلاق قبیحه فاسده را در نظر گرفته به واسطه ی خلاف نفس از مملکت روح خود بیرون کند. وقتی غاصب بیرون رفت ، صاحب خانه خودش می آید محتاج به زحمت دیگری نیست ، و عدّه خواهی نمی خواهد.

چون که مجاهده نفس در این مقام به اتمام رسید، و انسان موفّق شد که جنود ابلیس را از این مملکت خارج کند و مملکتش را سکنای ملائکه الله و معبد ((عبادالله صالحین )) قرار داد ؛ کار سلوک الی الله آسان می شود؛ و راه مستقیم انسانیت روشن و واضح می گردد؛ و ابواب برکات و جنّات به روی او مفتوح می گردد و خدای تبارک و تعالی به نظر لطف و مرحمت به او نظری می کند و در سلک اهل ایمان منخرط می شود؛ و از اهل سعادت و اصحاب یمین می شود، و راهی از (( باب معارف الهیّه )) که غایت ایجاد جن و انس است ؛ بر او باز می شود، و خدای تبارک و تعالی در آن راه پر خطر از او دستگیری می فرماید. إن شاء الله

ممکن است این مطالب هم برای شما مفید باشد:

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد